Το μέλλον του καφέ διαμορφώνεται σήμερα. Η κλιματική κρίση, οι ευάλωτοι παραγωγοί και η μείωση καλλιεργήσιμων εκτάσεων είναι οι βασικοί παράγοντες που, σύμφωνα με τη Θεωρία Αλλαγής του Ιδρύματος Lavazza, απειλούν τις συνθήκες διαβίωσης των κοινοτήτων παραγωγών και την επάρκεια ποιοτικού καφέ. Μέσα σε αυτό το σύνθετο πλαίσιο, το Ίδρυμα, κατά την καταληκτική εκδήλωση των εορτασμών της 20ής επετείου του, επανέλαβε τη δέσμευσή του για ένα ευοίωνο μέλλον της βιομηχανίας καφέ και των ανθρώπων που τον παράγουν, ανδρών και γυναικών.
«Είμαστε ενήμεροι για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία του καφέ. Το Ίδρυμα κοιτάζει τα επόμενα 20 χρόνια με έναν φιλόδοξο στόχο, να μετατρέψει τους καλλιεργητές καφέ, και ειδικότερα τις νέες γενιές και τις γυναίκες, σε επιχειρηματίες ικανούς να ανταγωνιστούν στην παγκόσμια αγορά καφέ και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις νέες προκλήσεις, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη των οικονομιών στις οποίες ζουν», εξήγησε ο Giuseppe Lavazza, Πρόεδρος του Ομίλου Lavazza και Διευθυντής του Ιδρύματος, στην εκδήλωση “The Coffeeprint of Tomorrow” που πραγματοποιήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2024 στο Centrale στα κεντρικά γραφεία του Ομίλου Nuvola Lavazza στο Τορίνο, κλείνοντας τον εορτασμό της 20ής επετείου του Ιδρύματος. Η εκδήλωση εξέτασε επίσης τις μελλοντικές προκλήσεις του κλάδου, με πρωταγωνιστές τα πιο πρόσφατα έργα, καθώς και καλεσμένους όπως η Rigoberta Menchú, βραβευμένη με το Νόμπελ Ειρήνης το 1992 για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών, και ο Steve McCurry, ένας από τους πιο διάσημους φωτογράφους στον κόσμο, ο οποίος καταγράφει τα έργα του Ιδρύματος Lavazza από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.
«Οι προτεραιότητες του Ιδρύματος για το μέλλον θα είναι να στηρίξει τις κοινότητες παραγωγής καφέ με εκπαιδευτικά προγράμματα που θα τις βοηθήσουν να προσαρμόσουν τις φυτείες στον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ζήτηση για ποιοτικά προϊόντα και να προσφέρουν μια ευρεία γκάμα ποικιλιών καφέ για να ενισχύσουν τη βιοποικιλότητα και να καταπολεμήσουν την αποψίλωση των δασών. Αυτές οι δράσεις, μαζί με όλη την εργασία που έχει γίνει μέχρι σήμερα, θα μας επιτρέψουν να συμβάλουμε σε ένα δικαιότερο και πιο βιώσιμο μέλλον για ολόκληρη τη βιομηχανία καφέ, ενώ παράλληλα θα διασφαλίσουμε τη διαθεσιμότητα ποιοτικών προϊόντων για τις επόμενες γενιές. Ένας ρόλος στρατηγικής και καινοτόμου ηγεσίας που ελπίζουμε ότι θα εμπλέκει όλο και περισσότερο όλες τις μάρκες μας και τις συνδεδεμένες εταιρείες σε όλες τις περιοχές όπου δραστηριοποιούμαστε ως Όμιλος,» κατέληξε ο Giuseppe Lavazza.
Καθόλου μικρή πρόκληση. Η αλυσίδα εφοδιασμού καφέ, στην πραγματικότητα, είναι μία από τις πιο σύνθετες και κατακερματισμένες στον κόσμο, με το 95% της παγκόσμιας παραγωγής να προέρχεται από 25 εκατομμύρια μικρούς παραγωγούς και περίπου 12,5 εκατομμύρια οικογενειακές επιχειρήσεις που καλλιεργούν λιγότερο από 5 εκτάρια σε πάνω από 40 χώρες παραγωγής καφέ στη λεγόμενη «ζώνη του καφέ» μεταξύ του Τροπικού του Καρκίνου και του Τροπικού του Αιγόκερου (πηγή: The Coffee Guide, Τέταρτη Έκδοση).
Ίδρυμα Lavazza – 20 χρόνια δέσμευσης στον τομέα
Από το 2004, έτος ίδρυσης του Ιδρύματος Lavazza, έχουν υποστηριχθεί περισσότερα από 50 έργα και αυτή τη στιγμή υποστηρίζει και χρηματοδοτεί 30 έργα σε 17 χώρες σε τρεις ηπείρους, επωφελούμενος πάνω από 94.000 ανθρώπους. Η πορεία του αποτυπώνεται στο βιβλίο “I chicchi che hanno fatto la storia”, το οποίο γιορτάζει την επέτειο του Ιδρύματος Lavazza με εικόνες που έχουν παραχθεί όλα αυτά τα χρόνια από τον φωτογράφο Steve McCurry και κείμενα του δημοσιογράφου Mario Calabresi.
