Ελένη Αποσπόρη
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ)
Επιστημονική Υπεύθυνη του έργου CREATURES για το ΟΠΑ
Ο τομέας του τουρισμού στην Ευρώπη χαρακτηρίζεται από σημαντικές προκλήσεις που σχετίζονται με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, τον ανταγωνισμό από προορισμούς εκτός Ευρώπης, την εμφάνιση νέων κατηγοριών τουριστών με εξειδικευμένες ανάγκες (όπως οι τουρίστες με πολιτιστικά ενδιαφέροντα), την ανάγκη βελτίωσης της ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών, και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι περιφέρειες και οι τοπικές κοινότητες σχετικά με το σχεδιασμό και τη διαχείριση του τουρισμού και την αντιμετώπιση των επιπτώσεών του [1]. Για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του τουριστικού τομέα και τη βιώσιμη ανάπτυξή του, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει τη σημασία της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας του τομέα [2], η οποία μπορεί να επιτευχθεί μεταξύ άλλων μέσω της ενσωμάτωσης τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών στις τουριστικές δραστηριότητες. Οι έξυπνοι τουριστικοί προορισμοί (smart tourist destinations) «διευκολύνουν την πρόσβαση σε προϊόντα, υπηρεσίες, χώρους και εμπειρίες φιλοξενίας και τουρισμού μέσω εργαλείων που βασίζονται στις τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών» [3].
Σε αυτό το πλαίσιο, νέες ψηφιακές εφαρμογές αναπτύσσονται και χρησιμοποιούνται ολοένα και συχνότερα για την υποστήριξη των τουριστών. Οι εφαρμογές αυτές περιλαμβάνουν εργαλεία για το σχεδιασμό τουριστικών διαδρομών, ψηφιακά εργαλεία όπως Εικονική (Virtual), Τρισδιάστατη (3D) και Επαυξημένη Πραγματικότητα (Augmented Reality) για την παρουσίαση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, ψηφιακά μουσεία και διαδικτυακές πλατφόρμες για τον τουρισμό και τον πολιτισμό. Η χρήση αυτών των εφαρμογών δίνει τη δυνατότητα στους τουρίστες να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που αφορούν τις πολιτιστικές και τουριστικές δραστηριότητες μιας περιοχής και να σχεδιάζουν τουριστικές δραστηριότητες και διαδρομές σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα τους.
Το έργο διαπεριφερειακής συνεργασίας “Promoting Creative Tourism through New Experiential and Sustainable Routes – CREATURES” (2020-2023), που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Interreg ADRION, έχει αναπτύξει εφαρμογή για smartphones και πολυμεσικές εγκαταστάσεις (multimedia installations) που παρέχουν πληροφορίες για τις 14 τουριστικές διαδρομές που έχουν αναπτυχθεί στις περιφέρειες που συμμετέχουν στο έργο.
Η εφαρμογή για smartphones “CreaTourES” δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να εξερευνήσει τις 14 πολιτιστικές και τουριστικές διαδρομές που έχουν αναπτυχθεί σε 7 περιφέρειες της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου. Μέσω της τρέχουσας διαθέσιμης έκδοσης της εφαρμογής, ο χρήστης μπορεί να περιηγηθεί στις διαδρομές μέσα από διαδραστικούς χάρτες που αποτυπώνουν κάθε διαδρομή και τα σχετικά σημεία ενδιαφέροντος (όπως για παράδειγμα, πολιτιστικά μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους, σημεία με περιβαλλοντικό ενδιαφέρον) που έχουν επισημανθεί κατά μήκος κάθε διαδρομής. Για τα σημεία ενδιαφέροντος που περιλαμβάνονται στη διαδρομή που έχει επιλέξει ο χρήστης διατίθεται λεκτική περιγραφή, φωτογραφικό υλικό και ο διαδικτυακός τους σύνδεσμος. Η εφαρμογή παρέχει στο χρήστη τη δυνατότητα να προσδιορίσει τις προτιμήσεις του που αφορούν στην επιλογή της διαδρομής. Επίσης, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει τα σημεία που περιλαμβάνονται στις 14 τουριστικές διαδρομές ανά κατηγορία ενδιαφέροντος (πολιτισμός, φυσικό περιβάλλον, εκδηλώσεις, επιχειρήσεις και υπηρεσίες κ.ά.). Η εφαρμογή προσφέρει τη δυνατότητα παρουσίασης σημείων ενδιαφέροντος μέσω Επαυξημένης Πραγματικότητας (Augmented Reality) και τη δυνατότητα πρόσβασης στις πληροφορίες για τα σημεία ενδιαφέροντος μέσω QR code. Η εφαρμογή διατίθεται στην αγγλική γλώσσα και στις γλώσσες των περιφερειών που συμμετέχουν στο έργο (ελληνική, ιταλική, αλβανική, κροατική, σλοβένικη και βοσνιακή) και είναι διαθέσιμη στο App Store για συσκευές με λειτουργικό σύστημα iOS και στο Google Play για συσκευές με λειτουργικό σύστημα Android.
