Η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα είναι ραγδαία τα τελευταία χρόνια και ήδη αγγίζει το 60% επί του συνόλου της ηλεκτροπαραγωγής. Επειδή όμως η καμπύλη της ημερήσιας ζήτησης δεν συμπίπτει με αυτήν της παραγωγής, προκύπτει επιτακτικά η ανάγκη της κατασκευής συστημάτων αποθήκευσης ευρείας κλίμακας, κυρίως για την μείωση της απορριπτόμενης ενέργειας, αυτής δηλαδή την οποία ο Διαχειριστής του δικτύου αναγκάζεται να περικόψει, προκειμένου να διατηρήσει την σταθερότητα του συστήματος. Η αντλησιοταμίευση, η χρησιμοποίηση δηλαδή ταμιευτήρων νερού σε διαφορετικά ύψη, μπορεί να καλύψει ένα μεγάλο μέρος των σημερινών αναγκών αποθήκευσης, με τεχνολογίες που είναι ήδη γνωστές και δοκιμασμένες και σε προσιτό κόστος.
Αυτό ήταν ένα από τα βασικά συμπεράσματα της ημερίδας που οργάνωσε το Clima21, μια πρωτοβουλία για την Κλιματική Αλλαγή και τη διερεύνηση λύσεων και τεχνολογιών για την ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ. Ήδη, ένα μεγάλο μέρος από τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς που λειτουργούν στην χώρα – πάνω από 20 – μπορούν με μετατροπές να δώσουν ένα πρώτο «πακέτο» λύσεων, ενώ τα καινούργια έργα που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν, απαιτούν γρήγορες αποφάσεις, ευελιξία στην ανάθεση των έργων (π.χ συμπράξεις) και σωστά ιεραρχημένη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων. Στην ημερίδα (Παρασκευή 30/5) οι βασικές εισηγήσεις έγιναν από ομάδα καθηγητών του ΕΜΠ με τους κυρίους Κίμωνα Χατζημπίρο, Ιωάννη Αναγνωστόπουλο, Ιωάννη Στεφανάκο και Γιώργο Κάραλη.
Η δεύτερη ενότητα της ημερίδας, κινήθηκε σε …πιο βαθειά νερά αφού το ζήτημα που συζητήθηκε είναι από μόνο του δύσκολο και δυσεπίλυτο, όσο και κρίσιμο για το μέλλον της πράσινης ενέργειας και όχι μόνον. Το εν λόγω θέμα ήταν τα Θαλάσσια (ή Υπεράκτια) Αιολικά Πάρκα (ΘΑΠ) τα οποία έχουν εξαγγελθεί εδώ και είκοσι περίπου χρόνια, αλλά τα απαραίτητα και συγκεκριμένα βήματα αναβάλλονται, παρά το ότι μεσολάβησαν 5 διαδοχικές κυβερνήσεις. Ο λόγος; Η αναβολή κήρυξης ΑΟΖ στο Αιγαίο έτσι ώστε οι (πλωτές) ανεμογεννήτριες να εκμεταλλευτούν με τον καλύτερο τρόπο τους ανέμους των ανοιχτών θαλασσών. Όμως, η αναβλητικότητα, ενώ κατ’ αρχήν μπορεί να φαίνεται ως στάση σωφροσύνης, μπορεί τελικά να αποβεί εις βάρος μας, αν η Τουρκία αποφασίσει να προωθήσει τα δικά της σχέδια για διεκδίκηση μέρους των επίμαχων θαλάσσιων ενεργειακών πόρων και κυρίως των ΑΠΕ. Ο εκ των εισηγητών Άγγελος Συρίγος, τέως υφυπουργός και καθηγητής Διεθνούς Δικαίου & Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ήταν ξεκάθαρος: η Ελλάδα πρέπει να κάνει τώρα των πρώτη κίνηση και να κηρύξει την ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) στο Αιγαίο, ανεξάρτητα από τις εισηγήσεις και τις τεχνικές και διπλωματικές ενέργειες που θα ακολουθήσουν για την οριοθέτηση, που είναι το επόμενο βήμα. Ο χρόνος όμως που περνάει, δεν είναι σίγουρα ούτε υπέρ των εθνικών συμφερόντων ούτε υπέρ της αξιοποίησης του τεράστιου αιολικού δυναμικού των θαλασσών. Αυτό που δεν γίνεται όμως στο Αιγαίο και γενικότερα στη Μεσόγειο, υλοποιείται κατά εντυπωσιακό τρόπο στη Βόρειο Θάλασσα με τη διακρατική συνεργασία και τα υπεράκτια δίκτυα που μοιράζουν την ηλεκτρική ενέργεια σε μια νέα αγορά που γεωγραφικά εκτείνεται από την Αγγλία μέχρι τη Βαλτική, αλλά εν τέλει αφορά ολόκληρη την Ευρώπη.
