Συνέντευξη στον ΠΕΤΡΟ ΑΝΤΩΝΑΚΗ
O Νίκος Μπαλτάς, συνιδρυτής, μέλος του Δ.Σ. και γενικός διευθυντής της Ίασις ΑΜΚΕ, μίλησε για τη μέχρι τώρα πορεία της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας, που εδώ και πάνω απο 15 χρόνια υποστηρίζει σταθερά όλους τους συνανθρώπους μας σε ανάγκη, προχωρώντας σε πολλές και σημαντικές δράσεις και διατηρώντας 8 σταθερές δομές φροντίδας.
Από το 2005, η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία Ίασις δεν έχει σταματήσει να υποστηρίζει όλες τις ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού, χωρίς καμία εξαίρεση, μέσα από μια πληθώρα δράσεων αλλά και οκτώ σταθερές δομές φροντίδας. Ανάμεσα στους βασικούς στόχους του φορέα που μόνο το 2019 υποστήριξε περισσότερα από 140.000 άτομα σε κατάσταση ανάγκης, είναι η παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης, η καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, η παροχή ψυχολογικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών, η δημιουργία ίσων ευκαιριών και νέων προοπτικών για τις ευπαθείς ομάδες. Η ΑΜΚΕ Ίασις πλέον μεταφέρεται σε νέα γραφεία και είναι έτοιμη να συνεχίσει το υπερπολύτιμο έργο της, να μη μείνει κανένας δίχως μια χείρα βοηθείας. O Νίκος Μπαλτάς, συνιδρυτής, μέλος του Δ.Σ. και γενικός διευθυντής της Ίασις ΑΜΚΕ, μας μίλησε για τη μέχρι τώρα πορεία της και μας ανέλυσε τις νέες της δραστηριότητες.
-Νέα γραφεία, νέα εποχή. Τι σηματοδοτεί αυτό το καινούργιο ξεκίνημα για την Ίασις;
Τα τελευταία 16 χρόνια βρισκόμαστε σε συνεχή δράση, σε μια πορεία συνεχούς εξέλιξης, μια πορεία που περιέχει εμπειρίες, ερεθίσματα, νέες γνώσεις, συναντήσεις με αγαπημένα πρόσωπα, ενώ δημιουργούμε δεσμούς, καινοτομούμε και δρούμε πάντα με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Η βασική μας φιλοσοφία είναι να εντοπίζουμε τις κοινωνικές ανάγκες κάθε εποχής και να διαμορφώνουμε τις υπηρεσίες και τις δράσεις μας με σκοπό την κάλυψη αυτών των αναγκών, πιστοί στο όραμά μας να μη μείνει κανένας συνάνθρωπός μας αβοήθητος. Tα νέα μας γραφεία σηματοδοτούν το ξεκίνημα ακόμη μιας υπηρεσίας, του Edify Centre, ενός εκπαιδευτικού κέντρου το οποίο παρέχει εκπαιδεύσεις τόσο τυπικής όσο και βιωματικής μάθησης και απευθύνεται σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες.
-Πόσο δύσκολο ήταν το ξεκίνημα το 2005 και πόσο διάστημα χρειάστηκε η ΑμΚΕ Ίασις για να καταφέρει να προσφέρει ουσιαστικό έργο;
Το στίγμα, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που σχετίζονται με τις ψυχικές ασθένειες αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε και αντιμετωπίζουμε μέχρι και σήμερα. Το 2005 αποτέλεσε μια εποχή-σταθμό για την ψυχική υγεία, όπου κληθήκαμε μαζί με άλλους φορείς, στο πλαίσιο της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης «Ψυχαργώ», να μεταβούμε σε μια νέα εποχή, στην εποχή της απο-ασυλοποιήσης. Ουσιαστικά, μέχρι τότε τα άτομα με ψυχικές ασθένειες διαβιούσαν σε κλειστές δομές, αποκομμένοι από τον κοινωνικό ιστό. Στόχος μας ήταν και παραμένει η δημιουργία σύγχρονων δομών και εξατομικευμένων υπηρεσιών ψυχικής υγείας όπου κάθε λήπτης υπηρεσιών ψυχικής υγείας ενυπάρχει και ζει αρμονικά στο κοινωνικό σύνολο, αποτελώντας ένα ενεργό μέλος, ένα άτομο που ζει και εργάζεται μέσα στην κοινότητα. Μέσα στο χρόνο η εμπειρία μας μάς ώθησε να διευρύνουμε τις υπηρεσίες μας στην υποστήριξη και άλλων ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού.
