«Το Νερό στην Πόλη»: Καινοτόμο πρόγραμμα διαχείρισης νερού σε αστικό περιβάλλον που εξασφαλίζει 1,7 δις περισσότερα λίτρα νερό στην Αλεξ/πολη

«Το Νερό στην Πόλη» αποτελεί ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα για την Ελλάδα, που υλοποιήθηκε στην πόλη της Αλεξανδρούπολης. Πρόκειται για μία ολοκληρωμένη δράση διαχείρισης του νερού σε αστικό περιβάλλον, με κύριο στόχο τη συγκράτησή του, την παράλληλη αύξηση της διαθεσιμότητάς του και τη βελτίωση των υδάτινων πόρων στις πόλεις. Το πρόγραμμα χωρίζεται σε δύο φάσεις, συνδυάζοντας με αποτελεσματικό τρόπο καινοτόμες τεχνικές εφαρμογές και δράσεις εκπαίδευσης.

Η πρώτη φάση του προγράμματος ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2019, εξασφαλίζοντας αύξηση του διαθέσιμου πόσιμου νερού για την Αλεξανδρούπολη κατά 1,7 δισεκατομμύρια λίτρα ετησίως (+14% αύξηση στον ταμιευτήρα νερού της πόλης).

Η αύξηση αυτή επιτεύχθηκε μέσω εγκατάστασης ειδικών θυροφραγμάτων στο φράγμα Αισύμης-Διποτάμου που εμποδίζουν την πιθανότητα υπερχείλισης, ώστε να αποθηκεύεται περισσότερο νερό. Η βελτιστοποίηση αυτή στην υπάρχουσα υποδομή, εξασφαλίζει στην Αλεξανδρούπολη την κάλυψη των αναγκών σε νερό για έναν ολόκληρο χρόνο, στην περίπτωση που δεν βρέξει καθόλου για 12 μήνες.

Παράλληλα, στο πλαίσιο του προγράμματος, εκπαιδεύτηκαν 6.000 μαθητές, δάσκαλοι και καθηγητές στον κύκλο του νερού στις πόλεις μέσω ενός εκπαιδευτικού προγράμματος εγκεκριμένου από το Υπουργείο Παιδείας, σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού Έβρου, ενώ υλοποιήθηκαν σεμινάρια κατάρτισης ολοκληρωμένης διαχείρισης υδατικών πόρων για 66 επαγγελματίες, με τη χρήση διαδραστικού εργαλείου (serious game).

«Το Νερό στην Πόλη» σχεδιάστηκε από τον διεθνή οργανισμό Global Water Partnership – Mediterranean (GWP-Med), σε συνεργασία με τον Δήμο Αλεξανδρούπολης και τη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης-Αποχέτευσης Δήμου Αλεξανδρούπολης (ΔΕΥΑΑ), με την αποκλειστική χρηματοδότηση του Ιδρύματος της Coca-Cola (The Coca-Cola Foundation), το οποίο προχώρησε σε δωρεά ύψους 1,2 εκατ. δολαρίων.

Στη δεύτερη φάση του προγράμματος, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει τον Δεκέμβριο και να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2020, θα εγκατασταθούν προηγμένα συστήματα αυτοματοποιημένης μέτρησης και καταγραφής της ποιότητας και ποσότητας τους νερού για τους οικισμούς Πυλαία, Μελία, Κοίλα και Κίρκη του Δήμου Αλεξανδρούπολης, ώστε να εξασφαλίζεται η καλή ποιότητα του νερού και η μείωση των διαρροών.

Το πρόγραμμα αποτελεί πολύτιμο παράδειγμα για άλλες πόλεις της Ελλάδας και της Μεσογείου, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο έχει παρουσιαστεί ως διεθνής καλή πρακτική σε διεθνείς συσκέψεις, όπως το World Water Forum στη Βραζιλία και το World Water Week στη Σουηδία το 2018.

