Με βάση το πλαίσιο αναφοράς του GRI, η διαδικασία καθορισμού του περιεχομένου που θα πρέπει να συμπεριληφθεί σε έναν Απολογισμό Αειφορίας, επικεντρώνεται στην έννοια της ουσιαστικότητας καθώς και της επαφής με τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholder engagement), σε μια προσπάθεια να μπορέσει κανείς να προσδιορίσει ποια είναι τα πραγματικά ουσιώδη ζητήματα. Η φύση του περιεχομένου, όσον αφορά τη Λογοδοσία Αειφορίας, αποτελεί σημαντικό θέμα τόσο για το εξωτερικό όσο και για το εσωτερικό κοινό stakeholders των εταιρειών και παράλληλα, όλο και περισσότερο, και για τους μετόχους της εταιρείας.
Ως εκ τούτου, οι διοικήσεις των εταιρειών πραγματοποιούν ενδελεχείς, αναλυτικές επαφές με τα ενδιαφερόμενα μέρη και εσωτερικές αξιολογήσεις των διαδικασιών τους και των οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεών τους, προκειμένου να προσδιορίσουν το επίπεδο σημαντικότητας, που οδηγεί στη δημοσιοποίηση και στην αναφορά των θεμάτων στο Απολογισμό Αειφορίας.
Το αποτέλεσμα αυτών των διαδικασιών συμβάλλει στη διαμόρφωση του περιεχομένου του Απολογισμού Βιωσιμότητας, ενώ παράλληλα οξύνει την εστίαση για τον προσδιορισμό των πόρων που απαιτούνται για την προετοιμασία της έκθεσης. Φυσικά, η διαδικασία για τον προσδιορισμό της ουσιαστικότητας ποικίλλει από τομέα σε τομέα και από εταιρεία σε εταιρεία.
Ο ορισμός του GRI
Σύμφωνα με το GRI, η Λογοδοσία Αειφορίας αποτελεί ένα βασικό βήμα για την επίτευξη έξυπνης και βιώσιμης ανάπτυξης, που συνδυάζει μακροπρόθεσμη κερδοφορία με κοινωνική δικαιοσύνη και περιβαλλοντική φροντίδα. Η διαφάνεια απέναντι σε ένα ευρύ κοινό stakeholders οδηγεί στη βελτίωση της απόδοσης αλλά και της πρακτικής δημοσίευσης Απολογισμών Υπευθυνότητας, επιτρέποντας στις εταιρείες να μετρούν, να παρακολουθούν και να διαχειρίζονται τον αντίκτυπό τους στην κοινωνία και την οικονομία και τις βοηθά να συμβάλλουν σε ένα βιώσιμο μέλλον.
Ωστόσο, προκειμένου αυτές οι πληροφορίες να έχουν νόημα, είναι πολύ σημαντικό ο Απολογισμός Υπευθυνότητας να αντανακλά τις σημαντικές οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις του οργανισμού ή τα θέματα που ασκούν ουσιαστική επιρροή στις εκτιμήσεις και τις αποφάσεις των ενδιαφερομένων μερών. Στα σχετικά (ή « ουσιαστικά») θέματα για μια επιχείρηση που προχωρά στη δημοσίευση Απολογισμού Υπευθυνότητας θα πρέπει να περιλαμβάνονται εκείνα που έχουν άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στην ικανότητά της να δημιουργεί, να διατηρεί ή να διαβρώνει την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική αξία για την ίδια, τα ενδιαφερόμενα μέρη, το περιβάλλον και την κοινωνία στο σύνολό της. Οι λειτουργίες και οι δραστηριότητες ενός οργανισμού οδηγούν σε θετικές και αρνητικές οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Ορισμένες επιπτώσεις μπορεί να είναι αργές και να συσσωρεύονται. Άλλες, ίσως, να λαμβάνουν χώρα σε απόσταση από τα ενδιαφερόμενα μέρη, και σε αυτό το πλαίσιο οι όποιες αιτιώδεις σχέσεις μπορεί να μην παρουσιάζονται ιδιαίτερα σαφείς.
Πέρα από τον οικονομικό παράγοντα
Η εστίαση στο materiality των εκθέσεων αειφορίας είναι παράμετρος ευρύτερη από τις παραδοσιακές «μονάδες μέτρησης» για την οικονομική σημαντικότητα . Στην περίπτωση των Απολογισμών χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, η σημαντικότητα έχει να κάνει συνήθως με τα θέματα που μπορούν να επηρεάσουν τις αποφάσεις εκείνων που χρησιμοποιούν οικονομικές καταστάσεις και πιο συγκεκριμένα τους εκάστοτε επενδυτές.