-Προσφέρετε υποστήριξη σε άτομα με ψυχικές διαταραχές, ενισχύετε άτομα της τρίτης ηλικίας, δίνετε φωνή σε μετανάστες, αλλά βοηθάτε και τους νέους να δραστηριοποιούνται. Ο στόχος εξ αρχής ήταν να μη μείνει κανένας συνάνθρωπος χωρίς βοήθεια;
Ακριβώς. Στόχος μας είναι κανείς άνθρωπος να μη μείνει μόνος, κανείς να μείνει αβοήθητος, να δημιουργηθεί ένα πλέγμα υποστήριξης σε κάθε άτομο σε ανάγκη. Αυτό προσπαθεί να πετύχει το νέο μας πρόγραμμα Παρέμβαση στην Κοινότητα μέσα από κατ’ οίκον επισκέψεις σε σπίτια συνανθρώπων μας. Η ιδέα γεννήθηκε μέσα στην πανδημία, με σκοπό να υποστηρίξει ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρία, οι οποίοι δεν έχουν υποστηρικτικό περιβάλλον και διαβιούν μόνοι και πολλές φορές πλήρως ξεχασμένοι. Η ομάδα μας επισκέπτεται σε καθημερινή βάση τους συμπολίτες μας, παρέχοντας υποστήριξη σε θέματα καθημερινής διαβίωσης, αλλά και την πιο απλή και συνάμα σημαντική συνεισφορά: συντροφιά. Η υπηρεσία μας αυτήν τη στιγμή βρίσκεται δίπλα σε 350 οικογένειες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
-Διαθέτετε 8 στεγαστικές δομές. Πόσα άτομα που χρειάζονται βοήθεια μπορούν να εξυπηρετήσουν κάθε μέρα; Πόσο απαιτητική είναι η εύρυθμη λειτουργία τους σε καθημερινή βάση;
Οι σταθερές δομές φροντίδας που λειτουργούν αυτήν τη στιγμή αποτελούνται από οικοτροφεία, προστατευμένα διαμερίσματα, μονάδες βραχείας νοσηλείας, κέντρο ημέρας, κέντρο υποστήριξης νέων, δομή φιλοξενίας Ευρωπαίων εθελοντών, οι οποίες εξυπηρετούν σε καθημερινή βάση περισσότερα από 300 άτομα, ενώ οι κατ’ οίκον υπηρεσίες εξυπηρετούν επιπλέον άτομα. Παράλληλα, η τράπεζα ρουχισμού Fabric Republic προσφέρει πρόσβαση σε καθαρό ρουχισμό σε πολλές χιλιάδες συμπολίτες μας μέσω του δικτύου 80 συνεργαζόμενων κοινωφελών οργανώσεων. Η εύρυθμη λειτουργία των δράσεών μας καθώς και η ποιότητα των υπηρεσιών μας αποτελούν προτεραιότητα και μια συνάμα απαιτητική πρόκληση για εμάς, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη δυναμική της ομάδας μας και τους εθελοντές μας, που αποτελούν τον πυρήνα μας.
-Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος των εθελοντών για τη λειτουργία της Ίασις;
Οι εθελοντές μας βρίσκονται στην καρδιά της δράσης μας και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι μας. Στην ΑΜΚΕ Ίασις πιστεύουμε ότι η ενίσχυση εθελοντισμού στη χώρα μας και ειδικότερα στους νέους αποτελεί βασικό μας στόχο. Με αυτό το σκεπτικό, άλλωστε, γεννήθηκαν το 2017 τα Κέντρα Νέων Connect Your City. Παρατηρώντας ότι μόλις το 8% των νέων είναι ενεργοί πολίτες και ότι λιγότεροι από 1 στους 10 ασχολούνται με εθελοντικές δραστηριότητες, συνειδητοποιήσαμε ότι χρειάζονται βασικές καινοτομίες για την ενεργοποίηση των νέων. Έτσι, δημιουργήθηκε η εφαρμογή εθελοντισμού Connect Your City, ένα application διαθέσιμo δωρεάν για όλους, όπου κάθε χρήστης μπορεί να δει τις εθελοντικές δράσεις της περιοχής του, να συμμετέχει ανάλογα με τη διαθεσιμότητά του, να κερδίζει πόντους και να συμμετέχει σε διαγωνισμούς. Κάνοντας τον εθελοντισμό παιχνίδι, καταφέραμε τον Δεκέμβριο να πραγματοποιηθούν πάνω από 10.000 εθελοντικές δράσεις μέσα σε 15 μέρες! Στόχος μας είναι, έτσι, ο εθελοντισμός να μπει στην καθημερινότητα όλων μας. Το δίκτυο εθελοντών μας ήδη απαριθμεί 5.000 άτομα.
