Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμμετέχει στη σύνοδο κορυφής «One Planet» που διεξάγεται στη Νέα Υόρκη (στις 26/09), για να εκθέσει στους παγκόσμιους ηγέτες την πρόοδο που έχει συντελεστεί όσον αφορά τις φιλόδοξες πρωτοβουλίες που παρουσίασε πέρυσι στο Παρίσι.
Η Ευρώπη έχει δεσμευτεί να πρωτοστατεί στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Προς επίρρωση του ηγετικού της ρόλου, η Επιτροπή παρουσίασε μια ολοκληρωμένη δέσμη 10 μετασχηματιστικών πρωτοβουλιών, το Σχέδιο Δράσης για τον Πλανήτη, κατά την εναρκτήρια συνεδρίαση της συνόδου «One Planet », στο Παρίσι τον περασμένο Δεκέμβριο. Οι Aντιπρόεδροι Μάρος Σέφτσοβιτς και Βάλντις Ντομπρόβσκις,καθώς και ο Eπίτροπος Νέβεν Μίμιτσα θα ενημερώσουν σήμερα στη Νέα Υόρκη τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, τους επικεφαλής επιχειρήσεων και την κοινωνία των πολιτών σχετικά με τα κυριότερα μέχρι σήμερα αποτελέσματα στο πλαίσιο αυτών των πρωτοβουλιών στήριξης της δράσης για το κλίμα.
Ο Aντιπρόεδρος Σέφτσοβιτς θα υπογραμμίσει τα αποφασιστικά και εξατομικευμένα μέτρα που έχουν ληφθεί υπέρ των ευρωπαϊκών περιφερειών έντασης άνθρακα και ανθρακούχων εκπομπών, καθώς και το έργο που έχει πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με διάφορες πόλεις για να επιταχυνθεί η ανάπτυξη επαναστατικών καθαρών τεχνολογιών. Ο αντιπρόεδρος Ντομπρόβσκις θα τονίσει τη σημασία του να γίνει η βιώσιμη χρηματοδότηση ο νέος κανόνας, παρουσιάζοντας τις προτάσεις που υπέβαλε η Επιτροπή τον Μάιο για να δώσει τη δυνατότητα στον χρηματοπιστωτικό τομέα της ΕΕ να πρωτοστατήσει στις προσπάθειες για μια πιο πράσινη και καθαρή οικονομία. Παράλληλα, ο επίτροπος Μίμιτσα θα ανακοινώσει τη διάθεση 10 εκατ. ευρώ για την περιοχή του Ειρηνικού στο πλαίσιο κοινής πρωτοβουλίας που στοχεύει στη δημιουργία ενός διεθνούς συνασπισμού που θα βοηθήσει την περιοχή να προσαρμοστεί στις προκλήσεις που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή και θα ενισχύσει την ανθεκτικότητά της.
Ο Μάρος Σέφτσοβιτς, Aντιπρόεδρος της Επιτροπής αρμόδιος για την Ενεργειακή Ένωση, δήλωσε: «Για να ανταποκριθούμε στην επείγουσα ανάγκη ανάληψης δράσης για το κλίμα, έχουμε εντείνει τις προσπάθειές μας μέσω συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που εστιάζουν σε συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Δεν έχουμε μπροστά μας δεκαετίες για να προσφέρουμε ένα υγιές και σύγχρονο μέλλον στους κατοίκους περιοχών έντασης άνθρακα και ανθρακούχων εκπομπών οι οποίες βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο, να αναπτύξουμε νέες καθαρές τεχνολογίες και να κάνουμε βιώσιμα τα συστήματα κινητικότητας και διαχείρισης αποβλήτων, καθώς και τα κτίριά μας. Διότι αυτό που κάνουμε σήμερα – και όχι αύριο – είναι αυτό που θα καθορίσει αν η δράση για το κλίμα θα υπερισχύσει της κλιματικής αλλαγής και αν ο πλανήτης μας θα γίνει και πάλι σπουδαίος.»
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, Aντιπρόεδρος αρμόδιος για το Ευρώ, τον Κοινωνικό Διάλογο, τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα και τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες, δήλωσε: «Για να επιτύχει τους στόχους του Παρισιού, η Ευρώπη χρειάζεται να επενδύει σχεδόν 180 δισ. ευρώ επιπλέον κάθε χρόνο κατά την επόμενη δεκαετία. Θέλουμε να διαθέτουμε, από το 2021, το ένα τέταρτο του προϋπολογισμού της ΕΕ στη δράση για το κλίμα. Ωστόσο, τα δημόσια κονδύλια δεν θα επαρκούν. Για τον λόγο αυτό, η ΕΕ πρότεινε δεσμευτική νομοθεσία για την παροχή κινήτρων ώστε το ιδιωτικό κεφάλαιο να διοχετεύεται σε οικολογικά έργα. Ελπίζουμε ότι η ηγετική θέση της Ευρώπης θα παρακινήσει και άλλους να μας ακολουθήσουν. Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Είναι η τελευταία ευκαιρία που έχουμε για να ενώσουμε τις δυνάμεις μας.»
