Σε μια συγκινητική βραδιά το Σάββατο 3/9/2022 στην Σίκινο η EUROPA NOSTRA και η εκπρόσωπός της στην Ελλάδα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) απένειμαν το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πολιτισμικής Κληρονομιάς / Βραβείο Europa Nostra 2022 στην κατηγορία Αποκατάσταση στην Επισκοπή Σικίνου.
Η Σίκινος καλωσόρισε με μια γιορτή σ’ όλο το νησί όσους εργάστηκαν για την αποκατάσταση του μοναδικού μνημείου της Επισκοπής με συνέπεια και αφοσίωση, μαζί με όλους τους Σικινιώτες.
Στη διάρκεια της τελετής απόδοσης της Επισκοπής στο κοινό, ο Δημήτρης Αθανασούλης, Έφορος Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και συντονιστής του έργου αποκατάστασης ανέλυσε το «πρισματικό, πληθυντικό παρελθόν» που μάς αφηγείται η Επισκοπή Σικίνου και ολοκλήρωσε την ομιλία του με μια ξεχωριστή αφιέρωση: «…το βραβείο το αφιερώνουμε στην μνήμη ενός ευπατρίδη, του Κώστα Καρρά, ιδρυτή της Ελληνικής Εταιρείας και φανατικού υποστηρικτή της Επισκοπής, ως ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς του στον πολιτισμό των Κυκλάδων».
Στη συνέχεια, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, τόνισε με την παρουσία και την ομιλία της την τεράστια σημασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς για την συνοχή, την πορεία και την ανάπτυξη της χώρας: «Ο ναός της Επισκοπής είναι μια αφήγηση μακράς, πολύ μακράς διάρκειας, που υπερβαίνει τον βραχύ χρόνο της ζωής ενός ανθρώπου και ξεπερνά τον επείγοντα χαρακτήρα των εκρηκτικών γεγονότων. Διακρίνουμε εδώ χαρακτηριστικά μιας αντίληψης για το ιερό που παραμένουν αμετάβλητα, ή καλύτερα χωνεύονται το ένα μέσα στο άλλο, ενώ γύρω τους χιλιάδες ρήξεις και ανατροπές ανανεώνουν το πρόσωπο του κόσμου. Όπως πολύ εύστοχα ειπώθηκε, ο ναός της Επισκοπής είναι ένας πυκνωτής ιστορικού φορτίου». Και συνέχισε ευχαριστώντας όλους τους συντελεστές του έργου: «Θέλω να συγχαρώ τους συντελεστές αυτής της υποδειγματικής αποκατάστασης που τιμάται σήμερα με το βραβείο Ευρωπαϊκής Πολιτισμικής Κληρονομιάς, Europa Nostra 2022. H μεθοδική έρευνα και η σχολαστική συντήρηση τουναού, υπό την καθοδήγηση του επικεφαλής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Δημήτρη Αθανασούλη, με τη συμμετοχή του Δήμου και της Περιφέρειας Νότιου Αιγαίου και με την υποστήριξη της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και του Ιδρύματος Μαρτίνου, αλλά κυρίως η ακάματη, πολύχρονη αφοσίωση αρχαιολόγων, αρχιτεκτόνων, συντηρητών, εργατών, υπαλλήλων του Υπουργείου Πολιτισμού, καθώς και απλών κατοίκων, ανέδειξαν με τον καλύτερο τρόπο το μοναδικό αυτό πολιτισμικό τοπόσημο, επιτρέποντάς μας σήμερα να ψηλαφίσουμε με δέος τα ίχνη της μακραίωνης ιστορίας μας. Τους ευχαριστούμε».
