Με κεντρικό μήνυμα “Legacy & Innovation: Paving the Future” και σε γιορτινό κλίμα πραγματοποιήθηκε το 10th Family Business Forum της KPMG στην Ελλάδα την Τρίτη 6 Μαΐου στο Electra Palace και υβριδικά. Το συνέδριο-θεσμός που φέτος κλείνει 10 χρόνια επιτυχημένης πορείας στον χώρο ανέδειξε μοναδικές ιστορίες οικογενειακών επιχειρήσεων που πίστεψαν στο όραμα και τις αξίες τους, εξελίχθηκαν, επιβίωσαν των δυσκολιών και άφησαν ένα ισχυρό αποτύπωμα για το μέλλον των επόμενων γενεών. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου πραγματοποιήθηκαν πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες που ανέδειξαν κρίσιμα ζητήματα που αφορούν το τώρα και το αύριο των οικογενειών που επιχειρούν, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και πώς μπορούν να ξεπεράσουν τα εμπόδια που συναντούν στην πορεία τους.
Η συνεδριακή ημέρα ξεκίνησε δυναμικά με τη Μαριλένα Παππά, Senior Events Coordinator, KPMG στην Ελλάδα, να καλωσορίζει θερμά τους συμμετέχοντες του συνεδρίου και στη συνέχεια τον Νίκο Δημάκο, Partner, Head of Consulting, KPMG στην Ελλάδα να απευθύνει χαιρετισμό, κάνοντας, μεταξύ άλλων, μια σύντομη αναδρομή στην πορεία του συνεδρίου και στις ενότητες που έχει υπηρετήσει τα τελευταία δέκα χρόνια, αλλά και στην ανάπτυξη της Συμβουλευτικής υπηρεσίας των Οικογενειακών Επιχειρήσεων της KPMG. Αμέσως μετά, ο Αυγερινός Χατζηχρυσός, Ταμίας του Δ.Σ. της πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, χαιρέτισε με τη σειρά του την εκδήλωση, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συμμετοχής της νέας γενιάς στις οικογενειακές επιχειρήσεις και της επικοινωνίας των ιδεών και ανησυχιών τους για την εξέλιξη αυτών.
Οι συμμετέχοντες του συνεδρίου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την ξεχωριστή ομιλία “The Secrets to Multi-Generational Success: 10 Practices to Consider for Building Your Family Business to Last” του καταξιωμένου Dr. Josh Baron, Senior Lecturer, Harvard Business School, ο οποίος παρουσίασε για πρώτη φορά στην Ελλάδα τα 10 μυστικά που εξασφαλίζουν τη μακροζωία και την επιτυχία μιας οικογενειακής επιχείρησης. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στη σημασία της συνειδητής επιλογής του τύπου (πχ. μονοπρόσωπη, ομόρρυθμη) της οικογενειακής επιχείρησης, στο “Four-Room Model” ως προς τη διακυβέρνηση οικογενειακών επιχειρήσεων, καθώς και στη σημασία των στόχων και των ορίων που πρέπει να θέτει η επιχείρηση για την επιτυχία της. Επιπλέον, υπογράμμισε μεταξύ άλλων τη βαρύτητα της επικοινωνίας για τη δημιουργία αξιόπιστων σχέσεων και ενός οργανωμένου πλάνου διαδοχής για την επόμενη γενιά, αλλά και το πόσο ουσιαστικός είναι ο σωστός διαχωρισμός των ρόλων.
Το πρώτο εξαιρετικά ενδιαφέρον πάνελ της ημέρας με τίτλο «Οι προκλήσεις και τα μυστικά μιας επιτυχημένης πορείας», συντόνισε η Κατερίνα Πολυζώη, Senior Manager, Family Business Consulting, KPMG στην Ελλάδα, με ομιλητές τα αδέλφια Αριστοτέλη Παντελιάδη, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, METRO ΑΕΒΕ και Στέφανο Παντελιάδη, Group CEO, OPTIMA. Οι συμμετέχοντες του πάνελ αναφέρθηκαν, μεταξύ άλλων, στο πως ξεκίνησε το επιχειρηματικό τους ταξίδι, στο όραμά τους, στο πως είναι να μεγαλώνεις σε μια οικογενειακή επιχείρηση και στα εφόδια που αυτή σου προσφέρει. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Στέφανος Παντελιάδης, «Το να μεγαλώνεις σε μια οικογενειακή επιχείρηση δημιουργεί έλξη για τα παιδιά με αποτέλεσμα να βλέπουν τον εαυτό τους εκεί στο μέλλον, κάτι που παράλληλα δημιουργεί και μεγάλη ευθύνη». Παράλληλα, ο Αριστοτέλης Παντελιάδης δήλωσε ότι «Μαθαίνεις την έννοια της σκληρής δουλειάς αλλά και της σημασίας της επανεπένδυσης των κεκτημένων». Όπως χαρακτηριστικά σχολίασε η συντονίστρια Κατερίνα Πολυζώη όλα τα παραπάνω χτίζουν το συναισθηματικό δεσμό της επόμενης γενιάς με την επιχείρηση.
