Η εθελούσια δέσμευση στις αρχές και τις πρακτικές της Εταιρικής Υπευθυνότητας αλλά και η συμβολή στους στόχους που έχει θέσει η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την κατανάλωση και παραγωγή ενέργειας.
Πλήρως συνειδητοποιημένες αναφορικά με τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό ρόλο τους παρουσιάζονται
οι περισσότερες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά ενέργειας, δείχνοντας να έχουν ενσωματώσει σε μεγάλο βαθμό τις πρακτικές του Υπεύθυνου Επιχειρείν, στηρίζοντας τις τοπικές κοινωνίες, προχωρώντας σε περιβαλλοντικές δράσεις και επενδύοντας σε υποδομές, ανθρώπινο δυναμικό και σύγχρονες πρακτικές διακυβέρνησης και διαφάνειας.
Αναλυτικότερα, μεταξύ των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον ενεργειακό τομέα στην Ελλάδα σήμερα
είναι οι εξής: Ελληνικά Πετρέλαια, Motor Oil, Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ), Προμηθέας Gas Α.Ε., ΔΕΗ Α.Ε., Jetoil, Όμιλος Μυτιληναίου, TΕΡΝΑ Ενεργειακή, Global Energy, Energy Solutions, Solar Cells Hellas, Next Solar, Enova, EDF, Edison, Conergy, EGL, Acciona, Enel, Eurus Energy, Gamesa, Ρόκας-Iberdrola, Endesa, WPD, Atel κ.ά.
Οι συγκεκριμένες εταιρείες ασχολούνται με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τα πετρελαιοειδή, τη διανομή φυσικού αερίου και τον ταχύτατα αναπτυσσόμενο τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και πολλές από αυτές έχουν αποδείξει πως προχωρούν σε στρατηγικές πρωτοβουλίες ανάπτυξης της ΕΚΕ στην ελληνική επιχειρηματική σκηνή. Πιο συγκεκριμένα, προχωρούν σε προγράμματα για το Περιβάλλον και την Κοινωνία, επενδύουν στο ανθρώπινο δυναμικό τους και στηρίζουν τις οικονομικά ευπαθείς ομάδες πολιτών. Παράλληλα, πολλές υιοθετούν την πρακτική της Λογοδοσίας Αειφορίας και δημοσιεύουν Απολογισμούς Υπευθυνότητας.
Το πλαίσιο
Πέρα όμως από τις ενέργειες αυτές εθελοντικής δέσμευσης, θα πρέπει να σημειωθεί πως όπως υπογραμμίζει και ο ΣΕΒ σε σχετικό κείμενό του, ο τομέας της Ενέργειας ρυθμίζεται έντονα κι από ένα παγκόσμιο και ευρωπαϊκό κανονιστικό και ρυθμιστικό πλαίσιο, που εκπορεύεται από τη διαπίστωση ότι η δέσμευση των κρατών με υποχρεωτικούς στόχους σε εθνικές και διεθνείς πολιτικές συμφωνίες είναι η βάση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος. Παγκοσμίως, το μεγαλύτερο πρώτο βήμα ενάντια στην αλλαγή του κλίματος υπήρξε η εισαγωγή του Πρωτοκόλλου του Κιότο στο διεθνές δίκαιο, με την Ευρώπη να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο για την επικύρωση και επιτυχή εφαρμογή του, αναλαμβάνοντας ισχυρές δεσμεύσεις και διαμορφώνοντας έγκαιρα μια συνεκτική πολιτική για την Ενέργεια και το Κλίμα, με χρονικό ορίζοντα το 2020 και βασικούς άξονες τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, την αύξηση της διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας και στην εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας. Είναι δε σημαντικό να επισημανθεί ότι το θεσμικό πλαίσιο που υλοποιεί την κεντρική αυτή στρατηγική επιλογή της Ε.Ε., προωθήθηκε παρά την οικονομική κρίση που αντιμετώπιζε η Ευρώπη το 2008-2009, αναγνωρίζοντας ότι η ανάπτυξη και η απασχόληση περνά μέσα από την προστασία του περιβάλλοντος, τις ΑΠΕ και την «πράσινη» επιχειρηματικότητα.
