Δράση για την προώθηση της Υποστηριζόμενης Αυτόνομης Διαβίωσης ως εναλλακτικής λύσης για τη φροντίδα και την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Το πρόγραμμα PROUD (Προώθηση της Υποστηριζόμενης Αυτόνομης Διαβίωσης ως εναλλακτικής μορφής φροντίδας και προστασίας των ασυνόδευτων ανήλικων) είναι ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα συνεργασίας, το οποίο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα AMIF (Διακρατικές δράσεις για την ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών στα κράτη μέλη της ΕΕ και την υποστήριξη της νόμιμης μετανάστευσης) για την περίοδο 2019-2021. Το πρόγραμμα υλοποιείται στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την Ισπανία και την Ολλανδία.
Ο συντονιστής εταίρος του προγράμματος είναι η ΜΕΤΑδραση – Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη, μία ελληνική Οργάνωση της Κοινωνίας των Πολιτών, η οποία εγκαινίασε τα πρώτα διαμερίσματα Υποστηριζόμενης Αυτόνομης Διαβίωσης (Supported Indepentend Living – SIL) στην Ελλάδα τον Ιανουάριο του 2018 και αυτή τη στιγμή λειτουργεί 26 συνολικά διαμερίσματα σε όλη την Ελλάδα. Οι υπόλοιποι εταίροι του προγράμματος είναι ο φορέας Stichting Nidos στην Ολλανδία, με πολύχρονη εμπειρία στον τομέα της παιδικής προστασίας και στη διαχείριση διαμερισμάτων SIL, το Athens Lifelong Learning Institute και το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου στην Ελλάδα, καθώς και οι οργανισμοί Plan International από τη Γερμανία, η Αποστολή ο ανθρωπιστικός και αναπτυξιακός οργανισμός της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών από την Ελλάδα και το Fundació Idea από την Ισπανία, οι οποίοι στο πλαίσιο των δράσεων του προγράμματος, θα ενδυναμώσουν τις ικανότητές τους και την τεχνογνωσία τους, με στόχο την περαιτέρω εφαρμογή και την προώθηση του μοντέλου SIL στις χώρες τους.
Το έργο PROUD προωθεί την Υποστηριζόμενη Αυτόνομη Διαβίωση ως εναλλακτική μορφή φροντίδας και προστασίας των ασυνόδευτων ανήλικων και επικεντρώνεται ειδικά στους ανήλικους μεταξύ 15 και 18 ετών. Η Υποστηριζόμενη Αυτόνομη Διαβίωση είναι ένα μοντέλο υποστήριξης που παρέχει στους επωφελούμενους διαμονή, απαραίτητη εποπτεία και πρόσβαση σε μία σειρά υπηρεσιών προστασίας. Το μοντέλο αυτό έχει στόχο να προσφέρει στα ασυνόδευτα παιδιά τις κατάλληλες ευκαιρίες ώστε να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους και την ικανότητα προσαρμογής τους, προκειμένου να υποστηριχθεί η μετάβασή τους στην ενηλικίωση εντός της τοπικής κοινότητας στην οποία διαβιούν.
Οι καλές πρακτικές σχετικά με αυτό το μοντέλο υποστήριξης και φροντίδας συλλέγονται, ανταλλάσσονται και διαδίδονται, με απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός ειδικού Οδηγού για την αποτελεσματική λειτουργία των διαμερισμάτων υποστηριζόμενης αυτόνομης διαβίωσης ασυνόδευτων ανήλικων. Ο Οδηγός θα δοκιμαστεί στο πεδίο από επαγγελματίες στον τομέα της παιδικής προστασίας, θα αξιολογηθεί, θα τελειοποιηθεί κατά την ολοκλήρωση του προγράμματος και θα διαδοθεί ευρέως, όχι μόνον στους εταίρους του προγράμματος, αλλά και σε όλους τους ενδιαφερόμενους επαγγελματίες, σε οργανισμούς και στις δημόσιες αρχές όλων των συνεργαζόμενων χωρών. Στην Ημερίδα που θα διοργανωθεί στην Αθήνα λίγο πριν την ολοκλήρωση του προγράμματος, θα παρουσιαστεί ο Οδηγός καθώς και τα αποτελέσματα της διακρατικής συνεργασίας μεταξύ των χωρών-εταίρων.