-Ποια είναι η ανταπόκριση στην υπηρεσία Edify Centre; Πόση θέληση υπάρχει στα στελέχη επιχειρήσεων να ευαισθητοποιηθούν επάνω στα κοινωνικά θέματα; Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ταιριάζει στον Έλληνα επιχειρηματία και υπάλληλο;
Το Edify Centre, χρησιμοποιώντας καινοτόμους και διαδραστικούς τρόπους εκμάθησης, αποτελεί ένα ξεχωριστό εκπαιδευτικό κέντρο και έτσι έχει ήδη αρκετά μεγάλη ανταπόκριση, συνδράμοντας στην επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη πολλών εκπαιδευόμενων. Μεταξύ άλλων, υλοποιεί και Εταιρικά Εκπαιδευτικά Προγράμματα, ανταποκρινόμενο στις εξατομικευμένες ανάγκες εταιρικής εκπαίδευσης κάθε εταιρείας, με έμφαση στο πεδίο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
Εννοείται, πως η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ταιριάζει και αφορά κάθε επιχειρηματία και υπάλληλο. Η βιώσιμη ανάπτυξη, η προσφορά στην κοινωνία και το περιβάλλον, αποτελούν μια κουλτούρα που έχει αρχίσει να υιοθετείται από ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις. Η ανάγκη που υπάρχει εδώ, είναι η ανάγκη διασύνδεσης του επιχειρηματικού κόσμου με τον κόσμο της Κοινωνίας των Πολιτών, ώστε να μπορούν να υιοθετηθούν καινοτόμες επιχειρηματικές πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, και αυτός είναι -μεταξύ άλλων- ένας από τους στόχους του Edify Centre.
-Πόσο αύξησε η πανδημία την ανάγκη παροχής ψυχολογικής υποστήριξης; Πόσο δυσκόλεψαν το έργο σας αυτά τα δύο τελευταία χρόνια;
Είναι δεδομένο ότι ειδικά σε περιόδους εκτάκτων γεγονότων όπως η πανδημία ή οι φυσικές καταστροφές, είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, καθώς οι ανάγκες παροχής ψυχολογικής υποστήριξης αυξάνονται ραγδαία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι η Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306 για την πανδημία του κορονοϊού του Υπουργείου Υγείας, την οποία η ΑμΚΕ Ίασις υποστηρίζει και στελεχώνει, ως μέλος της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας «Αργώ», ήδη από το πρώτο εξάμηνο λειτουργίας της είχε δεχθεί πάνω από 100.000 τηλεφωνικές κλήσεις!
Έχοντας μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία στην αντιμετώπιση έκτακτων γεγονότων, είμαστε πάντοτε έτοιμοι να πλαισιώσουμε τέτοιες συνθήκες με υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, γι’ αυτό και το Πρόγραμμα Παρέμβαση στην Κοινότητα ξεκίνησε απευθείας με την έναρξη της πανδημίας.
Αντίστοιχα, άμεσα σχεδιάστηκε και η παρέμβαση στις πυρόπληκτες περιοχές της Βόρειας Εύβοιας. Η ΑμΚΕ Ίασις, από τις 6 Αυγούστου μέχρι και σήμερα, βρίσκεται στην περιοχή μαζί με κλιμάκια φορέων ψυχικής υγείας της Ομοσπονδίας Αργώ, παρέχοντας ψυχοκοινωνική υποστήριξη και είδη πρώτης ανάγκης σε περίπου 1.700 πυρόπληκτες οικογένειες.
-Πόσο μεγάλο είναι το έλλειμμα παροχής ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών σήμερα στην Ελλάδα; Πού πρέπει ρίξουν ιδιαίτερο βάρος οι φορείς;
Η ανάγκη για ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες ολοένα αυξάνεται στην σύγχρονη εποχή, εξαιτίας πολλών παραγόντων, όπως είναι τόσο οι έκτακτες συνθήκες όσο και οι νέες συνθήκες που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε όπως η κλιματική κρίση, οι οποίες έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Κατ’ ανάγκη, λοιπόν, οι ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες πρέπει να προσαρμόζονται διαρκώς και να καλύπτουν τις νέες ανάγκες που ανακύπτουν, ώστε να μην υπάρχουν ελλείμματα και κανείς να μη μένει χωρίς ουσιαστική βοήθεια. Μέσα από ολιστικές παρεμβάσεις, κοινωνικές καινοτομίες, έρευνα, ώστε να επιτυγχάνεται και το πεδίο της πρόληψης, ετοιμότητα, συνεργασία και κατάλληλη υποστήριξη, οι φορείς παροχής ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών μπορούν να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις σύγχρονες προκλήσεις.
