Σήμερα η πρόεδρος της Επιτροπής κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν φιλοξένησε εκδήλωση υψηλού επιπέδου στο πλαίσιο της COP28 με σκοπό να προαχθεί η τιμολόγηση του άνθρακα και να αναπτυχθούν οι αγορές ανθρακούχων εκπομπών ως ισχυρά μέσα για την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού. Η πρωτοβουλία αυτή ανταποκρίνεται στην έκκληση ανάληψης δράσης με σκοπό τη δημιουργία αγορών ανθρακούχων εκπομπών που θα ευθυγραμμίζονται με τη συμφωνία του Παρισιού, την οποία απηύθυναν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ισπανία και η Γαλλία τον Ιούνιο του 2023.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σήμερα: «Η τιμολόγηση του άνθρακα αποτελεί τον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όποιος ρυπαίνει πρέπει να πληρώνει και το ανάλογο τίμημα. Όποιος δεν θέλει να καταβάλει το τίμημα αυτό, οφείλει να καινοτομεί και να επενδύει σε καθαρές τεχνολογίες. Η προσέγγιση αυτή φέρνει αποτελέσματα. Από το 2005 το ΣΕΔΕ της ΕΕ έχει μειώσει τις εκπομπές, στους τομείς που καλύπτει, κατά περισσότερο από 37 % και έχει συγκεντρώσει πάνω από 175 δισ. ευρώ. Πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο επιστρατεύουν πλέον την τιμολόγηση του άνθρακα ενώ εφαρμόζονται 73 τέτοιοι μηχανισμοί που αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο των συνολικών παγκόσμιων εκπομπών. Πρόκειται για μια καλή αρχή, αλλά πρέπει να προχωρήσουμε περισσότερο και πιο γρήγορα. Η ΕΕ είναι έτοιμη να μοιραστεί την εμπειρία της και να βοηθήσει τους άλλους σ’ αυτό το μείζον έργο.
Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας κ. Άτζαϊ Μπάνγκα, η γενική διευθύντρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου Δρ. Νκόζι Οκόντζο-Ιγουέλα, και η διευθύνουσα σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, κ. Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, συμμετείχαν στη σημερινή εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία σηματοδοτεί μια νέα φάση συνεργασίας για την τιμολόγηση του άνθρακα. Και οι τέσσερις οργανισμοί υπογράμμισαν τη σημασία της τιμολόγησης του άνθρακα για το κλίμα και για μια δίκαιη μετάβαση. Στη σημερινή εκδήλωση συμμετείχαν επίσης με ομιλίες τους ο πρωθυπουργός της Ισπανίας κ. Πέδρο Σάντσες και ο πρόεδρος της Ζάμπια, κ. Χακάιντε Χιτσιλέμα, οι οποίοι εξέφρασαν τις απόψεις των χωρών τους σχετικά με τις προκλήσεις και τα οφέλη που συνεπάγονται η επέκταση της πολιτικής τιμολόγησης του άνθρακα και η διασφάλιση της υψηλής ακεραιότητας των διεθνών αγορών ανθρακούχων εκπομπών.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρέχει τεχνική υποστήριξη στις χώρες που επιθυμούν να εισαγάγουν καθεστώτα τιμολόγησης του άνθρακα στην εθνική νομοθεσία τους και να τις βοηθά να αναπτύξουν αταλάντευτες πολιτικές στις διεθνείς αγορές ανθρακούχων εκπομπών σύμφωνα με μακροπρόθεσμες κλιματικές και αναπτυξιακές στρατηγικές. Τα πιστωτικά μόρια για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να βασίζονται σε κοινά και σταθερά πρότυπα που να εξασφαλίζουν την αποτελεσματική μείωση των εκπομπών μέσω διαφανών και επαληθευμένων έργων. Μετά τη σημερινή εκδήλωση, η COP28 αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για τον καθορισμό δείκτη αναφοράς για τις διεθνείς και εθελοντικές αγορές ανθρακούχων εκπομπών που θα διασφαλίζει την προστιθέμενη αξία και την αξιοπιστία τους, προωθώντας παράλληλα τον δίκαιο καταμερισμό των οφελών μεταξύ των συμμετεχόντων. Χρειαζόμαστε ένα αξιόπιστο πρότυπο που θα προάγει τις επενδύσεις μετασχηματισμού, θα σέβεται τα περιβαλλοντικά όρια και θα αποτρέπει τον εγκλωβισμό σε μη βιώσιμα επίπεδα εκπομπών ή την αδικαιολόγητη εξάρτηση από ευάλωτες απορροφήσεις.