Στον ανωτέρω χάρτη, φαίνεται η ισχύς (σε εγκατεστημένα MW) στην Ευρωπαϊκή ήπειρο σήμερα. Πηγή : Wind Europe
Την κατάσταση αυτή (που φαντάζει εξωπραγματική για τα δικά μας δεδομένα) εξέθεσε με μεγάλη ακρίβεια ο Απόστολος Μπακοβασίλης, απεσταλμένος στο συνέδριο από την Ευρωπαϊκή οργάνωση Wind Europe η οποία σίγουρα αποτελεί έναν έγκυρο ομιλητή για ένα τόσο σύνθετο αλλά πολλά υποσχόμενο κλάδο – που εκτός από τις ενεργειακές εταιρείες περιλαμβάνει και μεγάλο μέρος του εξειδικευμένου δυναμικού (σημερινού και μελλοντικού) της ελληνικής ναυτιλίας σε έργα ανοιχτής θαλάσσης (Ιωάννης Τόγιας, της Ελληνικής Ένωσης Πλοιοκτητών Πλοίων Υποστήριξης Υπεράκτιων Εγκαταστάσεων). Όπως είναι φανερό, οι ευκαιρίες δεν είναι μόνο ενεργειακές ή γεωστρατηγικές, αλλά αφορούν σε μεγάλο βαθμό τις τεχνολογίες της ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ που φέρνουν νέες θέσεις εργασίας και νέες εγχώριες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Στις εργασίες της ημερίδας συμμετείχε και ο Παναγιώτης Παπασταματίου, Γενικός Διευθυντής της ΕΛΕΤΑΕΝ, η οποία το τελευταίο διάστημα δραστηριοποιείται εντόνως στην καμπάνια για την προώθηση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.
Τη συζήτηση με το πολύ αξιόλογο και ευάριθμο κοινό, διηύθυνε ο έμπειρος δημοσιογράφος Γιώργος Φυντικάκης ο οποίος μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι «Για να μπει κανεις σε μια τέτοια αγορά, όπως αυτή των υπεράκτιων αιολικών, πρέπει να έχει ξεκινήσει τον σχεδιασμό 4-5 χρόνια πριν. Όσο όμως εμείς συζητάμε και δεν κάνουμε τίποτα, στην Ευρώπη υπάρχει μια μεγάλη δραστηριότητα και ένα κύμα διαγωνισμών. Στη γειτονιά μας, τη Μαύρη θάλασσα, η Ρουμανία μπαίνει ήδη στο παιχνίδι. Όσο για την Τουρκία που ξεκίνησε αργότερα από μας, τώρα σίγουρα μας έχει ξεπεράσει. Επί πλέον, αν γίνουν πραγματικότητα οι εξαγγελίες της Τουρκίας, θα προχωρήσουν όχι μόνο σε εγκαταστάσεις αλλά και στη δημιουργία «εφοδιαστικής αλυσίδας» πράγμα που αποτελεί μεγάλο κομμάτι της νέας αγοράς».
Ένα μέρος των εισηγήσεων που παρουσιάστηκαν μπορεί κανείς να βρει σε σχετικό αφιέρωμα που φιλοξένησε η εφημερίδα Athens Voice https://www.athensvoice.gr/life/perivallon/904214/afieroma-to-mellon-tis-energeias-einai-prasino-kai-ilektriko/
Επίσης σας υπενθυμίζουμε ότι το δεύτερο μέρος των εκδηλώσεων με τον γενικό τίτλο “Πράσινη Ενεργειακή Μετάβαση & Ηλεκτρισμός” / Clima21 θα πραγματοποιηθεί στις 3-4 Ιουνίου στην ΕΣΗΕΑ, Ακαδημίας 20. Δείτε εδώ το πρόγραμμα
Συντονισμός – διεύθυνση : Ηλίας Ευθυμιόπουλος, Γεν. Δ/ντής Clima21
