Το IRIS (International Research Institute) και η Focus Bari υλοποιήσαν την διεθνή έρευνα «Εμπιστοσύνης του κοινού» για το 2023 που στόχο είχε να κατανοήσει τα επίπεδα ανησυχίας για την κλιματική αλλαγή.
Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά σχεδόν 19.000 άτομα από 27 χώρες. Η διεξαγωγή της έρευνας ολοκληρώθηκε μεταξύ Φεβρουαρίου και Ιουνίου 2023, ενώ τα δεδομένα συλλέχθηκαν διαδικτυακά σε 25 χώρες, τηλεφωνικά στην Τουρκία και δια ζώσης στην Βουλγαρία.
Συχνά σε περιόδους οικονομικού στρες, οι άνθρωποι δίνουν λιγότερη προσοχή σε ζητήματα όπως το περιβάλλον και η υγειονομική περίθαλψη, ωστόσο στην παρούσα έρευνα αποκαλύπτεται το αντίθετο. Η ανησυχία για την κλιματική αλλαγή είναι υψηλή στις περισσότερες χώρες, με συνολικό μέσο όρο οκτώ στους δέκα πολίτες να δηλώνουν πολύ ή αρκετά ανήσυχοι. Μάλιστα σχεδόν σε κάθε χώρα, η κλιματική αλλαγή θεωρείται πιο σοβαρό πρόβλημα για τον πλανήτη παρά για τη χώρα, και λιγότερο για την περιοχή που ζουν. Δυστυχώς μεγάλη αναλογία κοινού αντιλαμβάνεται την αλλαγή κλίματος ως ένα μακρινό πρόβλημα και όχι που τους αφορά άμεσα , πράγμα το οποίο περιορίζει τη προθυμία των ανθρώπων να δράσουν. Εξαίρεση μολαταύτα αποτελεί η Τουρκία, όπου η ανησυχία είναι υψηλή σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Σχεδόν 6 στους 10 πολίτες διεθνώς πιστεύουν ότι δεν είναι πολύ αργά για να αποφευχθούν οι μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, παρόλα αυτά, στο ερώτημα εάν θα προτιμούσαν προϊόντα εταιρειών οι οποίες κάνουν συστηματικές δράσεις για την προστασία του πλανήτη, η αναλογία των θετικών είναι ακόμα χαμηλή. Πάντως, τόσο οι Έλληνες όσο και διεθνώς, οι καταναλωτές φαίνεται να προτιμούν περισσότερο εταιρείες που έχουν υγιεινά προϊόντα, ασφαλή στη χρήση, χωρίς χημικά και τοξίνες.
Στο ερώτημα, πόσο υψηλή προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για τη χώρα τους, ο μέσος όρος των 27 χωρών δείχνει ότι ο ένας στους δύο πολίτες, δηλαδή το 50% το θεωρεί κορυφαία προτεραιότητα.
Αυτή η αναλογία φτάνει τους οκτώ στους δέκα στο Μεξικό και τον Παναμά και δύο στους τρεις στην Βραζιλία, την Κολομβία, την Ινδία, τη Ρουμανία και την Ιταλία.
Από την άλλη μικρότερο ποσοστό των συμμετεχόντων, αξιολογεί ως κορυφαία προτεραιότητα την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Βουλγαρία, την Τουρκία, τη Λιθουανία και την Ολλανδία. Αυτό προκύπτει είτε επειδή θεωρούνται άλλα θέματα υψηλής σπουδαιότητας είτε επειδή το κοινό δεν συνδέει άμεσα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος.
Εν συνεχεία, στο ερώτημα του κατά πόσον αν μια εταιρεία χρησιμοποιεί μια σειρά παραγόντων βιωσιμότητας επηρεάζει την απόφαση των αγορών τους, κατά μέσο όρο περίπου τέσσερις στους δέκα καταναλωτές δηλώνουν πρώτων πως μία εταιρεία η οποία μειώνει τις συσκευασίες, περιορίζει τη χρήση των πλαστικών, εκμηδενίζει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και μειώνει τη σπατάλη ενέργειας ή νερού, σίγουρα θα επηρεάσει την απόφασή τους. Βέβαια, στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε πως οι αναλογίες ποικίλουν σημαντικά μεταξύ των χωρών. Μεταξύ των διάφορων παραγόντων βιωσιμότητας, η μείωση των εκπομπών διοξειδίου άνθρακα έχει την μικρότερη επιρροή στην απόφαση αγοράς.
