Επιζώσες έμφυλης βίας, άτομα με αναπηρίες και ψυχοκοινωνικές δυσκολίες, θύματα βασανιστηρίων, θύματα εμπορίας ανθρώπων, αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες, μετανάστες δεύτερης γενιάς, Ρομά, κρατούμενοι σε σωφρονιστικά καταστήματα, άτομα τρίτης ηλικίας, άτομα ΛΟΑΤΚΙ+, άτομα που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, μαθητές και μαθήτριες, εκπαιδευτικοί, γονείς και κηδεμόνες, νέοι και νέες, είναι μερικές μόνο από τις ομάδες που υποστηρίχθηκαν από το πρόγραμμα Active Citizens Fund Greece.
Το ύψους 15 εκατ. ευρώ Active Citizens Fund Greece, που ξεκίνησε το 2019 και ολοκληρώνεται σήμερα, συνιστά τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση προς την Κοινωνία των Πολιτών στην Ελλάδα, χρηματοδοτήθηκε από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στόχευσε στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της Κοινωνίας των Πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens Fund για την Ελλάδα ανέλαβαν από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.
Στο πλαίσιο του προγράμματος επιχορηγήθηκαν 208 φορείς (οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, άτυπες ομάδες, πανεπιστήμια, τοπική αυτοδιοίκηση), οι οποίοι υλοποίησαν 128 έργα τόσο σε μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Ιωάννινα κ.α.) όσο και σε αγροτικές, νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας (Περιφέρειες Ηπείρου, Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Κυκλάδες, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, κ.α.). Οι άμεσα ωφελούμενοι ξεπέρασαν τους 152.000, ενώ πάνω από 4,3 εκατομμύρια άτομα ενημερώθηκαν μέσω 702 δράσεων ευαισθητοποίησης στο πλαίσιο του προγράμματος για θέματα που αφορούν τα δικαιώματα, την ισότητα και τη χρηστή διακυβέρνηση.
Τα έργα που υλοποιήθηκαν επελέγησαν μεταξύ των 586 προτάσεων έργων που υποβλήθηκαν προς χρηματοδότηση από φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών στις επτά ανοικτές προσκλήσεις υποβολής προτάσεων έργων και αφορούν την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά, την ενίσχυση της συνηγορίας και του εποπτικού ρόλου της Κοινωνίας των Πολιτών, την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προαγωγή της ισότητας των φύλων, την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, την ενδυνάμωση ευπαθών ομάδων και την ενδυνάμωση των οργανώσεων της Kοινωνίας των Πολιτών και του τομέα.
Οι ιστορίες επιτυχίας και αλλαγής που επιτεύχθηκαν μέσα από το πρόγραμμα γιορτάστηκαν στην Τελετή Λήξης στο Ωδείο Αθηνών στις 22 Οκτωβρίου παρουσία εκπροσώπων της Κοινωνίας των Πολιτών και των δωρητριών χωρών. Στη διάρκεια της τελετής, η οποία συμπεριέλαβε έκθεση φωτογραφίας, προβολή ντοκιμαντέρ και αφήγηση ιστοριών αλλαγής, οι Α.Ε. Lajla Brandt Jakhelln, Πρέσβης της Νορβηγίας, Αθηνά Δεσύπρη, Πρόεδρος του Ιδρύματος Μποδοσάκη και Στέλιος Ζαββός, Πρόεδρος του SolidarityNow, τοποθετήθηκαν σχετικά με τη σημασία του προγράμματος και τον ρόλο της Κοινωνίας των Πολιτών.
Lajla Brandt Jakhelln: «Αν επιθυμούμε η Ευρώπη να συνεχίσει να αποτελεί έναν φάρο δημοκρατίας και ελευθερίας στον κόσμο μας, χρειαζόμαστε έναν ισχυρότερο και περισσότερο συμπαγή τομέα της Κοινωνίας των Πολιτών. Έναν τομέα που θα επικεντρωθεί στις βασικές αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, στην καταπολέμηση της διαφθοράς και στην προώθηση της διαφάνειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα τελευταία 30 χρόνια, η Νορβηγία και η Ελλάδα συνεργάστηκαν στο πλαίσιο της Συμφωνίας ΕΟΧ για τη μείωση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, ενώ παράλληλα ενισχύσαμε τις διμερείς μας σχέσεις στη βάση κοινών αξιών και στόχων. Κατά τη νέα χρηματοδοτική περίοδο των ΕΕΑ Grants, θα διατεθούν στην Ελλάδα 159 εκατομμύρια ευρώ έως το 2031. Τα 15 από αυτά θα δοθούν για τη στήριξη της Κοινωνίας των Πολιτών. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί, για μια πράσινη, ανταγωνιστική Ευρώπη, χωρίς αποκλεισμούς.»