Από το 2019, έτος κατά το οποίο οι εταίροι υπέγραψαν το Μνημόνιο Συνεργασίας, το Ίδρυμα Lavazza συμμετέχει στο έργο που προωθεί το Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) μαζί με κυβερνητικούς φορείς στο Εκουαδόρ, συμπεριλαμβανομένων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Υδάτων και Οικολογικής Μετάβασης (MAAE) και του Υπουργείου Γεωργίας και Κτηνοτροφίας (MAG).
Σε τρία χρόνια, η πρωτοβουλία είχε ως αποτέλεσμα το Εκουαδόρ να παράγει τον πρώτο του καφέ υψηλής ποιότητας πιστοποιημένο ως «ελεύθερο από αποψίλωση», που προέρχεται από φυτείες σε 23 επαρχίες που συνορεύουν με το τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Η κυβέρνηση του Εκουαδόρ και το UNDP έχουν δημιουργήσει, στην πραγματικότητα, το πρώτο εθνικό πρωτόκολλο πιστοποίησης που είναι αφιερωμένο στην παρακολούθηση των δασικών περιοχών όπου παράγεται ο καφές. Αυτό το πρωτόκολλο θεωρείται πλέον ως βέλτιστη πρακτική σε παγκόσμιο επίπεδο, τοποθετώντας το Εκουαδόρ ως πρωτοπόρο στη βιώσιμη γεωργία. Η πιστοποίηση «Δεύτερη ελεύθερη από αποψίλωση καφέ» διασφαλίζει στους καταναλωτές ότι δεν έχει αποψιλωθεί ή υποβαθμιστεί καμία δασική γη για να καλλιεργηθεί καφές. Το πιστοποιητικό αποκτάται μέσω αυστηρής παρακολούθησης και εφαρμογής δορυφορικών εικόνων και τρίτης πλευράς επαλήθευσης, διασφαλίζοντας ότι η παραγωγή καφέ πληροί αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα.
Από την άλλη πλευρά, για την υποστήριξη της ενδυνάμωσης των γυναικών, το έργο «Καφές για να ξαναγεννηθεί» έχει αναπτυχθεί σε συνεργασία με την NGO Verdad y Vida, που έχει επιτρέψει σε 180 γυναίκες της εθνοτικής κοινότητας Maya Poq’omchi στη Γουατεμάλα – μετά από 36 χρόνια εμφυλίου πολέμου που κατέστρεψε σοβαρά την οικονομία και την ανάπτυξη της περιοχής – να γίνουν ανεξάρτητες, αρχικά ως παραγωγοί και στη συνέχεια ως επιχειρηματίες, χάρη σε προγράμματα εκπαίδευσης στη γεωργία και τη διαχείριση επιχειρήσεων.
Μια άλλη σημαντική πρόκληση που συζητήθηκε αφορά την εμπλοκή των νεότερων γενεών στη βιομηχανία καφέ, τόσο για να αποτραπεί η εγκατάλειψη των γεωργικών εκτάσεων σε χώρες παραγωγής καφέ όσο και για να προωθηθεί ο επαγγελματισμός σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας, μέχρι το επίπεδο των καφετεριών. Στην Ουγκάντα, για παράδειγμα, το έργο Ujana Coffee που ξεκίνησε το Ίδρυμα Lavazza σε συνεργασία με την NGO Sawa World, εμπλέκει νέους άνδρες και γυναίκες της Ουγκάντας που ζουν τόσο σε περιοχές παραγωγής καφέ όσο και σε ευάλωτες αστικές καταστάσεις, ώστε να μπορέσουν να λειτουργήσουν μικρές επιχειρήσεις που σχετίζονται με τον κόσμο του καφέ ή και τοπικές τέχνες, ως τρόπος διαφοροποίησης και αύξησης του εισοδήματός τους.
Το Ίδρυμα συνεχίζει επίσης, από τη μία πλευρά, να παρέχει προγράμματα εκπαίδευσης για καλές γεωργικές πρακτικές στον τομέα και, από την άλλη, σε συνεργασία με τον Όμιλο, να επεκτείνει το A Cup of Learning, το διεθνές εκπαιδευτικό του πρόγραμμα που επιτρέπει στους νέους να γίνουν ολοκληρωμένοι επαγγελματίες του καφέ. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ένα μάθημα για τον πράσινο καφέ και τις διάφορες τεχνικές επεξεργασίας και παρέχει επίσης τα καλύτερα εργαλεία για να γίνουν μπάρμαν, με στόχο τη δημιουργία πραγματικών επαγγελματικών ευκαιριών. Ξεκίνησε το 2017 και είναι τώρα ενεργό σε 19 χώρες.
Τέλος, η εκδήλωση περιλάμβανε επίσης μια αναφορά στο έργο «Ο καφές ως ηχείο για την ειρήνη», το οποίο έχει επιτρέψει στους παραγωγούς στην επαρχία Meta της Κολομβίας να μετατρέψουν τις παράνομες φυτείες κόκας που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου πίσω σε καφέ. Αυτή η αφήγηση συμπληρώθηκε από την εκ lanzamiento ενός podcast, “The Earth Breath”, που παράγεται από την Chora Media, σχετικά με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που αντιμετωπίζει η βιομηχανία καφέ της Κολομβίας.