Οι πολυμεσικές εφαρμογές που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του έργου έχουν ενσωματωθεί σε σταθερές εγκαταστάσεις σε επιλεγμένα σημεία πληροφόρησης των τουριστικών διαδρομών και λειτουργούν συμπληρωματικά προς την εφαρμογή “CreaTourES” για smartphones. Οι πολυμεσικές εφαρμογές παρέχουν στο χρήστη με διαδραστικό τρόπο, πληροφορίες σχετικά με τις τουριστικές διαδρομές. Οι πληροφορίες παρέχονται με την χρήση χαρτών που απεικονίζουν τις επιλεγμένες διαδρομές καθώς και κειμένων και φωτογραφιών των σημείων ενδιαφέροντος αλλά και πολυμεσικού περιεχομένου (όπως videos και animations) για τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος που υπάρχουν σε κάθε διαδρομή.
Το έργο CREATURES χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ERDF) μέσω του προγράμματος διαπεριφερειακής συνεργασίας Interreg ADRION και από εθνικούς πόρους. Το έργο συντονίζει ο οργανισμός MetropolitanCity of Bologna (Ιταλία) και συμμετέχουν οι εξής οργανισμοί: Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ελλάδα), Friuli Venezia Giulia Autonomous Region (Ιταλία), Urban Planning Institute of the Republic of Slovenia (Σλοβενία), Επιστημονικό Πάρκο Πατρών (Ελλάδα), Regional Development Agency Dubrovnik-Neretva County (Κροατία), Regional Directorate of Cultural Heritage – Vlora (Αλβανία) και School of Economics and Business in Sarajevo, University of Sarajevo (Βοσνία και Ερζεγοβίνη). Επιστημονική Υπεύθυνη του έργου για το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) είναι η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας κ. Ελένη Αποσπόρη (apospori@aueb.gr).
Για περισσότερες πληροφορίες για το έργο CREATURES, μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του έργου (https://creatures.adrioninterreg.eu/), τις ιστοσελίδες του έργου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (https://www.dept.aueb.gr/el/bclab/content/funded-research και https://www.dept.aueb.gr/el/node/26354) καθώς και τις σελίδες του έργου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook: CreaturesProject, Twitter: @CreaturesProje2, Instagram: @creatures_project).
Πηγές
[1] Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2017). Briefing: Major challenges for EU tourism and policy responses. Διαθέσιμο στο: https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/EPRS_BRI%282017%29603932 (τελευταία πρόσβαση: 22/02/2023).
[2] Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2010). Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η Ευρώπη, ο πρώτος τουριστικός προορισμός στον κόσμο – ένα νέο πλαίσιο πολιτικής για τον ευρωπαϊκό τουρισμό. Διαθέσιμο στο:https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52010DC0352&from=EL (τελευταία πρόσβαση: 22/02/2023).
[3] Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2022). European Capitals of Smart Tourism, “Competition for the European Capital of Smart Tourism 2023 – Guide for applicants”. Διαθέσιμο στο https://smart-tourism-capital.ec.europa.eu/document/download/c27a78c2-1fb9-4f8c-bde7-a0d8745a18c8_en?filename=Capitals_Guide_for_Applicants_2023.pdf (τελευταία πρόσβαση: 22/02/2023).
