Σε έκθεση της ΕΕ που δημοσιεύτηκε σήμερα εξετάζεται αναλυτικά ο μαζικός θάνατος ψαριών στον ποταμό Όντερ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2022, μία από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Η ανάλυση του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος εντοπίζει τις πιθανές αιτίες και προτείνει συστάσεις για την πρόληψη τέτοιων καταστροφών στο μέλλον.
Σύμφωνα με τα επιστημονικά στοιχεία της έκθεσης, οι θάνατοι περίπου 360 τόνων ψαριών προκλήθηκαν από σημαντική αύξηση της παρουσίας ενός είδους τοξικών φυκιών με την ονομασία Prymnesium parvum. Βασικός παράγοντας που οδήγησε στον πολλαπλασιασμό αυτού του είδους που απαντάται σε υφάλμυρα ύδατα είναι πιθανότατα η υψηλή αλατότητα του ποταμού Όντερ αυτό το διάστημα, η οποία έχει προκληθεί από απορρίψεις βιομηχανικών λυμάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, π.χ. από βιομηχανικές δραστηριότητες όπως η εξόρυξη. Άλλοι παράγοντες που συνέβαλαν στον πολλαπλασιασμό του είδους ήταν η ξηρασία και η επακόλουθη χαμηλή στάθμη των υδάτων που είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αραίωσης των λυμάτων και της ροής του ποταμού. Οι αυξημένες συγκεντρώσεις θρεπτικών ουσιών, ιδίως φωσφόρου και αζώτου, αποτελούν επίσης βασικό παράγοντα που συμβάλλει στον πολλαπλασιασμό αυτού του είδους.
Δεδομένης της συνεχιζόμενης παρουσίας και εξάπλωσης αυτού του χωροκατακτητικού είδους φυκιών, η έκθεση αναφέρει ότι άμεση προτεραιότητα είναι η εφαρμογή στρατηγικών διαχείρισης για την πρόληψη τέτοιου είδους μελλοντικών συμβάντων, όχι μόνο στον ποταμό Όντερ, αλλά και σε άλλες ευπαθείς ευρωπαϊκές περιοχές λεκανών απορροής ποταμού.
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους δήλωσε σχετικά: «Ο θάνατος ψαριών στον ποταμό Όντερ το 2022 ήταν μια σαφής υπενθύμιση του πώς η ανθρώπινη ρύπανση, σε συνδυασμό με την απώλεια βιοποικιλότητας και την κλιματική αλλαγή, μπορεί να δημιουργήσει μια “τέλεια καταιγίδα”, με καταστροφικές συνέπειες για τους ανθρώπους, την οικονομία και τον πλανήτη. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να ξανασυμβεί παρόμοια καταστροφή. Χαιρετίζω θερμά αυτή τη νέα έκθεση και καλώ τις αρμόδιες εθνικές αρχές να εφαρμόσουν αυστηρά τις συστάσεις της. Η πλήρης εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας καθώς και οι προτεινόμενες βελτιώσεις της νομοθεσίας της ΕΕ σχετικά με τη βιομηχανικά λύματα θα αποτελέσουν την ασπίδα μας απέναντι σε τέτοιου είδους καταστροφές στο μέλλον.»
Η έκθεση περιέχει βασικές συστάσεις για την πρόληψη μελλοντικών οικολογικών καταστροφών στους ποταμούς της ΕΕ, όπως, μεταξύ άλλων, η βελτίωση των γνώσεων και της παρακολούθησης, της αντίδρασης, της διαχείρισης κινδύνων και της περιβαλλοντικής διαχείρισης, καθώς και η τήρηση επικαιροποιημένου δημόσιου καταλόγου εκπομπών.