«Το Νερό στην Πόλη» αποτελεί μία ακόμα πρωτοβουλία της Coca-Cola με στόχο την προστασία του νερού που συντάσσεται με την παγκόσμια δέσμευση της εταιρείας να επιστρέφει στις τοπικές κοινωνίες κάθε σταγόνα νερού που χρησιμοποιεί για την παραγωγή των προϊόντων της. Από το 2015, η εταιρεία επιστρέφει σε παγκόσμιο επίπεδο το 155% του νερού που χρησιμοποιεί παγκοσμίως, ενώ στην Ελλάδα, σε συνεργασία με την GWP-Med, τα τελευταία 13 χρόνια έχει βοηθήσει τους κατοίκους περιοχών με έντονο το φαινόμενο λειψυδρίας, με αποτέλεσμα να εξοικονομούνται ετησίως 542 εκατομμύρια λίτρα σε 33 νησιά της χώρας.

Η πρώτη φάση του προγράμματος εγκαινιάστηκε και παρουσιάστηκε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 6 Νοεμβρίου στην Αλεξανδρούπολη από την Coca-Cola στην Ελλάδα, τον διεθνή οργανισμό Global Water Partnership – Mediterranean (GWP-Med), τον Δήμο Αλεξανδρούπολης και την Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης – Αποχέτευσης Δήμου Αλεξανδρούπολης (ΔΕΥΑΑ). Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Περιβάλλοντος, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ο κ. Κωνσταντίνος Αραβώσης, Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, δήλωσε: «Το νερό είναι ανανεώσιμος πόρος, χωρίς όμως να είναι απεριόριστος. Τα αποθέματα γλυκού νερού ανανεώνονται μέσω του υδρολογικού κύκλου, ωστόσο η διαθέσιμη ποσότητα νερού δεν είναι απεριόριστη και η κατανομή του στον χώρο και τον χρόνο άνιση. Η αύξηση των πιέσεων στο υδατικό περιβάλλον καθιστά αναγκαία την εφαρμογή βιώσιμων πολιτικών ανάπτυξης και διαχείρισης των υδατικών πόρων, μέσω σχεδιασμού, υλοποίησης και βέλτιστης λειτουργίας έργων υποδομής και παρεμβάσεων διαχείρισης τόσο της προσφοράς όσο και της ζήτησης. Είναι επιτακτική η ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη διαχείριση της ζήτησης και να μην θεωρούνται πλέον ως δεδομένες οι παραδοσιακές καταναλώσεις και οι παραδοσιακές απώλειες. Θεωρείται πλέον ύψιστη προτεραιότητα η προώθηση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης του νερού σε συνδυασμό με τεχνικές εξοικονόμησης και δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού, όπως αποτελεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων προωθεί την σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών που θα προάγουν την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση του νερού, προκειμένου να διευκολύνουν όλους τους αρμόδιους φορείς στην υλοποίηση δράσεων ορθολογικής του διαχείρισης.»

Ο κ. Δημήτρης Πέτροβιτς, Αντιπεριφερειάρχης Περιφερειακής Ενότητας Έβρου χαρακτήρισε το συγκεκριμένο πρόγραμμα «έργο πνοής που διασφαλίζει την ομαλή υδροδότηση του Δήμου Αλεξανδρούπολης, με ορίζοντα 20ετίας και με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά που το καθιστούν πρότυπο. Η υλοποίηση του έργου από το Διεθνή Οργανισμό Global Water Partnership Mediterranean, με την οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος της CocaCola, στο πλαίσιο του προγράμματος «Το Νερό στην Πόλη», πέραν της χρησιμότητας, το καθιστά σημείο αναφοράς καλής διαχείρισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και ευελπιστούμε να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση».