Επιπλέον, και οι δύο σημείωσαν ότι το να ασχοληθούν με την επιχείρηση ήταν κάτι δεδομένο. Ωστόσο, σκοπεύουν να αφήσουν ελεύθερη την παραπάνω επιλογή στα παιδιά τους. Στο καίριο ερώτημα αναφορικά με τη συνύπαρξη των δύο γενεών, ο Αριστοτέλης Παντελιάδης αναφέρθηκε στο χάσμα γενεών και στο ότι είναι φυσιολογικό και απαραίτητο οι δύο γενιές να μη συμφωνούν σε όλα, με την Κατερίνα Πολυζώη να αναδεικνύει τη δημιουργικότητα και την εξέλιξη ως αποτέλεσμα των διαφορετικών απόψεων. Μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Στέφανος Παντελιάδης αναφέρθηκε στο γεγονός ότι η μεγάλη ευθύνη του ιδιοκτήτη μιας οικογενειακής επιχειρήσεις πολλές φορές τον κάνει πιο μετρημένο στις κινήσεις και στα ρίσκα που παίρνει. Στο ερώτημα «Επιχειρηματίας γεννιέσαι ή γίνεσαι» και οι δύο ομιλητές συμφώνησαν ότι γίνεσαι καθώς πολλά είναι τα ερεθίσματα που θα λάβεις στην πορεία σου και τελικά θα σε διαμορφώσουν.
Τη σκυτάλη του δεύτερου πάνελ “The F2F Business Model – A Family-to-Family Approach to Antifragility”, έλαβε ο Παύλος Ευθυμίου, Γενικός Διευθυντής και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών (Ε.ΕΝ.Ε) με ομιλητές τον Dr. Josh Baron, τον Αρμόδιο Γιαννίδη, C.E.O. Vitex A.E. και τον καθηγητή Βασίλη Θεοχαράκη, Professor of Strategic Marketing, Director of the Centre for Strategic Marketing & Sales, Cranfield School of Management, Cranfield University. Ο Βασίλης Θεοχαράκης μίλησε για το case study της Vitex και για το πως το επιχειρηματικό μοντέλο “F2F – Family to Family”, σύμφωνα με το οποίο οι οικογενειακές επιχειρήσεις αξιοποιούν την εμπιστοσύνη, τις κοινές αξίες και τη μακροπρόθεσμη δέσμευση για να δημιουργήσουν διαρκείς συνεργασίες με άλλους οικογενειακούς εταίρους, ενισχύοντας την καινοτομία, την αφοσίωση και την ανάπτυξη, οδήγησε τη Vitex στη δική της ανάπτυξη.
Ο Dr. Baron έκανε λόγο για το πόσο σημαντικό είναι για την επιτυχία μιας επιχείρησης να γνωρίζει καλά τους πελάτες της και να υπάρχει αμοιβαία εμπιστοσύνη, καθώς και για τη σημασία της εναρμόνισης των διαφορετικών γενεών για το χτίσιμο δυνατών σχέσεων κάτι που αντικατοπτρίζεται στο παράδειγμα της Vitex, η οποία αξιοποιεί και επιδιώκει συνεργασίες με τις οικογένειες των εργαζομένων της. Στη συνέχεια, σε ερώτηση του συντονιστή αναφορικά με την ερμηνεία του “Antifragility”, ο Αρμόδιος Γιαννίδης σημείωσε ότι μέσω των δυσκολιών πρέπει να εξελισσόμαστε και να γινόμαστε καλύτεροι. Μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια της συζήτησης αναδείχθηκε η δύναμη της αυθεντικότητας των σχέσεων που πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της επιχείρησης σύμφωνα με τον Dr. Baron, αλλά και η δύναμη της διατήρησης των αξιών σύμφωνα με τον Βασίλη Θεοχαράκη. Κλείνοντας, ο Αρμόδιος Γιαννίδης αναφέρθηκε στη μεγάλη εμπιστοσύνη που έχει στους εργαζομένους του και στην επιτυχία να αντιμετωπίζουν την επιχείρηση σαν να είναι δική τους.