Η ουσιαστικότητα όσον αφορά τους Απολογισμούς Βιωσιμότητας δεν περιορίζεται στα θέματα αειφορίας που έχουν σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις. Ο καθορισμός της σημαντικότητας για μια έκθεση βιωσιμότητας περιλαμβάνει την εξέταση των οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων που μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκριθεί στις ανάγκες του παρόντος χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τις ανάγκες των μελλοντικών γενεών. Ωστόσο, αυτά τα ουσιώδη θέματα συχνά έχουν σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις για έναν οργανισμό είτε βραχυπρόθεσμα είτε μακροπρόθεσμα. Ως εκ τούτου, θα είναι επίσης σημαντικά για τους stakeholders, οι οποίοι επικεντρώνονται αποκλειστικά στην οικονομική κατάσταση του οργανισμού.
Το ζήτημα της διαφάνειας
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αυξανόμενη ζήτηση για διαφάνεια, όσον αφορά τον πραγματικό αντίκτυπο των δραστηριοτήτων των οργανισμών, όχι μόνο από τους επενδυτές αλλά και από την κοινωνία των πολιτών. Η διαφάνεια, η οποία προκύπτει με τη δημοσίευση απολογισμών για ουσιώδη θέματα, ενισχύει την αξιοπιστία των εταιρειών αναφορικά με τις επιπτώσεις και την προσφορά τους και συνεπώς οικοδομεί εμπιστοσύνη, διευκολύνοντας την ανταλλαγή αξιών, πάνω στις οποίες μπορεί να βασιστεί μια πιο συνεκτική κοινωνία.
Η αξία της ουσιαστικότητας
Ένας απολογισμός που εστιάζει στα ουσιώδη επιτρέπει στους εξωτερικούς stakeholders να κατανοήσουν την πραγματική αξία των εταιρειών καθώς και τα υλικά αλλά και τα άυλα περιουσιακά της στοιχεία, καθώς προσφέρει μια σημαντική πηγή πληροφοριών για τις κοινότητες και τα ενδιαφερόμενα μέρη που επηρεάζει.
H παρουσίαση ενός τέτοιου απολογισμού μετριάζει και βελτιώνει την επίδραση των επιχειρήσεων στην κοινωνία, την τοπική οικονομία και το περιβάλλον. Για έναν οργανισμό, τα θέματα που έχουν να κάνουν με την αειφορία δημιουργούν τόσο ευκαιρίες όσο και κινδύνους. Η ικανότητα ενός οργανισμού να αναγνωρίζει τις ευκαιρίες και τους κινδύνους και να ενεργεί αποτελεσματικά σε σχέση με αυτούς, θα καθορίσει κατά πόσον δημιουργεί, διατηρεί ή διαβρώνει την αξία για όλους.
Πολλά από τα θέματα που προσελκύουν το ενδιαφέρον των stakeholders ενός οργανισμού ή αντιστοιχούν σε σημαντικές οικονομικές, περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιπτώσεις, έχουν συνήθως ως αποτέλεσμα οικονομικές συνέπειες εντός ενός χρονικού πλαισίου που θα έχει σημασία για τουλάχιστον κάποιους από τους συμμετέχοντες σε βασικές αγορές.
Για να μπορέσει μια επιχείρηση να προχωρήσει στον καθορισμό των θεμάτων που θεωρούνται ουσιώδη και πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση βιωσιμότητας, θα πρέπει να έχει σαν στόχο να αναγνωρίζει τις ευκαιρίες και τους κινδύνους που θεωρούνται πιο σημαντικοί για τα ενδιαφερόμενα μέρη, την οικονομία, το περιβάλλον και την κοινωνία ή και την ίδια, και κατά συνέπεια αξίζουν ιδιαίτερης έμφασης στο πλαίσιο του Απολογισμού.
Η λογική του GRI
Όσον αφορά τις αρχές μέχρι το G3, μια επιχείρηση που ακολουθεί τις σχετικές οδηγίες (Reporting Guidance for Defining Content & Reporting Principles for Defining Content) λογικά θα πρέπει να μπορεί να παρουσιάζει αυτά τα θέματα και να αναλύει τις επιπτώσεις τους. Θα πρέπει να μπορεί να αναγνωρίζει και να καταπιάνεται με τις ευκαιρίες και τους κινδύνους. Θα πρέπει να μπορεί να μετρά και να καταλαβαίνει την αξία τόσο σε οικονομικούς όσο και μη οικονομικούς όρους. Αλλά και αν ακολουθεί τις κατευθυντήριες γραμμές του G4, θα παρατηρήσει πως εκεί προτείνεται ο οργανισμός να παρουσιάζει τα ουσιαστικά θέματά της στην αρχή του Απολογισμού, προκειμένου να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στα ζητήματα που έχουν κριθεί ως ουσιώδη. Η μεθοδολογία αυτή έχει ως στόχο να βοηθήσει τους οργανισμούς να προσφέρουν στους αναγνώστες των Απολογισμών μια πολύ σαφή εικόνα όσον αφορά τα θέματα, που θεωρούνται ουσιαστικά.
Αναδημοσίευση από την 5η Ειδική Έκδοση CSR Reports