Ο κ. Ιωάννης Ζαμπούκης, Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης και Πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης-Αποχέτευσης Δήμου Αλεξανδρούπολης (ΔΕΥΑΑ), ανέφερε σχετικά: «Σεβόμαστε τη γενναιοδωρία της φύσης. Μεριμνούμε για τις επόμενες γενιές. Το πρόγραμμα «Το Νερό στην Πόλη», είναι εμβληματικό για την πόλη της Αλεξανδρούπολης και τους κατοίκους της, με σημαντικά οφέλη ως προς τη διαχείριση του νερού, ώστε να μην πηγαίνει καμία σταγόνα χαμένη. Το πρόγραμμα ήρθε την κατάλληλη χρονική στιγμή για να δώσει ένα πολύ σοβαρό «αβαντάζ» στην Αλεξανδρούπολη. Τη στιγμή που η παγκόσμια κοινότητα ανησυχεί για την κλιματική αλλαγή, η Αλεξανδρούπολη υποδέχεται το έργο αποβλέποντας στην αντιμετώπιση των επιπτώσεών της στην περιοχή μας».

Από την GWP-Med, ο κ. Μιχαήλ Σκούλλος, Πρόεδρος του Οργανισμού  ανέφερε πως:

Για το GWPMed, έναν οργανισμό με εμπειρία 20 ετών στον σχεδιασμό και την προώθηση καλών πρακτικών για την ολοκληρωμένη  διαχείριση των υδατικών πόρων στη Μεσόγειο, «Το Νερό στην Πόλη» αποτελεί ιδιαίτερα επιτυχημένο παράδειγμα ολιστικής παρέμβασης για τη διαχείριση του αστικού νερού, που μπορεί να εφαρμοστεί σε άλλες πόλεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το πρόγραμμα δεν περιορίστηκε στην εξασφάλιση περισσότερου νερού για την Αλεξανδρούπολη και διαχείρισης των πλημμυρικών κινδύνων με καινοτόμες λύσεις που αποφεύγουν επιπλέον μεγάλα έργα υποδομής. Επιπλέον, μπορεί να συμβάλει και σε άλλες πτυχές του λεγόμενου πλέγματος ‘νερού-ενέργειας-διατροφής-οικοσυστημάτων’, όπως ελάττωση των αντλήσεων υπόγειου νερού. Ταυτόχρονα, μέσω της εκπαίδευσης και ενημέρωσης, ενδυναμώνει την τοπική κοινωνία, τις αρχές και την επόμενη γενιά ώστε να αντιμετωπίζουν πιο αποτελεσματικά τις μελλοντικές προκλήσεις. Mε τις τελευταίες προβλέψεις να εκτιμούν ότι η Μεσόγειος θερμαίνεται 20% ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, ενώ αυξάνεται ο αστικός πληθυσμός αλλά και οι απαιτήσεις για νερό, ανάλογες παρεμβάσεις συμβάλλουν ως καίριο μέσο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αλλά και στη στρατηγική διασφάλισης της πρόσβασης στο πολυτιμότερο αγαθό, το νερό».

Από την πλευρά της, η κυρία Λίλιαν Νεκταρίου, Γενική Διευθύντρια Coca-Cola για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, σημείωσε: «Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι για το πρόγραμμα «Το Νερό στην Πόλη», καθώς θέτει στο επίκεντρο το νερό, ένα από τα πολυτιμότερα αγαθά και συνδυάζει καινοτομία, αποτελεσματικότητα και σημαντικά οφέλη για την τοπική κοινωνία και τους ανθρώπους της. Στην Coca-Cola δεν αρκούμαστε στο να παράγουμε αναψυκτικά. Θέλουμε να κάνουμε τη διαφορά για την κοινωνία και τον πλανήτη μας. Γι’ αυτό αναζητούμε διαρκώς νέους τρόπους για να προστατεύουμε και να επιστρέφουμε το νερό, να το επαναχρησιμοποιούμε και να το αναπληρώνουμε, μεταξύ πολλών άλλων δράσεων που υλοποιούμε για το περιβάλλον και τον άνθρωπο στο πλαίσιο της παγκόσμιας καμπάνιας #NEVERSETTLE. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους όσοι συμμετείχαν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, που αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ ιδιωτικού φορέα, τοπικής αυτοδιοίκησης και ενός διεθνούς οργανισμού, ώστε οι κάτοικοι της Αλεξανδρούπολης να έχουν ακόμα περισσότερο νερό στην πόλη τους».