Αναλυτικότερα, στην ερώτηση «Πόσο ανησυχείτε για την κλιματική αλλαγή;» ,από τις 27 συμμετέχουσες χώρες, στην πρώτη θέση βρίσκεται το Μεξικό (94%) με υψηλό το αίσθημα ανησυχίας και στην συνέχεια ακολουθούν η Ινδονησία και η Ινδία (93%), η Βραζιλία και η Κολομβία (91%), ο Παναμάς (90%), η Ιαπωνία και η Ισπανία (85%), ο Καναδάς (84%) ενώ η Ελλάδα συγκεντρώνει ένα αξιοσέβαστο 82%.
Έπειτα στην ερώτηση «Εάν είναι πολύ αργά για αποφευχθούν μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής, ή όχι;», το 23% δηλώνει πως είναι πολύ αργά ενώ το 55% πως δεν είναι. Η άποψη αυτή επικρατεί κυρίως στην Ισπανία(88%), την Ινδονησία(82%), την Τουρκία(76%), την Κολομβία(70%), το Μεξικό(68%), την Βραζιλία(68%), τη Νότια Κορέα(58%) και τέλος στην Ελλάδα(57%).
Ακολούθως στην ερώτηση «Με βάση την τρέχουσα πρόοδο, σε ποια χρονιά, αν ποτέ, πιστεύετε ότι η χώρα σας και ο πλανήτης θα επιτύχει μια οικονομία μηδενικών εκπομπών;», η πλειοψηφία της τάξης του 38% δηλώνει πως η χώρα δεν θα επιτύχει ένα καθαρό μηδέν, όπως επίσης το 43% υποστηρίζει το ίδιο για τον πλανήτη.
Αντιστοίχως μικρή αναλογία πιστεύει ότι το πλάνο για καθαρές-μηδενικές εκπομπές έως το 2050 είναι πράγματι ρεαλιστικό. Σε επίπεδο χώρας πιο αισιόδοξο δείχνει το Ηνωμένο Βασίλειο (49%), η Αυστραλία (42%), η Ινδία (36%) και το Μεξικό (30%). Συγχρόνως αναφορικά με το κατά πόσο είναι ρεαλιστικό το πλάνο για τον πλανήτη σαν σύνολο, πρώτη η Ινδία (28%) θεωρεί πως βρισκόμαστε σε καλό δρόμο και ύστερα ακολουθούν το Ηνωμένο Βασίλειο(27%), η Βουλγαρία (26%) κ.α.
Στο πόσο ψηλή προτεραιότητα θεωρούν για τη χώρα τους την ανάπτυξη καθαρών/ ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατά μέσο όρο το 50% σκέφτεται πως είναι κορυφαία προτεραιότητα, το 45% το θεωρεί σημαντικό όχι όμως κορυφαία προτεραιότητα και το 5% δεν το αναγνωρίζει καθόλου ως προτεραιότητα.
Συμπληρωματικά, αναφορικά με το κατά πόσο τα κριτήρια βιωσιμότητας επηρεάζουν τις αγοραστικές τους αποφάσεις, θετικά απαντούν η Ινδονησία, ο Παναμάς, η Κολομβία, η Ισπανία, η Τουρκία, η Ινδία, το Μεξικό και η Ελβετία.
Σχεδόν έξι στους δέκα δηλώνουν ότι προϊόντα που είναι υγιεινά/ασφαλή στη χρήση και καθαρά/χωρίς τοξίνες θα επηρέαζαν σίγουρα την απόφασή τους, γεγονός που καθιστά αυτούς τους παράγοντες πιο αποτελεσματικούς στη διαφοροποίηση των brands.