Μία ακόμη χρήσιμη και ενδιαφέρουσα ομιλία πραγματοποιήθηκε από την Ριάνα Ζαννή, Partner, Tax, KPMG στην Ελλάδα με θέμα “Tax efficient structuring for Family Businesses: Protecting assets and Ensuring longevity”. Μέσω της παρουσίασης, οι συμμετέχοντες απέκτησαν χρήσιμα insights σχετικά με τον φορολογικό σχεδιασμό και γιατί είναι απαραίτητος για την προστασία της οικογενειακής επιχείρησης και την εξασφάλιση της συνέχισής της, την αναδιάρθρωση στον σύγχρονο κόσμο των συνεχών μεταβολών, τα εργαλεία που απαιτούνται για την επιτυχημένη μεταβίβαση της οικογενειακής επιχείρησης στους διαδόχους της, καθώς και τις μεθόδους για τη βιώσιμη και επιτυχημένη συνέχεια μιας οικογενειακής επιχείρησης. Μεταξύ άλλων, η ομιλήτρια αναφέρθηκε στη σημασία του ξεκάθαρου διαχωρισμού των ρόλων και των αρμοδιοτήτων κάτι που είναι φορολογικά συμφέρον για την επιχείρηση.
Επίσης, ανέδειξε τον ωφέλιμο χαρακτήρα και την αναγκαιότητα της υπηρεσίας Family Office για μια οικογενειακή επιχείρηση, αλλά και το πόσο σημαντικό είναι να στηρίζουμε και να ενισχύουμε τις οικογενειακές επιχειρήσεις.
“From Bottlenecks to Breakthroughs: A Practical Approach to Structuring for Growth and Continuity” η παρουσίαση του επόμενου ομιλητή της συνεδριακής ημέρας, Σταύρου Γιαννέτσου, Co-Founder, Senior Strategy Advisor, altoValue, ο οποίος αναφέρθηκε στα τρία πιο συνηθισμένα διαρθρωτικά σημεία συμφόρησης που κρατούν σιωπηλά πίσω τις οικογενειακές επιχειρήσεις και αφορούν τη στρατηγική σύγχυση, τα λειτουργικά/δομικά κενά και τη μη ευθυγράμμιση με τις εταιρικές αξίες. Στη συνέχεια, μίλησε για τους τρόπους που οι επιχειρήσεις μπορούν να οργανώσουν τη στρατηγική, τις λειτουργίες και την κουλτούρα τους για μακροπρόθεσμη επιτυχία σε όλες τις γενιές, υπογραμμίζοντας, μεταξύ άλλων, τη σημασία της διάγνωσης και της συνειδητοποίησης των «τυφλών σημείων που κρατούν πίσω μια επιχείρηση». Επίσης, υπογράμμισε τη σημασία της προτεραιοποίησης και του προγραμματισμού, αλλά και τα οφέλη της προτεινόμενης μεθοδολογίας στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων, όπως η σύνδεση της στρατηγικής με την καθημερινότητα, η εξάλειψη του micromanagement από τη διοίκηση, αλλά και η αύξηση της ευχαρίστησης των εργαζομένων.