Αθηνά Δεσύπρη: «Η ιστορία μας έχει δείξει ότι, σε περιόδους κρίσεων ο ρόλος της ΚτΠ γίνεται πιο επίκαιρος. Σήμερα που ο κόσμος μας αντιμετωπίζει τόσες προκλήσεις, η συμβολή που μπορεί να έχει η ΚτΠ σε μία υγιή δημοκρατία που βασίζεται στον σεβασμό των αξιών της ελευθερίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι καθοριστική. Είμαστε λοιπόν ευγνώμονες στις δωρήτριες χώρες των ΕΕΑ Grants – την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και κυρίως την Νορβηγία, που έθεσαν την ενδυνάμωση της Κοινωνίας των Πολιτών ως προτεραιότητα, αποδίδοντας στο πρόγραμμα Active Citizens Fund 15 εκ. ευρώ.»
Στέλιος Ζαββός: «Το Active Citizens Fund αποτέλεσε έναν καταλύτη αλλαγής, προσφέροντας στις οργανώσεις της Kοινωνίας των Πολιτών την ευκαιρία να αναπτυχθούν, να ενδυναμωθούν και να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα. Η συνεργασία του SolidarityNow με το Ίδρυμα Μποδοσάκη, ως διαχειριστές επιχορήγησης, καθώς και οι διμερείς σχέσεις που αναπτύχθηκαν με τις Δωρήτριες Χώρες, Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία, απέδειξαν ότι οι κοινές αξίες και το όραμα για μια πιο δίκαιη και συμπεριληπτική κοινωνία μπορούν να οδηγήσουν σε πραγματικές και βιώσιμες αλλαγές.»
Τα αποτελέσματα που επετεύχθησαν στις θεματικές του Active Citizens Fund Greece, που μόλις ολοκληρώθηκε, είναι σημαντικά και ο αντίκτυπος των έργων εκτεταμένος. Περισσότερα από 113.400 άτομα που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες ωφελήθηκαν από ειδικά σχεδιασμένες δράσεις, οι οποίες στόχευσαν στην ενδυνάμωσή τους και την ενίσχυση της θέσης τους στην κοινωνία. Επίσης, 14.700 άτομα εκπαιδεύτηκαν σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ παράλληλα πάνω από 4.000 δημόσιοι υπάλληλοι συμμετείχαν σε εκπαιδεύσεις ανάπτυξης ικανοτήτων για την προστασία και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Με στόχο την προώθηση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της χρηστής διακυβέρνησης, πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος 53 εκστρατείες συνηγορίας, καθώς και 44 πρωτοβουλίες για την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στα κοινά.
Επιπλέον, το πρόγραμμα ενίσχυσε σημαντικά τη διμερή συνεργασία μεταξύ της Ελλάδας και των Δωρητριών Χωρών – Ισλανδίας, Λιχτενστάιν και Νορβηγίας. Μέσω 49 πρωτοβουλιών, υποστηρίχθηκε η διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ ελληνικών οργανώσεων και αντίστοιχων φορέων από τις δωρήτριες χώρες, με περισσότερους από 750 συμμετέχοντες.
Παράλληλα, το πρόγραμμα προώθησε ενεργά την περιφερειακή συνεργασία μεταξύ των δικαιούχων χωρών του ΕΟΧ και την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ περισσότερων από 200 ελληνικών και διεθνών οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, φέρνοντας σε επαφή περισσότερους από 500 συμμετέχοντες και ενθαρρύνοντας την υιοθέτηση καλών πρακτικών και καινοτόμων λύσεων. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο του προγράμματος, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, από το ΙΟΒΕ, έρευνα μέτρησης της συνεισφοράς της Κοινωνίας των Πολιτών στην ελληνική οικονομία τα ευρήματα της οποίας είναι διαθέσιμα εδώ.
Τα αναλυτικά αποτελέσματα του προγράμματος βρίσκονται στην ιστοσελίδα του προγράμματος εδώ.
