Tους άξονες της περιβαλλοντικής πολιτικής της κυβέρνησης περιέγραψε ο υπουργός ΠΕΝ Κωστής Χατζηδάκης κατά την ομιλία του στο 3rd Sustainability Summit for South East Europe and the Mediterranean του Economist το βράδυ της Τετάρτης, 16 Οκτωβρίου.
«Δεν βλέπουμε το περιβάλλον ως έναν ξεχωριστό πολιτικό τομέα, αλλά ως το φίλτρο μέσα από το οποίο πρέπει να περνά κάθε δημόσια πολιτική. Και αυτό αφορά πρωτίστως την οικονομία, καθώς δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον χωρίς πράσινη ανάπτυξη, επομένως οι επενδύσεις πρέπει να συμφιλιωθούν με την περιβαλλοντική προστασία» σημείωσε ο κ. Χατζηδάκης στην εισαγωγική του τοποθέτηση. Στη συνέχεια περιέγραψε τους εννέα άξονες γύρω από τους οποίους κινείται το σχέδιο της κυβέρνησης:
1) Απολιγνιτοποίηση: Στόχος είναι η πλήρης απολιγνιτοποίηση της χώρας έως το 2028, όπως δεσμεύθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα του ΟΗΕ. «Η απολιγνιτοποίηση δεν αφορά μόνο τη ΔΕΗ, αλλά ολόκληρη τη χώρα. Η μονάδα που εγκαινιάσαμε την Τρίτη μαζί με τον πρωθυπουργό στην Εύβοια θα μας απαλλάξει από την καύση 450.000 τόνων λιγνίτη και την απελευθέρωση 500.000 τόνων CO2 στην ατμόσφαιρα ! Το σχέδιό μας είναι πιο φιλόδοξο από αυτό της Γερμανίας αφού στοχεύουμε στην πλήρη απολιγνιτοποίηση μια δεκαετία νωρίτερα, διασφαλίζοντας την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας». Ο υπουργός ΠΕΝ σημείωσε ότι η ΔΕΗ μόνο πέρυσι έχασε 200 εκατ. ευρώ από την λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων, οι οποίες «από ρουμπίνι και πετράδι έχουν γίνει βαρίδι με όρους οικονομικούς, αλλά και περιβαλλοντικούς»
2) Μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ: Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργειας και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) προβλέπει το ποσοστό πράσινης ενέργειας να ανέλθει στο 35% το 2030, αντί 31% που ήταν ο αρχικός στόχος και 17% που είναι σήμερα. «Παρά την πρόοδο που έχει γίνει, απέχουμε πολύ από το να θεωρούμαστε πρωτοπόροι. Δεν νοείται να μιλάμε για επενδυτικές ευκαιρίες στην αγορά των ΑΠΕ ενώ οι αδειοδοτήσεις απαιτούν έως και 10 χρόνια. Μιλάμε για χρονικό διάστημα πενταπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 2 ετών ! Η δε επένδυση στον Καφηρέα χρειάστηκε 14 χρόνια για να περάσει από την θεωρία στην πράξη». Ο κ. Χατζηδάκης είπε ότι πρώτες ρυθμίσεις προς την κατεύθυνση της απλοποίησης και επιτάχυνσης των αδειοδοτήσεων για ΑΠΕ θα περιληφθούν στο νομοσχέδιο για τη ΔΕΗ που θα κατατεθεί στη Βουλή στο τέλος του μήνα, ενώ στις αρχές του 2020 θα κατατεθεί νομοσχέδιο που θα εξαλείφει όλες τις στρεβλώσεις που έχουν εντοπιστεί σε περιβαλλοντικά, χωροταξικά και αδειοδοτικά θέματα.
3) Εξοικονόμηση ενέργειας: Όπως τόνισε ο υπουργός ΠΕΝ «Στοχεύουμε σε εξοικονόμηση σε ποσοστό άνω του 33% μέχρι το 2030. Στο πλαίσιο αυτό, επεκτείνουμε το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον». Έχουν ήδη δοθεί περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ στους δύο πρώτους κύκλους, ενώ με την τρίτη φάση που ετοιμάζουμε τώρα ενδεχομένως να πλησιάσουμε το 1 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 5% του ΕΣΠΑ. Κάνουμε χρήση του προγράμματος «ΗΛΕΚΤΡΑ» για τα δημόσια κτίρια και αντίστοιχων προγραμμάτων για επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα. Δίνουμε επίσης φορολογικές εκπτώσεις 40% για όσους αναβαθμίζουν ενεργειακά τα σπίτια τους.»
4) Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων: «Ποιος θέλει να ξαναδεί τις εικόνες που αντικρίσαμε το περασμένο καλοκαίρι και εμείς και οι επισκέπτες στην πατρίδα μας σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς όπως η Κέρκυρα και η Άνδρος; Δεν μας αξίζουν τέτοιες εικόνες. Δεν είναι αντιπροσωπευτικές του πολιτισμού και της παιδείας μας. Γι’ αυτό μεταξύ άλλων επεκτείνουμε τις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων ιδίως μέσω ΣΔΙΤ, ενισχύουμε την ανακύκλωση από το 18% στο 30% και εφαρμόζουμε τον καφέ κάδο για τα οργανικά απόβλητα σε όλη τη χώρα σε βάθος τετραετίας».
5) Ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών: Σύμφωνα πάντα με τον κ. Χατζηδάκη, «δεν είναι δυνατόν εν έτει 2019 να ανεχόμαστε νησιά απαράμιλλου φυσικού κάλλους να επιβαρύνονται από ηλεκτροπαραγωγή που βασίζεται σε εργοστάσια παλαιάς τεχνολογίας που καίνε μαζούτ. Ούτε πρέπει να συμβιβαστούμε με το γεγονός ότι πληρώνουμε 800 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο στις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, τα λεγόμενα ΥΚΩ, για να καλύψουμε το επιπλέον κόστος ηλεκτροδότησης των νησιών. Μόνο η Κρήτη απορροφά 300-400 εκατ. Το καινούριο έργο της υποθαλάσσιας διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική υπολογίζουμε ότι θα αποσβεστεί σε 2-3 χρόνια. Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να πάμε το ταχύτερο προς αυτή την κατεύθυνση. Επομένως, ολοκληρώνουμε μέχρι το 2024 τις βασικές διασυνδέσεις της ηπειρωτικής χώρας με τις Κυκλάδες και την Κρήτη. Η μικρή διασύνδεση Πελοποννήσου-Κρήτης θα ολοκληρωθεί μέχρι το καλοκαίρι του 2020 και θα ακολουθήσουν τα Δωδεκάνησα μέχρι το τέλος της επόμενης δεκαετίας».
6) Ηλεκτροκίνηση: «Μιλάμε για μια τεχνολογία αιχμής στην προστασία του περιβάλλοντος που είναι πολύ πιο διαδεδομένη σε άλλες χώρες της Ευρώπης από ότι εδώ. Γι΄αυτό προχωράμε γρήγορα και σε αυτό. Εκπονούμε το Εθνικό Σχέδιο Ηλεκτροκίνησης και διαμορφώνουμε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα κινήτρων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, με βάση τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές. Η αρχή θα γίνει από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη καθώς ένα μέρος των καινούργιων λεωφορείων που θα αγοραστούν θα είναι ηλεκτροκίνητα. Στόχος μας είναι να φτάσουμε από λιγότερο από 1% διείσδυση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην αγορά επιβατικών αυτοκινήτων σήμερα, στο 10% περίπου μέχρι το 2030. Θέλουμε να αλλάξουμε τον τρόπο μετακινήσεων στις μεγάλες πόλεις γι’ αυτό και δίνουμε έμφαση στην βιώσιμη αστική κινητικότητα με δράσεις όπως την ανάπτυξη δικτύων ποδηλατοδρόμων στα αστικά κέντρα».
7) Aπαγόρευση των πλαστικών μιας χρήσης: Ο υπουργός ΠΕΝ τόνισε ότι σύμφωνα με τη WWF 39 τόνοι πλαστικού καταλήγουν κάθε μέρα στις ελληνικές θάλασσες. Δεν είναι τυχαίο ότι η απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης αποτελεί άλλη μια προσωπική δέσμευση του πρωθυπουργού. «Δεν θα δώσουμε αυτή τη μάχη επειδή υποχρεούμαστε να συμμορφωθούμε με τις κοινοτικές δεσμεύσεις, αλλά από την καρδιά μας. Γι’ αυτό και θα εφαρμόσουμε την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης τον Ιούνιο του 2020, ένα χρόνο νωρίτερα από την καταληκτική προθεσμία της ΕΕ».
8) Προστασία της βιοποικιλότητας: «Δίνουμε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία της μοναδικής βιοποικιλότητας της χώρας μας. Ένα ζήτημα για το οποίο δυστυχώς η Ελλάδα παραπέμφθηκε τον περασμένο Ιούλιο στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Θέλουμε να αντιμετωπίσουμε τις αδυναμίες στη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, που αποτελούν το 1/3 της χώρας. Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, υπάρχουν σοβαρά ελλείμματα στη λειτουργία των φορέων των προστατευόμενων περιοχών. Για αυτό θα διαμορφώσουμε ένα νέο πλαίσιο για τις προστατευόμενες περιοχές που θα προσφέρει πραγματική προστασία, ενώ παράλληλα θα τις καταστήσει πρότυπα βιώσιμης ανάπτυξης».
9) Προστασία των δασών: Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι στις αναδασώσεις είμαστε πίσω όχι μόνο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και την Τουρκία. «Πρέπει να γίνει σοβαρή δουλειά, γι΄αυτό ολοκληρώνουμε το μεγάλο έργο των δασικών χαρτών, δίνουμε έμφαση στον αντιπυρικό σχεδιασμό, δρομολογούμε τις απαιτούμενες διαδικασίες για τα δασικά μέτρα της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, όπου από προϋπολογισμό 245 εκατομμυρίων ευρώ δεν έχει απορροφηθεί τίποτε».
«Οι άξονες αυτοί είναι μέρος μιας συνεκτικής πολιτικής κατεύθυνσης με στόχο τη μετάβαση σε ένα μοντέλο βιώσιμης, πράσινης ανάπτυξης. Μιας κατεύθυνσης που θα μας επιτρέψει να πιάσουμε τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Ηνωμένων Εθνών, όπως έχουν αποτυπωθεί μεταξύ άλλων και στη Συμφωνία των Παρισίων. Ώστε να συμβάλουμε με αυτόν τον τρόπο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και να βελτιώσουμε την ίδια την ποιότητα της ζωής μας», κατέληξε ο υπουργός ΠΕΝ.