Η Πρόεδρος της ΕΛΛΕΤ, Λυδία Καρρά μίλησε για την ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση που προσφέρει το Βραβείο Europa Nostra στην χώρα μας: «Χαρά, γιατί το βραβείο τιμά ένα μικρό πανέμορφο νησί του Αιγαίου μας. Τιμά την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων του Υπουργείου Πολιτισμού, τον ακάματο Προϊστάμενό της και τους εξαιρετικούς επιστήμονες της Εφορείας -αρχιτέκτονες, μηχανικούς, συντηρητές- που δούλεψαν με αφοσίωση στο σημαντικό αυτό μνημείο για να του δώσουν νέα ζωή. Τιμά τις αρχές της Σικίνου που στήριξαν από την αρχή το έργο αυτό, αλλά και τους πολίτες του νησιού. Τιμά την εποικοδομητική συνεργασία του Δημοσίου με την Κοινωνία των Πολιτών που εκπροσωπεί η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ…. Αλλά και βαθειά συγκίνηση γιατί η φροντίδα για το εγκαταλελειμμένο μνημείο ξεκίνησε από νέους της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ που, δουλεύοντας για τo πρόγραμμα Μονοπάτια Πολιτισμού στο νησί σε συνεργασία με τον Δήμο, ειδικά προς τον αρχαίο οικισμό, ενημέρωσαν την ΕΛΛΕΤ για ένα εγκαταλελειμμένο μνημείο που θεώρησαν αξιόλογο. Το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ, επιβεβαιώνοντας την σημασία του μνημείου, επικοινώνησε αμέσως με τον Προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων κο Δημήτρη Αθανασούλη, που το περιέλαβε στις προτεραιότητες της Εφορείας του. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ εξασφάλισε τα χρήματα για τις πρώτες, απαραίτητες μελέτες -στατική και γεωτεχνική- με την γενναιόδωρη χορηγία του Θανάση και της Μαρίνας Μαρτίνου. Συγκίνηση όμως ένοιωσε, νομίζω, και το πανελλήνιο για το μνημείο αυτό. Κι αυτό, πιστεύω, οφείλεται στο ότι η Επισκοπή και η πορεία της μέσα στον χρόνο συνοψίζουν δύο εμπειρίες-σταθμούς στην πορεία κάθε ανθρώπου:
- το βίωμα της Αγάπης, όπως αποτυπώνεται στην δημιουργία του μαυσωλείου αφιερωμένου στην Νεικώ,
- το βίωμα του Θανάτου, της απώλειας που σημαδεύει τη ζωή όλων μας.»
Στην αξία και αποτελεσματικότητα της συνεργασίας δημόσιου τομέα και κοινωνίας των πολιτών στάθηκε η Γενική Γραμματέας της Europa Nostra Sneška Quaedvlieg-Mihailović: «Η Europa Nostra, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι στην ευχάριστη θέση να τιμήσει την Επισκοπή Σικίνου με το Βραβείο Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς 2022 / Βραβείο Europa Nostra για την υποδειγματική αναστήλωσή της! Αυτό το εντυπωσιακό επίτευγμα είναι αποτέλεσμα μιας πολύ γόνιμης συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου τομέα – εκπροσωπούμενου από το Υπουργείο Πολιτισμού / Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και την Κοινωνία των Πολιτών – εκπροσωπούμενη από την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡEΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Η προώθηση της στενής συνεργασίας μεταξύ των φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα αποτελούσε ανέκαθεν σημαντικό επίκεντρο της αποστολής και της δράσης της Europa Nostra. Aποτελεί προϋπόθεση για τη διασφάλιση του χαρακτήρα χωρίς αποκλεισμούς και της υψηλότερης ποιότητας για την προστασία της κοινήςπολιτιστικής κληρονομιάς και αξιών της Ευρώπης».
Ένα πανηγύρι που διοργανώθηκε από τον Δήμαρχο Σικίνου Βασίλη Μαράκη με ιδιαίτερη φροντίδα, ένωσε όλους τους συμμετέχοντες σ’ ένα μεγάλο χορό στην υπέροχη πλατεία του Κάστρου. Όλοι -μικρά παιδιά μέχρι και ηλικιωμένοι χόρεψαν μέχρι το πρωί στους ήχους παραδοσιακής κυκλαδίτικης μουσικής από τον Νίκο Οικονομίδη.
Η Επισκοπή Σικίνου, με την συνεργασία όλων στέκει και πάλι ανοιχτή στο κοινό και μάς αποκαλύπτει τα μυστικά της, Η Σίκινος αποκτά αναγνωρισιμότητα χάρη στην πολιτιστική κληρονομιά και το περιβάλλον της. Η ΕΛΛΕΤ, που κλείνει φέτος 50 χρόνια δράσης, θα συνεχίσει να εργάζεται για την προστασία αυτών των δύο πυλώνων ιστορικής συνέχειας και
ανάπτυξης της χώρας μας.