Τα λιβάδια της ελληνικής Ποσειδωνίας υπό την προστασία του Ιδρύματος Vodafone.
Tα λιβάδια της Ποσειδωνίας δεν μοιάζουν με κανένα άλλο είδος πρασίνου που γνωρίζουμε. Κρυμμένα κάτω από το νερό της θάλασσας, καθημερινά, επιτελούν ένα πολύ σημαντικό σκοπό, καθώς μειώνουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και προστατεύουν τη βιοποικιλότητα στη Μεσόγειο με χιλιάδες θαλάσσια είδη να βρίσκουν το πιο φιλόξενο καταφύγιο. Παρά τη σημαντική τους προσφορά, τα υποθαλάσσια ελληνικά δάση της Ποσειδωνίας απειλούνται καθημερινά από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως την αλιεία ή τα φίλτρα καθαρισμού των θαλασσών και της ατμόσφαιρας.
Το Ίδρυμα Vodafone σε συνεργασία με το Oceanus Lab του Πανεπιστημίου Πατρών αποφάσισε να προστατεύσει αυτό το πολύτιμο οικοσύστημα που παράγει 24 εκατ. τόνους οξυγόνου ετησίως, ενώ απορροφά 15 φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα, συγκρινόμενο με τα δάση του Αμαζονίου. Ένας πνεύμονας οξυγόνου για την Ελλάδα και τη Μεσόγειο που έχει θεμελιώδη ρόλο στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, της βιωσιμότητας και της παραγωγικότητας των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων, φιλοξενώντας περισσότερα από 1.400 είδη θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας. Την ίδια στιγμή, η ύπαρξή του συμβάλλει στην προστασία της ελληνικής ακτογραμμής και των παραθαλάσσιων τοπίων της χώρας από το φαινόμενο της διάβρωσης.
Η ευαισθητοποίηση όλων, από τους αλιείς και τις τοπικές κοινωνίες μέχρι τους θεσμούς και τη χώρα συνολικά, είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς μία άγκυρα καταστρέφει κατά μέσο όρο ένα μέτρο από τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, ενώ η αλιεία με συρόμενα εργαλεία «οργώνει» και καταστρέφει τεράστιες εκτάσεις.
Το στρατηγικό πρόγραμμα χαρτογράφησης της Ποσειδωνίας στο Αιγαίο Πέλαγος, σε περιοχές ικανές να δώσουν στους ειδικούς τη δυνατότητα ασφαλών αναγωγών για τον υπολογισμό του συνόλου της Ποσειδωνίας στον ελληνικό χώρο, ολοκλήρωσε με επιτυχία την πρώτη στάση του στις Κυκλάδες και πιο συγκεκριμένα στον θαλάσσιο χώρο γύρω από το νησί της Σύρου, ενώ η ερευνητική ομάδα συνεχίζει το ταξίδι της στην Πάρο και έχει ήδη προγραμματίσει ερευνητική αποστολή στη Μύκονο και τη Δήλο, την Άνοιξη του 2024.
Στη Σύρο, χαρτογραφήθηκαν συνολικά 41,10 τετραγωνικά χιλιόμετρα έκτασης βυθού, βάθους έως περίπου τα 50 μέτρα, και πραγματοποιήθηκαν 30 υποθαλάσσιες λήψεις σε διάφορες περιοχές περιμετρικά του νησιού συνολικής διάρκειας 9,5 ωρών.
Η μεγαλύτερη έκταση Ποσειδωνίας παρατηρήθηκε στην περιοχή νότια της Ερμούπολης, μεταξύ της ακτής και των νησιών Διδύμη και Άσπρο, ενώ λιβάδια βρέθηκαν σε όλες τις γνωστές παραλίες και ακτές της Σύρου, όπως Γαλησάς, Φοίνικας, Κίνι και Αζόλιμνος. Στο πλαίσιο της ερευνητικής αποστολής, εκτιμήθηκε το ύψος των φυλλωμάτων της Ποσειδωνίας και μελετήθηκε ο τύπος βυθού, καθώς και το πάχος ιζήματος στις περιοχές που αναπτύσσεται η Ποσειδωνία. Παράλληλα, εντοπίστηκαν ουλές από άγκυρες σε περιοχές αγκυροβόλησης μεγάλων πλοίων, αναδεικνύοντας τις σημαντικές πιέσεις που δέχονται τα λιβάδια από τα πλοία, έναν μόνο από τους παράγοντες που απειλούν την επιβίωσή τους.
Επιστέγασμα της πρωτοβουλίας είναι η δημιουργία της ψηφιακής διαδραστικής πλατφόρμας «Citizen Science», η οποία θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο μέσω του δικτύου της Vodafone με οπτικό υλικό και δεδομένα από την έρευνα, ενώ, παράλληλα, θα δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να ανεβάζουν το δικό τους υλικό και τις τοποθεσίες, όπου συναντούν λιβάδια Ποσειδωνίας, συμβάλλοντας, έτσι, στην πρόοδο της έρευνας. Η χαρτογραφούμενη Ποσειδωνία μόνο κατά τον πρώτο χρόνο του έργου επιτυγχάνει άμεσο και έμμεσο οικονομικό αντίκτυπο που δύναται να υπερβαίνει τα €10 δισ. ετησίως.
Όπως τόνισε ο Χάρης Μπρουμίδης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Ελλάδας: «είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που στηρίζουμε ένα έργο σπουδαίας περιβαλλοντικής και κοινωνικό-οικονομικής αξίας, σε συνεργασία με το Oceanus Lab. Η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως είναι η απειλή για τη βιωσιμότητα σημαντικών και ευάλωτων θαλάσσιων οικοσυστημάτων, απαιτεί διεπιστημονική σκέψη και συνεργασία, διαρκή εγρήγορση, την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που μας δίνει η τεχνολογία και, κυρίως, τη συμμετοχή όλων μας».
«Το ερευνητικό πρόγραμμα, που υλοποιείται με τη στήριξη του Ιδρύματος Vodafone, φιλοδοξεί να χαρτογραφήσει με μεγάλη ακρίβεια ένα παράκτιο ενδιαίτημα προτεραιότητας, τα λιβάδια Ποσειδωνίας (Posidonia oceanica), το οποίο αποτελεί ένα συνηθισμένο, αλλά και τόσο άγνωστο οικοσύστημα των ρηχών νερών, έως 40-45 μέτρα βάθος», ανέφερε ο Γιώργος Παπαθεοδώρου, καθηγητής Γεωλογικής και Περιβαλλοντικής Ωκεανογραφίας και κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών.
Το Ίδρυμα Vodafone επικεντρώνει την προσοχή, τις υποδομές και την τεχνογνωσία του στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, ανταποκρινόμενο στο SOS που εκπέμπει ο πλανήτης, λόγω της κλιματικής απορρύθμισης και της οικολογικής κρίσης. Έχοντας συμπληρώσει 21 χρόνια ενεργούς δράσης στην Ελλάδα, στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της κοινωνίας, το Ίδρυμα Vodafone ενισχύει τον σκοπό του, εντάσσοντας και τον νέο πυλώνα δράσης για το περιβάλλον, επιβεβαιώνοντας ότι μπορεί να δημιουργηθεί ένα καλύτερο μέλλον για όλους, με τη βοήθεια της καινοτομίας και της τεχνολογίας.
