Ανοιχτή επιστολή από το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» για συσπείρωση και συστράτευση δυνάμεων, για έναν κόσμο χωρίς τροχαία δυστυχήματα:
“Το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» ιδρύθηκε πριν από 20 χρόνια, ως απάντηση στην τραγική και άδικη απώλεια του γιου μου, Πάνου. Από την πρώτη στιγμή, στο Ι.Ο.ΑΣ. δεσμευτήκαμε ολόψυχα σε έναν κοινό σκοπό ζωής: την πρόληψη των τροχαίων δυστυχημάτων και τη δημιουργία ενός κόσμου χωρίς θύματα στην άσφαλτο. Αυτό είναι το όραμά μας και η διαρκής μας δέσμευση προς την κοινωνία.
Μία ουσιαστική μείωση των θυμάτων στην άσφαλτο δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη συνεργασία της Πολιτείας, των θεσμών, των Οργανισμών και των πολιτών. Η Οδική Ασφάλεια είναι συλλογική ευθύνη, που απαιτεί τόσο ατομική υπευθυνότητα όσο και συντονισμένη δράση.
Στο πλαίσιο του προγράμματος «Driving Change: Towards Safe and Sustainable Mobility» που υλοποιείται με την υποστήριξη της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αυτοκινήτου (FIA), το Ι.Ο.ΑΣ. πραγματοποίησε πρόσφατα μια μελέτη φυσικής παρατήρησης της συμπεριφοράς των χρηστών του δρόμου σε τρία είδη οδικών δικτύων (αστικά, επαρχιακά και αυτοκινητόδρομους), σε τρεις διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές: Αττική, Κρήτη και Εύβοια.
Καταγράφηκαν περισσότερα από 16.000 οχήματα, με στόχο την αποτύπωση των πραγματικών προτύπων συμπεριφοράς οδηγών και επιβατών στους ελληνικούς δρόμους.
Τα ευρήματα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά:
- Η συνολική χρήση ζώνης ασφαλείας φτάνει μόλις στο 54%, ενώ στα πίσω καθίσματα περιορίζεται στο 21%.
- Η χρήση κράνους από τους οδηγούς δικύκλων ανέρχεται στο 75%, αλλά μόνο το 46% των συνεπιβατών φοράει κράνος.
- Η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση φτάνει το 13% και αυξάνεται, ιδιαίτερα μεταξύ οδηγών που ταξιδεύουν μόνοι.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να κατατάσσεται πρώτη στην Ε.Ε. σε θανάτους οδηγών μοτοσικλετών. Αυτοί οι αριθμοί δεν είναι απλώς στατιστικά στοιχεία· αντιπροσωπεύουν χαμένες ζωές, οικογένειες που θρηνούν και κοινωνίες που πληγώνονται.
Τα τροχαία δυστυχήματα παραμένουν η πρώτη αιτία θανάτου για παιδιά και νέους ηλικίας 5–29 ετών, και μία από τις κυριότερες αιτίες πρόωρου θανάτου στη χώρα μας. Αυτή η κατάσταση δεν μπορεί και δεν πρέπει να συνεχιστεί.
Το ΙΟΑΣ στηρίζει ενεργά το Παγκόσμιο Σχέδιο για τη Δεκαετία Δράσης για την Οδική Ασφάλεια 2021–2030 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, καθώς και τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, αναγνωρίζοντας την Οδική Ασφάλεια ως αναπόσπαστο κομμάτι της δημόσιας υγείας και της βιώσιμης ανάπτυξης.
Το όραμά μας συνδέεται με τη στρατηγική «Vision Zero», που στοχεύει στην πλήρη εξάλειψη των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών από τροχαία. Η επίτευξη αυτού του στόχου απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση, κοινωνική συμμετοχή και συστηματική, επιστημονικά τεκμηριωμένη δράση.
Καλούμε όλους τους φορείς, την Πολιτεία, τις τοπικές Αρχές, την εκπαιδευτική κοινότητα, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών, να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε ένα συνεκτικό Εθνικό Σχέδιο Δράσης, που θα περιλαμβάνει:
- Ενισχυμένους ελέγχους και παρακολούθηση με αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών (ανίχνευση με τεχνητή νοημοσύνη για ζώνες, κράνη και χρήση κινητού).
- Ολιστική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση, από παιδιά σχολικής ηλικίας έως το ευρύ κοινωνικό σύνολο, με σεβασμό στις τοπικές ιδιαιτερότητες.
- Στοχευμένες συνεργασίες με δήμους, επιχειρήσεις και άλλους φορείς για την ενίσχυση της Οδικής Ασφάλειας.
- Συστηματική παρακολούθηση, αξιολόγηση και δημοσίευση δεικτών Οδικής Ασφάλειας.
- Καθιέρωση μετρήσιμων εθνικών στόχων για το 2030:
o Αύξηση της χρήσης ζώνης ασφαλείας στο ≥85%
o Μείωση της χρήσης κινητού στην οδήγηση σε <5%
o Επίτευξη ≥90% χρήσης κράνους σε όλους τους χρήστες μοτοσικλετών
o Μείωση των θανατηφόρων τροχαίων κατά 50%
Η χώρα μας διαθέτει τη γνώση, τα εργαλεία και τα επιστημονικά δεδομένα για να σημειώσει ουσιαστική πρόοδο. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ενότητα, αφοσίωση και υπευθυνότητα από όλους.
Η Οδική Ασφάλεια δεν είναι επιλογή· είναι καθήκον, είναι ζήτημα ζωής.
Το Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς» παραμένει αταλάντευτο στην αποστολή του και πλήρως αφοσιωμένο στον κοινό μας στόχο. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους τους φορείς και την κοινωνία για να δημιουργήσουμε πιο ασφαλείς δρόμους.
Με αφορμή τα τελευταία τραγικά συμβάντα, διαφαίνεται ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη συσπείρωσης φορέων και δυνάμεων για να αλλάξουν τα δεδομένα και να πάψουμε να θρηνούμε αδικοχαμένα θύματα στην άσφαλτο.
Ας μετατρέψουμε το κοινό μας όραμα σε πράξη. Γιατί…δεύτερη ζωή δεν έχει.
Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου, των ανθρώπων του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας (ΙΟΑΣ) «Πάνος Μυλωνάς» και όλων όσων με αφοσίωση αγωνιούμε και αγωνιζόμαστε για την προστασία της ζωής στους δρόμους της χώρας μας.
Με εκτίμηση,
Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά
Πρόεδρος Δ.Σ.
Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς» “
