Ως μέρος μιας κοινής προσπάθειας για να ενισχυθεί η προστασία για τον αυξανόμενο αριθμό των παιδιών και άλλων ατόμων με συγκεκριμένες ανάγκες που καταφθάνουν στην Ευρώπη, η UNHCR (Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες), και η UNICEF, δημιουργούν ειδικά κέντρα φροντίδας για τα παιδιά και τις οικογένειες κατά μήκος των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων διαδρομών της μετανάστευσης στην Ευρώπη.
Είκοσι Κέντρα Παιδικής και Οικογενειακής Φροντίδας, που θα ονομάζονται “Blue Dots” (Μπλε Κουκκίδες), θα παρέχουν έναν ασφαλή χώρο για τα παιδιά και τις οικογένειές τους, ζωτικές υπηρεσίες, παιχνίδι, προστασία και παροχή συμβουλών, όλα σε μια τοποθεσία. Οι κόμβοι αυτοί αποσκοπούν στη στήριξη ευπαθών οικογενειών που είναι εν κινήσει, ιδιαίτερα στα πολλά ασυνόδευτα ή χωρισμένα από τις οικογένειές τους παιδιά, που διατρέχουν κίνδυνο από ασθένειες, τραύμα, βία, εκμετάλλευση και παράνομη διακίνηση.
Ενώ η κατάσταση συνεχίζει να εξελίσσεται, προς το παρόν τα πρώτα κέντρα είναι πλέον σε λειτουργία ή πρόκειται να ανοίξουν στην Ελλάδα, τη FYROM, τη Σερβία, την Κροατία και τη Σλοβενία. Και τα 20 θα βρίσκονται σε λειτουργία μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.
Τα κέντρα “Blue Dot” έρχονται σε μια χρονική στιγμή όπου οι γυναίκες και τα παιδιά αποτελούν τα δύο τρίτα εκείνων που διασχίζουν την Ευρώπη: Το Φεβρουάριο οι γυναίκες και τα παιδιά αποτελούσαν σχεδόν το 60% των αφίξεων μέσω θαλάσσης σε σύγκριση με 27% το Σεπτέμβριο του 2015. Θα επιδιώκουν επίσης τον εντοπισμό και την προστασία παιδιών και εφήβων που ταξιδεύουν μόνοι και την επανένωση με τις οικογένειές τους, όταν είναι δυνατόν, σύμφωνα με το καλύτερο συμφέρον τους.
«Ανησυχούμε για την ευημερία των ασυνόδευτων αγοριών και των κοριτσιών που είναι σε κίνηση και απροστάτευτα σε όλη την Ευρώπη, πολλά από τα οποία έχουν βιώσει τον πόλεμο και τις κακουχίες κάνοντας αυτά τα ταξίδια μόνα», δήλωσε ο Βοηθός του Ύπατου Αρμοστή για την Προστασία Volker Türk. «Τα κέντρα θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο στον εντοπισμό αυτών των παιδιών και την παροχή της προστασίας που χρειάζονται σε ένα άγνωστο περιβάλλον, όπου μπορεί να βρίσκονται σε κίνδυνο,» πρόσθεσε.
«Οι ζωές των παιδιών που είναι εν κινήσει έχουν ανατραπεί εξ ολοκλήρου, έχουν βρεθεί αντιμέτωπα με αναταραχές και ψυχολογική πίεση σε κάθε τους βήμα. Τα κέντρα προσφέρουν ένα επίπεδο καθημερινότητας, βεβαιότητας και ασφάλειας στην αβέβαιη ζωή τους, ένα μέρος όπου μπορούν να πάρουν τη βοήθεια και την υποστήριξη που είναι δικαίωμα κάθε παιδιού. Και θα συμβάλλουν στην ενίσχυση των εθνικών συστημάτων παιδικής προστασίας,» δήλωσε η Marie-Pierre Poirier, Ειδική Συντονίστρια της UNICEF για την Προσφυγική και Μεταναστευτική κρίση στην Ευρώπη.
Όμως ο εντοπισμός των παιδιών που έχουν ανάγκη είναι μια πρόκληση. Σε ορισμένες χώρες, νεαροί ταξιδιώτες προσποιούνται ότι είναι ενήλικοι για να αποφύγουν τις καθυστερήσεις ή την κράτηση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, εκτίθενται έτσι σε κίνδυνο εκμετάλλευσης. Την περασμένη χρονιά περισσότερα από 90.000 ασυνόδευτα ή χωρισμένα από τις οικογένειές τους παιδιά καταγράφηκαν και ζήτησαν άσυλο ή ήταν υπό φροντίδα στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία και τη Σουηδία.
Τα Κέντρα Παιδικής και Οικογενειακής Φροντίδας θα είναι σαφώς αναγνωρίσιμα και παρέχουν ένα τυποποιημένο και συνεπές βασικό πακέτο υπηρεσιών που παρέχονται από διαφορετικούς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένων των Εθνικών Συλλόγων του Ερυθρού Σταυρού και συνεργαζόμενων ΜΚΟ. Ωστόσο, δεν υποκαθιστούν την ευθύνη και την υποχρέωση των κρατών να κάνουν ό, τι μπορούν για τη στήριξη και την προστασία των ασυνόδευτων και των χωρισμένων από τις οικογένειές τους παιδιών και για την πρόληψη της σεξουαλικής και σεξιστικής βίας.
Τα κέντρα θα βρίσκονται σε επιλεγμένες στρατηγικές τοποθεσίες – συνοριακά σημεία εισόδου/εξόδου, χώρους καταγραφής, ορισμένα στρατηγικά αστικά κέντρα – καθώς επίσης και σε κινητές ομάδες βοήθειας. Οι υπηρεσίες περιλαμβάνουν:
- Αποκατάσταση οικογενειακών δεσμών – υπηρεσίες που παρέχονται από το δίκτυο του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου,
- επανένωση με την οικογένεια,
- χώρο φιλικό προς τα παιδιά και ειδικό χώρο για μητέρες και μωρά/νήπια,
- ιδιωτικούς χώρους για την παροχή συμβουλών,
- ψυχοκοινωνικές πρώτες βοήθειες,
- ασφαλείς χώρους για να κοιμούνται γυναίκες και παιδιά,
- κοινωνικούς λειτουργούς για παροχή βοήθειας,
- γραφείο πληροφοριών με σύνδεση WIFI.