Η ελληνική προσπάθεια
Πλέουν υπάρχουν στόχοι για το 2030, και στο συνεχώς μεταβαλλόμενο ενεργειακό τοπίο, ο ελληνικός ενεργειακός τομέας καλείται σήμερα να αντιμετωπίσει τις σημαντικές προκλήσεις που συνδέονται με τους τρεις πυλώνες της ενεργειακής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Αειφορία – Ασφάλεια Ενεργειακού Εφοδιασμού – Ανταγωνιστικότητα.
Αναλυτικότερα, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναπτυχθεί μια εκτενής συζήτηση σε σχέση με το ενεργειακό κόστος και το πακέτο μέτρων για το 2030. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφορά δεσμευτικούς στόχους μόνο για τις αέριες εκπομπές (40%) και τη διείσδυση των ΑΠΕ (27%). Τον Ιούνιο 2014, ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιάννης Μανιάτης, μαζί με τους ομότιμούς του υπουργούς της Γερμανίας, της Δανίας, του Λουξεμβούργου, της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας και του Βελγίου,συνυπέγραψαν επιστολή σχετικά με την ανάγκη υιοθέτησης ενός φιλόδοξου και δεσμευτικού στόχου για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης για το 2030, την οποία απέστειλαν στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, José Manuel Barroso, αλλά και στους Επιτρόπους Ενέργειας, Günther Oettinger, και Δράσης για το Κλίμα, Connie Hedegaard.
Όπως τονίζεται στην επιστολή από το ΥΠΕΚΑ, η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης μέσω της ενεργειακής απόδοσης είναι το πιο ισχυρό και οικονομικά αποδοτικό μέσο [καθώς σε όλες τις αναλύσεις υπολογισμού του οριακού κόστους μείωσης εκπομπών (marginal abatement cost), η εξοικονόμηση ενέργειας θεωρείται ότι αποτελεί no regret option, ήτοι προσφέρει οικονομικό όφελος και όχι κόστος στη μακροοικονομία], για την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας και τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, ενώ εξακολουθεί να υπάρχει ένα σημαντικό οικονομικό δυναμικό για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στους περισσότερους τομείς.
Οι στόχοι
Ο υπουργός ΠΕΚΑ, στο πλαίσιο και της Ελληνικής Προεδρίας, έχει ήδη περιγράψει δημόσια ένα πλαίσιο στόχων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αυτοί είναι:
• 40% μείωση των αερίων του θερμοκηπίου το 2030 σε σχέση με τα επίπεδα του 1990,
• 30% τουλάχιστον της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας να προέρχεται από ΑΠΕ (ενώ η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν 27%),
• 30% μείωση στη χρήση πρωτογενούς ενέργειας σε σύγκριση με τα προβλεπόμενα επίπεδα μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης
• 100% των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας με έξυπνους μετρητές και
• 100% των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας να είναι διασυνδεδεμένοι με το ηπειρωτικό ευρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα (δηλαδή τα νησιά).
Αναλυτικότερα, μέσα στα επόμενα έξι χρόνια, μέχρι το 2020, η χώρα μας αναμένεται να επενδύσει πάνω από 10 δισ. ευρώ σε υποδομές ενέργειας, σε ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, εξοικονόμηση, ανανεώσιμες πηγές και «έξυπνους» μετρητές. Πηγές χρηματοδότησης είναι το νέο ΕΣΠΑ, ο ιδιωτικός τομέας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Σύμφωνα άλλωστε με την Enterprise Greece, η ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας ευνοεί μεγάλες επενδύσεις στον ιδιωτικό τομέα. Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι θα χρειαστούν επενδύσεις άνω των 30 δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι το 2020 για την αναβάθμιση και κατασκευή μονάδων παραγωγής ενέργειας, για μεταφορά και διανομή ενέργειας και για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Η ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας, με στόχο να δημιουργήσει βιώσιμες, ανταγωνιστικές και ασφαλείς πηγές ενέργειας, έχει αναπτύξει ένα περιεκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο και πλαίσιο αγοράς για τον τομέα της ενέργειας. Σε συνδυασμό με το νομοθετικό πλαίσιο επενδύσεων της Ελλάδας, προβλέπονται εξαιρετικές ευκαιρίες για επενδύσεις σε διάφορους τομείς, ενώ προβλέπονται συγκεκριμένοι στόχοι αλλά και πρακτικές «πράσινης ανάπτυξης».
*Το παρόν αποτελεί αναδημοσίευση από το τεύχος 49 του περιοδικού CSR Review.
