Και όντως λειτουργεί: Η MMD, η κορυφαία εξειδικευμένη εταιρία οθονών και brand license partner για τις οθόνες Philips, επιδεικνύει στη Νιγηρία πώς οι ελαττωματικές οθόνες μπορούν να ανακυκλωθούν με φιλικό προς το περιβάλλον και οικονομικό τρόπο στο πλαίσιο πιλοτικού έργου της PREVENT Waste Alliance, μιας πρωτοβουλίας του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (BMZ). Άλλοι συνεργάτες που συμμετέχουν σημαντικά στο έργο είναι: η Closing the Loop, ένας παγκόσμιος πάροχος υπηρεσιών βιώσιμων προμηθειών, η TCO Development, ο οργανισμός πίσω από την κορυφαία παγκοσμίως πιστοποίηση βιωσιμότητας πληροφορικής TCO Certified και άλλοι εταίροι. Μαζί με αυτούς, η MMD ανέπτυξε ένα επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο σχετικά με τον τρόπο επέκτασης μιας πιστοποιημένης λύσης για ηλεκτρονικές συσκευές με ουδέτερα απόβλητα και στις οθόνες, θέτοντας νέα πρότυπα για πράσινες προμήθειες.
Η πρόκληση των ηλεκτρονικών αποβλήτων
50 εκατομμύρια τόνοι ετησίως: τα ηλεκτρονικά απόβλητα (e-waste) είναι μία από τις πιο επείγουσες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία μας. Σύμφωνα με έκθεση της Πλατφόρμας για την Επιτάχυνση της Κυκλικής Οικονομίας (PACE) και του Συνασπισμού των Ηνωμένων Εθνών για τα ηλεκτρονικά απόβλητα1, αυτό το βουνό αποβλήτων μεταφέρεται με πλοία και πετιέται σε αφρικανικές ή άλλες αναπτυσσόμενες χώρες.
Όμως, παρόλο που σχεδόν όλες οι νέες οθόνες Philips είναι χωρίς υδράργυρο και μόλυβδο, οι οθόνες υπολογιστών, με τις πολύ μικρές ενσωματωμένες πλακέτες κυκλωμάτων και οξειδωμένα χημικά όπως ο μόλυβδος και ο υδράργυρος, θεωρούνται το πρόβλημα της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας. Τουλάχιστον στην Αφρική, ένα μεγάλο μέρος των αποβλήτων δεν μπορεί να ανακυκλωθεί σωστά λόγω έλλειψης κατάλληλων εγκαταστάσεων και πόρων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μέχρι στιγμής η σωστή ανακύκλωση και συλλογή δεν αποφέρουν οικονομικά οφέλη.
Επέκταση του επιτυχημένου μοντέλου αντιστάθμισης αποβλήτων
Μια αποδεδειγμένα επιτυχημένη προσέγγιση για τον μετριασμό και την αντιμετώπιση αυτής της γιγαντιαίας πρόκλησης είναι η έννοια της αντιστάθμισης των ηλεκτρονικών αποβλήτων, η οποία αναγνωρίζεται ήδη στις δημόσιες συμβάσεις ως πράσινη λύση για κινητά τηλέφωνα, φορητούς υπολογιστές και tablet και κλείνει τον κύκλο ζωής του ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Ένα τέλος που προστίθεται στην τιμή αγοράς του νέου ηλεκτρονικού εξοπλισμού χρηματοδοτεί τη συλλογή παλαιού εξοπλισμού για ασφαλή ανακύκλωση. Οι πρώτες ύλες που ανακτώνται με αυτόν τον τρόπο επαναχρησιμοποιούνται στη συνέχεια στην κατασκευή νέων προϊόντων, καθιστώντας τα ουδέτερα απόβλητα.
Στο πλαίσιο της δέσμευσής της για πιο βιώσιμες τεχνολογίες οθονών, η Philips υποστήριξε το Closing the Loop και έναν συνασπισμό διακρατικών εταίρων – όπως το ερευνητικό ινστιτούτο Öko-Institut e. V. και τους τοπικούς νιγηριανούς εταίρους Verde Impacto, Hinckley Recycling και SRADev Nigeria – επί ενάμιση χρόνο για τη δημιουργία ενός επιχειρηματικού μοντέλου που δείχνει πώς το πρόγραμμα αντιστάθμισης αποβλήτων μπορεί να επεκταθεί στα απόβλητα οθονών και στην πιστοποίηση TCO Certified Edge, το E-waste Compensated certification. Πάνω από 5.500 οθόνες που δεν ήταν πλέον χρήσιμες συλλέχθηκαν από τους εταίρους για το πρόγραμμα αυτό.
«Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που μπορέσαμε να αναπτύξουμε ένα επιχειρηματικό μοντέλο με αυτό το πιλοτικό πρόγραμμα που αποδεικνύει ότι η επιτυχημένη ιδέα της αντιστάθμισης αποβλήτων όχι μόνο λειτουργεί για κινητά τηλέφωνα, αλλά μπορεί ακόμα να καταστήσει οικονομικά επικερδή την πολύ πιο δύσκολη ανακύκλωση των οθονών, συμβάλλοντας παράλληλα στην ανάπτυξη των τοπικών ικανοτήτων ανακύκλωσης», αναφέρει ο Stefan van Sabben Global CSR and Sustainability Senior Manager στην MMD, Philips Monitors.
Οι πρώτες επιτυχίες στην πορεία προς την κυκλική οικονομία
Στην αρχή του έργου, δεν υπήρχε σχεδόν καμία εμπειρία με την ανακύκλωση επίπεδων οθονών στη Νιγηρία. Οι πεταμένες οθόνες συσσωρεύονταν σε χωματερές, αποτελώντας σημαντικό κίνδυνο για τους ανθρώπους και το περιβάλλον. Ως εκ τούτου, ο εταίρος ανακύκλωσης εκπαιδεύτηκε αρχικά στη χειροκίνητη αποσυναρμολόγηση επίπεδων οθονών. Αυτό περιλάμβανε την ασφαλή αφαίρεση των μαύρων λυχνιών που περιέχουν υδράργυρο, την ασφαλή αποσυναρμολόγηση όλων των άλλων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων και την αναγνώριση και τον διαχωρισμό των διαφόρων τύπων πλαστικών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που περιέχουν επικίνδυνα βρωμιούχα επιβραδυντικά φλόγας.
Στο τέλος του έργου, ο ανακυκλωτής μπόρεσε να αποσυναρμολογήσει τις επίπεδες οθόνες με πολύ ασφαλή και αποτελεσματικό τρόπο, μειώνοντας το απαιτούμενο κόστος που απαιτείται για αυτό περισσότερο από το μισό και επιστρέφοντας πρώτες ύλες στον κύκλο. Αν και ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς, αυτά είναι ενθαρρυντικά πρώτα βήματα προς ένα πραγματικά βιώσιμο μέλλον.