Ο Eπίτροπος Διεθνούς Συνεργασίας και Ανάπτυξης Νίβεν Μίμιτσα, δήλωσε σχετικά: «Στην περιοχή του Ειρηνικού κατοικούν περισσότερα από 12 εκατομμύρια άτομα και, παρότι η ευθύνη τους για την αλλαγή του κλίματος είναι μηδαμινή, οι συνέπειες που υφίστανται είναι τεράστιες. Ο Ειρηνικός φιλοξενεί επίσης σημαντικό μέρος της παγκόσμιας βιοποικιλότητας, η οποία τίθεται όλο και περισσότερο σε κίνδυνο. Με τη συνεισφορά ύψους 10 εκατ. ευρώ της ΕΕ στην κοινή πρωτοβουλία, ανανεώνουμε τη δέσμευσή μας για την προστασία της περιοχής από την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της στη βιοποικιλότητα, τα μέσα διαβίωσης και το περιβάλλον.»
Ο αρμόδιος για τη Δράση για το Κλίμα και την Ενέργεια Eπίτροπος Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε δήλωσε: «Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι θέμα συλλογικής πολιτικής ευθύνης, πολυμερούς δέσμευσης και φιλοδοξίας. Η ΕΕ θεωρεί τη δράση για το κλίμα ως ευκαιρία για βιομηχανικό και κοινωνικό μετασχηματισμό. Είναι μια ευκαιρία να γίνουν οι οικονομίες πιο καινοτόμες, ασφαλείς και εντέλει πιο ανταγωνιστικές. Τα φιλόδοξα σχέδιά μας έχουν αποφέρει αποτελέσματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς έχει ήδη ολοκληρωθεί το πλαίσιο της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 40% έως το 2030. Η επικείμενη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα μακροπρόθεσμο όραμα θα διασφαλίσει επίσης ότι δεν θα παρεκκλίνουμε από την πορεία μας. Γνωρίζουμε όμως ότι δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε μόνοι μας την κλιματική αλλαγή· γι΄αυτό προσπαθούμε να προσελκύσουμε και άλλους.»
Η βιώσιμη χρηματοδότηση στην κορυφή της ατζέντας
Για την υλοποίηση των στόχων του Παρισιού, η ΕΕ χρειάζεται περίπου 180 δισ. ευρώ σε επιπλέον επενδύσεις κάθε χρόνο έως το 2030 στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των καθαρών μεταφορών. Τον Μάρτιο, η Επιτροπή παρουσίασε το σχέδιο δράσης για τη βιώσιμη χρηματοδότηση με δέκα φιλόδοξα νομοθετικά και μη νομοθετικά μέτρα για την κινητοποίηση χρηματοδότησης για βιώσιμες επενδύσεις και βιώσιμη ανάπτυξη. Τον Μάιο υποβλήθηκαν οι πρώτες νομοθετικές προτάσεις, μεταξύ άλλων, η πρόταση για την έγκριση ενός ευρωπαϊκού συστήματος ταξινόμησης – ή «ταξινομίας» – που θα οδηγήσει σε κοινούς ορισμούς για το τι είναι οικολογικό και τι δεν είναι. Το σύστημα αυτό θα βοηθήσει τους επενδυτές να αναγνωρίζουν εύκολα και να χρηματοδοτούν δραστηριότητες φιλικές προς το κλίμα. Η ταξινομία θα συμβάλει επίσης στην ανάπτυξη σημάτων της ΕΕ για «πράσινα» χρηματοπιστωτικά προϊόντα, ομόλογα και κονδύλια. Ολοένα περισσότερα άτομα θέλουν να επενδύουν τις αποταμιεύσεις τους σε έργα φιλικά προς το περιβάλλον, αλλά αντιμετωπίζουν δυσκολίες να βρουν μια προσιτή και αξιόπιστη προσφορά. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας της ΕΕ – και ιδίως οι κεφαλαιαγορές – έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν ηγετικό ρόλο σε αυτό το φιλόδοξο πρόγραμμα, εμπνέοντας και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Η μετάβαση σε χαμηλά επίπεδα ανθρακούχων εκπομπών δεν είναι μόνον αναπόφευκτη, μπορεί επίσης να δημιουργήσει νέες ευκαιρίες: ήδη το 2014, οι ιδιωτικές επενδύσεις στους τομείς της κυκλικής οικονομίας της ΕΕ ανέρχονταν σε 120 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 0,8% του ΑΕΠ, δηλαδή αύξηση κατά 58% από το 2008.
