Την ευκαιρία να γνωρίσουν καλύτερα τη μακροχρόνια εμπειρία του νορβηγικού συστήματος επιστροφής εγγύησης (Deposit Return System – DRS), ενός από τα πιο επιτυχημένα DRS παγκοσμίως, και να συζητήσουν πώς μπορούν να αξιοποιήσουν τις καλές πρακτικές του ώστε να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία για το αντίστοιχο ελληνικό σύστημα, που θα τεθεί σε λειτουργία την 1η Δεκεμβρίου 2025, είχαν, την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2025, εκπρόσωποι της πολιτείας, φορείς της αγοράς και στελέχη επιχειρήσεων.
Τη συνάντηση εργασίας για το θέμα διοργάνωσαν η Πρεσβεία της Νορβηγίας στην Ελλάδα και ο νορβηγικός οργανισμός Innovation Norway, με την υποστήριξη της TOMRA, νορβηγικής πολυεθνικής εταιρείας παραγωγής συστημάτων συλλογής και διαλογής προϊόντων, όπως μηχανές αντίστροφης αυτόματης πώλησης (Reverse Vending Machines – RVM) για τη συλλογή φιαλών και μεταλλικών περιεκτών.
Με τίτλο «Παράγοντες επιτυχίας στα συστήματα επιστροφής εγγύησης – Ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ Ελλάδας και Νορβηγίας», η εκδήλωση ανέδειξε προκλήσεις και ευκαιρίες σε ό,τι αφορά τον σχεδιασμό, το πεδίο εφαρμογής και τη διαχείριση του συστήματος επιστροφής εγγύησης, το ύψος και την ανταποδοτικότητα του εγγυοδοτικού αντιτίμου, τη λειτουργία των σημείων επιστροφής των συσκευασιών, ζητήματα logistics κ.ά. Παράλληλα, ενθάρρυνε τη συνεργασία μεταξύ ελληνικών και νορβηγικών επιχειρήσεων στον τομέα της κυκλικής οικονομίας και της διαχείρισης απορριμμάτων.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν η Πρέσβης της Νορβηγίας στην Ελλάδα, Lajla Brandt Jakhelln, και ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Μανώλης Γραφάκος.
Ακολούθησαν παρουσιάσεις από την Randi Haavik Varberg, Διευθύντρια Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας της Infinitum AS, Διαχειριστή του Συστήματος DRS στην Νορβηγία, και από την Mette Follestad, Επικεφαλής Μηχανικό της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος της Νορβηγίας, που παρουσίασαν τη δομή, τη λειτουργία και τους παράγοντες επιτυχίας του Συστήματος στη Νορβηγία. Από την πλευρά τους, η Anna Larsson, Διευθύντρια Κυκλικής Οικονομίας της Πλατφόρμας Reloop, και ο Christian Beck, Επικεφαλής Νοτιοανατολικής Ευρώπης της TOMRA, αναφέρθηκαν στις προοπτικές αντίστοιχων συστημάτων τόσο στην Ευρώπη γενικά όσο και στην Ελλάδα ειδικότερα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η συζήτηση μεταξύ εκπροσώπων της ελληνικής αγοράς που θα έχουν άμεση σχέση και ρόλο στη λειτουργία του DRS στη χώρα μας. Το πάνελ αποτελούνταν από τους Κωνσταντίνο Κούτσα, Πρόεδρο του Συνδέσμου Φυσικών Μεταλλικών Νερών (ΣΕΦΥΜΕΝ), Απόστολο Πεταλά, Γενικό Διευθυντή της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΕΣΕ), Γιάννη Λιάρο, Γενικό Διευθυντή της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρήσεων Οργανωμένης Εστίασης (ΕΠΟΕΣ), Σταύρο Παντελόπουλο, Μέλος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος (ΣΒΠΕ), και Αντιγόνη Δαλαμάγκα, Διευθύντρια της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης (EcoRec). Η συζήτηση επικεντρώθηκε στις προκλήσεις αλλά και τις ευκαιρίες από τη λειτουργία του Συστήματος, τόσο για το περιβάλλον όσο και για το επιχειρείν.