Στο πλαίσιο του προγράμματος, ο φορέας Stichting Nidos διοργάνωσε στις 3 και 4 Νοεμβρίου 2020 και στις 9 και 10 Νοεμβρίου 2020, δύο διαδικτυακά σεμινάρια για επαγγελματίες στον χώρο της παιδικής προστασίας. Συνολικά είκοσι δύο (22) επαγγελματίες από επτά χώρες (Ελλάδα, Γερμανία, Σλοβενία, Βουλγαρία, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία) συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά σεμινάρια, τα οποία επικεντρώθηκαν στην παροχή πληροφοριών και κατευθύνσεων σχετικά με την οργάνωση και τη διαχείριση του μοντέλου Υποστηριζόμενης Αυτόνομης Διαβίωσης, και στην παρουσίαση καλών πρακτικών και εμπειριών από την εφαρμογή του μοντέλου στην Ολλανδία. Οι εικοσιδύο συμμετέχοντες, μαζί με άλλους επαγγελματίες και στελέχη του χώρου, θα παρέχουν σχόλια για το περιεχόμενο του Οδηγού και θα προβούν σε μια συνολική αξιολόγησή του. Επίσης, θα διαδώσουν και θα εφαρμόσουν αυτές τις καλές πρακτικές σε καθεμία από τις χώρες τους, βελτιώνοντας τις δομές υποστήριξης των ασυνόδευτων ανηλίκων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η δεύτερη σημαντική δράση του προγράμματος, είναι η υποστήριξη μέσω μεντόρων (mentoring), που στοχεύει στη διευκόλυνση της διαδικασίας ένταξης των ασυνόδευτων ανήλικων στις τοπικές κοινωνίες που διαβιούν και της μετάβασής τους στην αυτόνομη ενήλικη ζωή. Με αυτόν τον στόχο, θα αναπτυχθεί ένα Πρωτόκολλο Mentoring προς εφαρμογή από άλλους φορείς στην Ελλάδα, τη Γερμανία και την Ισπανία. Στο πλαίσιο της προσέγγισης αυτής, μέντορες από την τοπική κοινωνία κάθε χώρας αναλαμβάνουν την υποστήριξη των ασυνόδευτων ανήλικων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, καθιερώνοντας έναν ενήλικο που θα αποτελεί σημείο αναφοράς αλλά και το άτομο στο οποίο θα μπορούν να προστρέξουν οι ανήλικοι, εκτός της ομάδας των φροντιστών τους.
Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι ηλικίας 15 έως 18 ετών είναι οι τελικοί επωφελούμενοι του προγράμματος, καθώς όλες οι δράσεις του, από την εκπαίδευση στελεχών στην Υποστηριζόμενη Αυτόνομη Διαβίωση, μέχρι και την παροχή υποστηρικτών υπηρεσιών για την ανάπτυξη των επαγγελματικών δεξιοτήτων τους, απευθύνονται σε αυτή την ευάλωτη ομάδα και αποσκοπούν στην πολύπλευρη πλαισίωσή τους. Επομένως το πρόγραμμα προβλέπεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Βραχυπρόθεσμα, 200 ανήλικοι ηλικίας 15 έως 18 ετών θα επωφεληθούν από αυτό, ενώ μακροπρόθεσμα το πρόγραμμα αναμένεται να επηρεάσει θετικά τις πρακτικές των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στρέφοντάς τες προς την υιοθέτηση πρωτοπόρων και εναλλακτικών μορφών υποστήριξης και προστασίας και προσφέροντας διαφορετικούς τρόπους και εργαλεία, με απώτερο στόχο την αποϊδρυματοποίηση των ανήλικων.
