CREATURES: Αναδεικνύοντας και προωθώντας την πολιτιστική κληρονομία των περιφερειών της Αδριατικής και του Ιονίου 

Ελένη Αποσπόρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ), Επιστημονική Υπεύθυνη του έργου CREATURES για το ΟΠΑ

Δρ. Χρήστος Τσανός, Τμήμα Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ), Συνεργάτης του έργου CREATURES για το ΟΠΑ

Το έργο διαπεριφερειακής συνεργασίας CREATURES, που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα διαπεριφερειακής συνεργασίας Interreg ADRION[1], είχε ως στόχο την προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς των περιφερειών και κρατών που συμμετέχουν στο έργο και την προώθηση του βιώσιμου και βιωματικού τουρισμού με την υποστήριξη των Τομέων Πολιτισμού και Δημιουργίας (ΤΠΔ). Στο έργο συμμετείχαν οι ακόλουθοι οργανισμοί από περιφέρειες της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου: Metropolitan City of Bologna (Ιταλία) (συντονιστής οργανισμός), Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ελλάδα), Friuli Venezia Giulia Autonomous Region (Ιταλία), Urban Planning Institute of the Republic of Slovenia (Σλοβενία), Επιστημονικό Πάρκο Πατρών (Ελλάδα), Regional Development Agency Dubrovnik-Neretva County (Κροατία), Regional Directorate of Cultural Heritage – Vlora (Αλβανία) και School of Economics and Business, University of Sarajevo (Βοσνία και Ερζεγοβίνη). Επιστημονική Υπεύθυνη του έργου για το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ) είναι η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας κ. Ελένη Αποσπόρη (apospori@aueb.gr). Το έργο ολοκληρώθηκε το Φεβρουάριο του 2023.

Για την επίτευξη του στόχου της προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς και της προώθησης του βιώσιμου και βιωματικού τουρισμού, το έργο εκπόνησε μια σειρά από δραστηριότητες που περιλάμβαναν: i) την αναγνώριση Καλών Πρακτικών για την ανάδειξη και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και του βιώσιμου τουρισμού στις συμμετέχουσες περιφέρειες, ii) την ανάπτυξη και εφαρμογή δράσεων εκπαίδευσης και καθοδήγησης (training and mentoring) προς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους ΤΠΔ, iii) την ανάπτυξη συστάσεων πολιτικής για τη μακροχρόνια ανάπτυξη και βιωσιμότητα των ΤΠΔ, iv) νέες βιώσιμες και βιωματικές πολιτιστικές και τουριστικές διαδρομές στις περιφέρειες, και v) εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα και πολυμεσικές εγκαταστάσεις που υποστηρίζουν τους τουρίστες που επισκέπτονται τις διαδρομές αυτές.

Το έργο αναγνώρισε και περιέγραψε 27 Καλές Πρακτικές ανάδειξης και προώθησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και του βιώσιμου και βιωματικού τουρισμού. Οι Καλές Πρακτικές αναδεικνύουν την ανάπτυξη υπηρεσιών που χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες, την οργάνωση εκδηλώσεων, τα τοπικά προϊόντα και τα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία και το φυσικό περιβάλλον μιας περιοχής, ως στοιχείων που συμβάλλουν στην προώθηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς και την προώθηση του βιωματικού και βιώσιμου τουρισμού. Οι Καλές Πρακτικές έχουν συγκεντρωθεί σε έναν ηλεκτρονικό κατάλογο, ο οποίος είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα του έργου (https://creatures.adrioninterreg.eu/library/good-practices-e-catalogue).

Μία άλλη δραστηριότητα του έργου αφορούσε την ανάπτυξη συστάσεων πολιτικής που απευθύνονται προς φορείς χάραξης και εφαρμογής πολιτικών για τον τουρισμό και την ανάπτυξη, με στόχο τη μακροχρόνια ανάπτυξη και βιωσιμότητα των ΤΠΔ στην περιοχή Αδριατικής-Ιονίου. Οι συστάσεις πολιτικής στοχεύουν στην αντιμετώπιση των αναγκών των ΤΠΔ και στην άμβλυνση των εμποδίων και την ενίσχυση των παραγόντων που μπορούν να διευκολύνουν την ανάπτυξη των ΤΠΔ. Η έκθεση με τις συστάσεις πολιτικής που ανέπτυξε το έργο είναι διαθέσιμη στην ιστοσελίδα του έργου (https://creatures.adrioninterreg.eu/library/creatures-policy-recommendations).