Η εκδήλωση έκλεισε με τα συμπεράσματα που παρουσίασε η Anne Lise Rognidalen, Διευθύντρια του οργανισμού Innovation Norway, η οποία κάλεσε τους συμμετέχοντες και κάθε ενδιαφερόμενο από την Ελλάδα να επισκεφτεί τη Νορβηγία για να δει στην πράξη τη λειτουργία ενός από τα πιο επιτυχημένα DRS στον κόσμο.
Η Πρέσβης της Νορβηγίας στην Ελλάδα, Lajla Brandt Jakhelln, δήλωσε: «Συγχαίρω την Ελλάδα που έκανε ένα αποφασιστικό βήμα προς την κυκλική οικονομία με την εισαγωγή ενός εθνικού συστήματος DRS. Με την πλούσια ιστορία, τα εκπληκτικά τοπία και τη βαθιά σύνδεση με τη θάλασσα, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να προστατεύει τη φυσική της ομορφιά αλλά ταυτόχρονα να μετατρέπει τα απορρίμματα σε πολύτιμο πόρο. Η ιδέα του DRS είναι κοινή παγκοσμίως, αλλά κάθε χώρα πρέπει να την προσαρμόσει ώστε να ταιριάζει στον πολιτισμό, τις υποδομές και τη γεωγραφία της. Στη σημερινή εκδήλωση, μοιραστήκαμε τις γνώσεις και την εμπειρία της Νορβηγίας, που έχει μια κουλτούρα επιστροφής εγγύησης που αγκαλιάστηκε από τους πολίτες της ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Έκτοτε, το σύστημά μας αναπτύσσεται συνεχώς και προσαρμόζεται σε νέες προκλήσεις, τόσο από επιχειρησιακή όσο και από τεχνολογική πλευρά. Με χαρά, λοιπόν, προσκαλούμε τις ελληνικές Αρχές, τις επιχειρήσεις και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις στην Νορβηγία, για να μάθουν περισσότερα για το πώς λειτουργεί το σύστημά μας».
Από την πλευρά του, ο Christian Beck, Επικεφαλής Νοτιοανατολικής Ευρώπης της TOMRA, τόνισε: «Η εισαγωγή του DRS προκαλεί ερωτήματα και ανησυχίες στους παράγοντες του κλάδου, ειδικά στον τομέα του λιανικού εμπορίου, καθώς είναι αυτοί που φέρουν την ευθύνη να είναι το “πρόσωπο του συστήματος” στους καταναλωτές. Τα στοιχεία από τα συστήματα DRS με τις καλύτερες επιδόσεις στην Ευρώπη δείχνουν ότι η ευαισθητοποίηση και ο έλεγχος των διαδικασιών μπορούν να οδηγήσουν σε απτά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, δίνοντας τη δύναμη να αυξηθεί η αφοσίωση των πελατών μέσω των απεριόριστων δυνατοτήτων που προσφέρουν τα μηχανήματα ανταποδοτικής ανακύκλωσης».
Τον συντονισμό της εκδήλωσης έκανε ο δημοσιογράφος Νίκος Χιδίρογλου.
Το πλαίσιο για τη δημιουργία Συστήματος DRS στην Ελλάδα καλύπτεται από τους νόμους 4736/2020 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον και λοιπές διατάξεις» και 4819/2021 «Ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων – Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ περί αποβλήτων και της Οδηγίας 94/62/ΕΚ περί συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασιών, πλαίσιο οργάνωσης του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης, διατάξεις για τα πλαστικά προϊόντα και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, χωροταξικές-πολεοδομικές ενεργειακές και συναφείς επείγουσες ρυθμίσεις».
Με πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Ανάπτυξης, καθορίζονται οι αρμοδιότητες και οι υποχρεώσεις όλων των εμπλεκόμενων μερών και ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με την εφαρμογή του Συστήματος για τις συσκευασίες ποτών μιας χρήσης από πλαστικό και μέταλλο, που αναμένεται έως το τέλος του 2025.