Την παρουσίαση ακολούθησε το ξεχωριστό fireside chat της ημέρας, «Διαχρονικότητα και ανάπτυξη, με τα μάτια στραμμένα στη διεθνή και εγχώρια αγορά» στο οποίο ο Νίκος Δημάκος και η Σόνια Λαζαρίδου – Γερολυμάτου, Διευθύντρια Κλάδου OTC και Αντιπρόεδρος, Gerolymatos International S.A., μίλησαν για την πορεία της επιχείρησης μέχρι τη σημερινή 3η γενιά, τους παράγοντες της επιτυχίας της, την εξαγωγική της δραστηριότητα, τους κύριους πυλώνες της στρατηγικής της, καθώς και για το επιχειρείν στην Ελλάδα. Η Σόνια Λαζαρίδου – Γερολυμάτου σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «επιτυχία δεν είναι το μέγεθος που έχει μια εταιρεία, αλλά το πόσο σταθερά είναι τα θεμέλιά της» και αναφέρθηκε στη σημασία της διατήρησης και της εφαρμογής των εταιρικών αξιών. Επιπλέον, σε ερώτηση του Νίκου Δημάκου σχετικά με το έαν το επιχειρηματικό πνεύμα της νέας γενιάς είναι έμφυτο ή επίκτητο, ανέφερε ότι το επιχειρηματικό πνεύμα είναι κάτι που κάποιος το έχει και το καλλιεργεί και ότι ο μόνος τρόπος για να μάθει κάποιος κάτι καλά είναι να συμμετέχει ενεργά σε όλες τις εταιρικές διαδικασίες. Σχετικά με τη γυναικεία ηγεσία, ανέφερε ότι το 40% του top management της εταιρείας αποτελείται από γυναίκες.
Η συνεδριακή ημέρα ολοκληρώθηκε με το πάνελ «Οικογενειακές Επιχειρήσεις: Ιστορίες Ανάπτυξης με Σύμμαχο την Τεχνολογία», όπου ο Κωνσταντίνος Μηλαίος, Διευθυντής Πωλήσεων Corporate Segment, Vodafone Ελλάδας, ο Γιώργος Ζαριφόπολος, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, Όμιλος ΖΑΡΙΦΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε, και ο Φίλιππος Ρεμπουτζάκος, Head of Human Resources & Resource Management, Anna Maria Mazaraki υπό τον συντονισμό του Διονύση Διαμαντόπουλου, Partner, Advisory, KPMG στην Ελλάδα, αναφέρθηκαν στο πώς η τεχνολογία έχει συμβάλει στην αναπτυξιακή πορεία των εταιρειών τους, καθώς και ποιες καινοτομίες έχουν υιοθετηθεί για να διασφαλιστεί η ποιότητα των προϊόντων, διατηρώντας πάντα στο επίκεντρο τις αξίες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Πιο συγκεκριμένα, ο Γιώργος Ζαριφόπουλος αναφέρθηκε στην ψηφιοποίηση των δεδομένων και την αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών και AI από την επιχείρηση του και ο Φίλιππος Ρεμπουτζάκος στο γεγονός ότι η τεχνολογία ήταν δομικό κομμάτι της εταιρείας, απαραίτητη για την online marketing παρουσία της, τις εσωτερικές της διαδικασίες, καθώς και για τις προσλήψεις. Σε ερώτηση του Διονύση Διαμαντόπουλου αναφορικά με την παρουσία των τεχνολογικών δεξιοτήτων στις οικογενειακές επιχειρήσεις, o Γιώργος Ζαριφόπουλος ανέφερε ότι η επιχείρηση πρέπει να φροντίζει να έχει επιτυχημένη συνεργασία με τους κατάλληλους προμηθευτές και ο Φίλιππος Ρεμπουτζάκος σημείωσε τη μεγάλη σημασία που πρέπει να δίνουν οι επιχειρήσεις στην εκπαίδευση των εργαζομένων.
Ο Κωνσταντίνος Μηλαίος σχολίασε μεταξύ άλλων ότι η Ελλάδα είναι αρκετά βήματα πίσω στην υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών συγκριτικά με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, παρουσιάζοντας έλλειψη στις νέες ψηφιακές δεξιότητες. Ωστόσο, όπως σημείωσε, με την κατάλληλη καθοδήγηση οι εταιρείες είναι έτοιμες για το επόμενο βήμα και μέσω της συμβουλευτικής υποστήριξης του Vodafone business, oι επιχειρήσεις μπορούν να επιλέξουν τη σωστή τεχνολογική λύση και εφαρμογή της στον οργανισμό.
Με το πέρας και του τελευταίου πάνελ της ημέρας, η Μαριλένα Παππά ανανέωσε τη συνάντηση με τους συμμετέχοντες για το επόμενο μεγάλο και πολλά υποσχόμενο συνέδριο της KPMG, το 23rd CFO Forum, στις 19 Ιουνίου, 9:30 π.μ. στο Asteria Glyfada DOMUS.