Το έργο ανέπτυξε δράσεις εκπαίδευσης (training) και καθοδήγησης (mentoring) για  επιχειρήσεις και άτομα που επιθυμούν να αναπτύξουν επιχειρηματική δραστηριότητα στους ΤΠΔ στις περιφέρειες που συμμετέχουν στο έργο. Οι δράσεις αυτές περιλάμβαναν σεμινάρια σε θέματα όπως η ανάπτυξη επιχειρηματικών πλάνων, το marketing και η προώθηση των επιχειρηματικών ιδεών προς ανεύρεση χρηματοδότησης, καθώς και προσωποποιημένη καθοδήγηση προς τις επιχειρήσεις ή τα άτομα/ομάδες που συμμετείχαν στις δράσεις αυτές.

Στο πλαίσιο του έργου, αναπτύχθηκαν σχέδια δράσης που στόχευαν στην ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς σε κάθε συμμετέχουσα περιφέρεια. Μεταξύ αυτών των δράσεων ήταν και η ανάπτυξη νέων τουριστικών και πολιτιστικών διαδρομών που αναδεικνύουν την ιστορική, πολιτιστική και φυσική κληρονομιά των περιφερειών. Οι συμμετέχουσες περιφέρειες ανέπτυξαν 14 νέες τουριστικές και πολιτιστικές διαδρομές, που προωθούν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των περιοχών (για παράδειγμα, την αρχιτεκτονική κληρονομιά, την ιστορική σημασία και το φυσικό περιβάλλον των περιοχών) και προσφέρουν στους τουρίστες ένα ευρύ πλαίσιο δραστηριοτήτων και σημείων ενδιαφέροντος κατά μήκος των διαδρομών.

Για την υποστήριξη των εμπειριών των τουριστών στις διαδρομές αυτές, το έργο ανέπτυξε την εφαρμογή “CreaTourES” για κινητά τηλέφωνα (smartphones), η οποία παρουσιάζει τις νέες τουριστικές και πολιτιστικές διαδρομές σε διαδραστικούς χάρτες και περιλαμβάνει πληροφορία για τα σημεία ενδιαφέροντος κατά μήκος μιας διαδρομής, καθώς και τη δυνατότητα απεικόνισης σημείων ενδιαφέροντος μέσω Επαυξημένης Πραγματικότητας (Augmented Reality) και χρήσης QR Codes από τους τουρίστες για την πρόσβαση στις πληροφορίες σχετικά με τα σημεία ενδιαφέροντος. Το έργο επίσης ανέπτυξε πολυμεσικές εγκαταστάσεις (multimedia installations) κατά μήκος των διαδρομών, οι οποίες παρέχουν στους τουρίστες πληροφορίες για τις διαδρομές με τη μορφή χαρτών, κειμένου και φωτογραφιών αλλά και πολυμεσικού περιεχομένου (videos, animation). Η εφαρμογή “CreaTourES” είναι διαθέσιμη για συσκευές με λειτουργικό σύστημα Android στο Google Play και iOS στο App Store.

Για περισσότερες πληροφορίες για το έργο CREATURES, μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του έργου (https://creatures.adrioninterreg.eu/), τις ιστοσελίδες του έργου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (https://www.dept.aueb.gr/el/bclab/content/funded-research και https://www.dept.aueb.gr/el/node/26354) καθώς και τις σελίδες του έργου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook: CreaturesProject, Twitter: @CreaturesProje2, Instagram: @creatures_project).

[1] Το πρόγραμμα Interreg ADRION είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα διαπεριφερειακής συνεργασίας το οποίο φέρνει κοντά περιφέρειες από 8 κράτη της περιοχής της Αδριατικής-Ιονίου (Ελλάδα, Ιταλία, Αλβανία, Κροατία, Σλοβενία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Σερβία, Μαυροβούνιο), και στοχεύει, μεταξύ άλλων, στην προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής της Αδριατικής-Ιονίου προς όφελος των περισσότερων από 70 εκατομμυρίων κατοίκων της. Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του προγράμματος: https://www.adrioninterreg.eu/.