Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών απηύθυνε επείγουσα έκκληση προς όλες τις χώρες να υποβάλουν πιο φιλόδοξα και επικαιροποιημένα σχέδια για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης έως το τέλος Σεπτεμβρίου, ασκώντας πίεση κυρίως σε μεγάλες οικονομίες όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Κίνα.
Η έκκληση αφορά τις λεγόμενες Εθνικά Καθορισμένες Συνεισφορές (NDCs), δηλαδή τα εθνικά σχέδια που περιγράφουν με ποιον τρόπο κάθε χώρα σκοπεύει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα νέα σχέδια θα πρέπει να περιλαμβάνουν στόχους για το 2035 και να υποβληθούν εντός Σεπτεμβρίου, ώστε να υπάρξει έγκαιρη αξιολόγηση πριν τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP30), που θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο στη Βραζιλία.
“Ακρογωνιαίος λίθος της μάχης για το κλίμα”
Σε επιστολή του προς σχεδόν 200 χώρες, ο επικεφαλής του ΟΗΕ για το Κλίμα, Σάιμον Στιέλ, χαρακτήρισε τις NDCs ως “τον ακρογωνιαίο λίθο της μάχης της ανθρωπότητας ενάντια στην παγκόσμια κλιματική κρίση”, τονίζοντας ότι τα εθνικά αυτά σχέδια δεν είναι απλώς περιβαλλοντικά εργαλεία, αλλά κινητήρες οικονομικής ανάπτυξης και βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου.
Ωστόσο, η πρόοδος είναι αργή. Παρότι οι χώρες είχαν συμφωνήσει να υποβάλουν νέες NDCs το 2025, σύμφωνα με τη Συμφωνία των Παρισίων του 2015, οι περισσότερες δεν το έχουν πράξει ακόμη.
Η Κίνα, η οποία είναι σήμερα ο μεγαλύτερος ρυπαντής στον κόσμο, έχει δηλώσει ότι θα αναθεωρήσει τους στόχους της το φθινόπωρο, χωρίς να έχει ανακοινώσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει εσωτερικές διαφωνίες: χώρες όπως η Γαλλία και η Πολωνία ζήτησαν καθυστέρηση στην έγκριση του στόχου για το 2040, γεγονός που επηρεάζει και τον σχεδιασμό για το 2035.
Το μεγάλο τεστ για τη δέσμευση των κυβερνήσεων
Η αξιολόγηση των νέων NDCs από τον ΟΗΕ αναμένεται να αποτελέσει κρίσιμο δείκτη για το κατά πόσο ο πλανήτης βρίσκεται σε τροχιά να περιορίσει την υπερθέρμανση σε ασφαλή επίπεδα. Παράλληλα, η διεθνής κοινότητα θα έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει ποιες κυβερνήσεις παραμένουν δεσμευμένες στον στόχο και ποιες υποχωρούν.
Η στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, της μεγαλύτερης οικονομίας και ιστορικά του μεγαλύτερου ρυπαντή παγκοσμίως, προκαλεί ανησυχία. Οι ΗΠΑ εμφανίζονται να απομακρύνονται από τη διεθνή προσπάθεια, την ώρα που η κλιματική κρίση εντείνεται.
Το 2024 καταγράφηκε ως το θερμότερο έτος στην ιστορία, ενώ τα 10 θερμότερα έτη όλων των εποχών σημειώθηκαν όλα μέσα στην τελευταία δεκαετία. Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον ορατές και δραματικές: καταρρακτώδεις βροχές, καταστροφικές πυρκαγιές και παρατεταμένοι καύσωνες πλήττουν ηπείρους σε όλο τον κόσμο.
Καμπανάκι πριν την COP30
Ο ΟΗΕ ξεκαθαρίζει ότι η φετινή Διάσκεψη COP30 στη Βραζιλία δεν μπορεί να βασιστεί σε παρωχημένους στόχους. Το παράθυρο ευκαιρίας για αποτελεσματική δράση κλείνει, και οι κυβερνήσεις καλούνται να αποφασίσουν αν θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.