Ενίσχυση της ανθεκτικότητας της περιοχής του Ειρηνικού
Δεδομένου ότι η κλιματική αλλαγή και η προστασία της βιοποικιλότητας απαιτούν την ανάληψη αποτελεσματικότερων κοινών δράσεων, η ΕΕ, η Γαλλία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία αναλαμβάνουν μια κοινή πρωτοβουλία για την ανάπτυξη ενός διεθνούς συστήματος ταξινόμησης που θα βοηθήσει την περιοχή του Ειρηνικού να προσαρμοστεί σε αυτές τις προκλήσεις και να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της. Η ΕΕ συνεισφέρει 10 εκατ. ευρώ σε αυτή την κοινή πρωτοβουλία, στο πλαίσιο της οποίας θα χρηματοδοτηθούν έργα σε διάφορους τομείς, όπως η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και ο μετριασμός των επιπτώσεών της, η διακυβέρνηση των ωκεανών (συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης αλιείας και υδατοκαλλιέργειας) και το περιβάλλον (μεταξύ άλλων η διαχείριση των αποβλήτων, η βιοποικιλότητα και ο οικολογικός τουρισμός).
Πρόοδος υλοποίησης των 10 πρωτοβουλιών του Σχεδίου Δράσης για τον Πλανήτη
Διεξάγονται εργασίες για την υλοποίηση κάθε μίας από τις δέκα πρωτοβουλίες που ανακοινώθηκαν πέρυσι. Για παράδειγμα:
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Καθαρή, συνδεδεμένη και ανταγωνιστική κινητικότητα» η Επιτροπή παρουσίασε τον Μάιο την τελική δέσμη δράσεων για τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού τομέα μεταφορών. Οι πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν μια ολοκληρωμένη πολιτική για το μέλλον της οδικής ασφάλειας με μέτρα ασφάλειας για οχήματα και υποδομές· τα πρώτα πρότυπα εκπομπών CO2 για οχήματα βαρέος τύπου· ένα στρατηγικό σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη και κατασκευή συσσωρευτών στην Ευρώπη και μια μακρόπνοη στρατηγική για συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα. Οι πρωτοβουλίες αυτές στηρίζονται από πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» με προϋπολογισμό 450 εκατ, ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων στα κράτη μέλη, που συμβάλλουν στην οδική ασφάλεια, την ψηφιοποίηση και τις πολυτροπικές μεταφορές.
Η δράση διαρθρωτικής στήριξης για τις περιφέρειες έντασης άνθρακα και ανθρακούχων εκπομπών παρέχει εξατομικευμένη στήριξη στις περιφέρειες με στόχο τον εκσυγχρονισμό του οικονομικού τους μοντέλου και, παράλληλα, την άμβλυνση των κοινωνικών επιπτώσεων της μετάβασης σε χαμηλές ανθρακούχες εκπομπές. Η Επιτροπή δημιούργησε μια πλατφόρμα για τις περιοχές άνθρακα που βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο με στόχο να διευκολύνει την ανάπτυξη και την υλοποίηση έργων τα οποία μπορούν να δώσουν ώθηση στον οικονομικό μετασχηματισμό αυτών των περιοχών. Στην πλατφόρμα αυτή συμμετέχουν επτά κράτη μέλη της ΕΕ (Τσεχική Δημοκρατία, Γερμανία, Ελλάδα, Πολωνία, Ισπανία, Ρουμανία και Σλοβακία).
Στο πλαίσιο του στόχου της για επενδύσεις σε καθαρές βιομηχανικές τεχνολογίες, η ΕΕ σκοπεύει να αξιοποιήσει το πλεονέκτημα της πρωτοπορίας στην καινοτομία καθαρής ενέργειας, αυξάνοντας τη χρηματοδότηση στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» σε 2 δισ. ευρώ το 2020 από περίπου 1 δισ. ευρώ το 2015 Στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας «Αποστολή Καινοτομίας» της οποίας ηγείται η ΕΕ, 23 μεγάλες οικονομίες σημείωσαν σημαντική πρόοδο όσον αφορά την επίτευξη του στόχου διπλασιασμού εντός πέντε ετών των δημόσιων δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα της καθαρής ενέργειας. Επιπλέον, το 40% τουλάχιστον των έργων που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) αναμένεται να συμβάλει στην εκπλήρωση των δεσμεύσεων της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει να εργάζεται με αμείωτο ρυθμό ώστε να εξασφαλίσει την υλοποίηση κάθε μίας από τις πρωτοβουλίες του σχεδίου δράσης για τον πλανήτη.