Ιστορικό
Η τιμολόγηση του άνθρακα αποτελεί κεντρικό στοιχείο των επιτυχημένων και φιλόδοξων πολιτικών της ΕΕ για το κλίμα, οι οποίες εφαρμόζονται μέσω του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ). Η τιμολόγηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου είναι ένας δίκαιος και οικονομικά αποδοτικός τρόπος για τη μείωσή τους, καθώς τιμωρεί τους ρυπαντές και παρέχει κίνητρα για επενδύσεις σε καθαρές τεχνολογίες. Η τιμολόγηση του άνθρακα αποφέρει επίσης έσοδα για επενδύσεις του δημόσιου τομέα στη δράση για το κλίμα. Από τη θέσπιση του ΣΕΔΕ της ΕΕ το 2005, οι εκπομπές στους τομείς που καλύπτει μειώθηκαν κατά περισσότερο από 37 %. Επιπλέον, τα έσοδα από το ΣΕΔΕ της ΕΕ ανήλθαν σε 175 δισ. ευρώ. Από το 1990 οι συνολικές εκπομπές της ΕΕ έχουν μειωθεί κατά 32,5 %, ενώ η οικονομία μας έχει αναπτυχθεί κατά περίπου 65 %, γεγονός που καταδεικνύει ότι καταφέραμε να αποσυνδέσουμε την οικονομική ανάπτυξη από τις εκπομπές. Η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών θα εφαρμοστεί σύντομα σε νέους τομείς στην Ευρώπη στο πλαίσιο μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν πρόσφατα, με επέκταση στις θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές, και αργότερα στα καύσιμα για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές.
Η έκκληση για ανάληψη δράσης για αγορές ανθρακούχων εκπομπών ευθυγραμμισμένες με τη συμφωνία του Παρισιού δρομολογήθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής για ένα νέο δημοσιονομικό σύμφωνο που διεξήχθη στη Γαλλία τον Ιούνιο του 2023. Μέχρι στιγμής 31 χώρες (ΕΕ27, Μπαρμπέιντος, Καναδάς, Νήσοι Κουκ και Αιθιοπία) έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους στην έκκληση. Η έκκληση περιλαμβάνει τρία στοιχεία: 1) δέσμευση για την επέκταση και την εμβάθυνση της εγχώριας τιμολόγησης του άνθρακα και των μέσων της αγοράς ανθρακούχων εκπομπών· 2) στήριξη των χωρών υποδοχής για την πλήρη εφαρμογή του συμφωνηθέντος εγχειριδίου κανόνων για τις διεθνείς αγορές συμμόρφωσης και 3) διασφάλιση υψηλής ακεραιότητας στις εθελοντικές αγορές ανθρακούχων εκπομπών. Η έκκληση βασίζεται σε υφιστάμενες πρωτοβουλίες, όπως η πρωτοβουλία «Global pricing challenge» του Καναδά, στην οποία προσχώρησε επίσημα η ΕΕ κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Καναδά στις 24 Νοεμβρίου, τις αρχές υψηλής ακεραιότητας της G7, καθώς και τους κανόνες του άρθρου 6 της συμφωνίας του Παρισιού.
Δηλώσεις
Η τιμολόγηση του άνθρακα αποτελεί τον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όποιος ρυπαίνει πρέπει να πληρώνει και το ανάλογο τίμημα. Όποιος δεν θέλει να πληρώνει το τίμημα αυτό, πρέπει να καινοτομεί και να επενδύει σε καθαρές τεχνολογίες. Η προσέγγιση αυτή φέρνει αποτελέσματα. Από το 2005 το ΣΕΔΕ της ΕΕ έχει μειώσει τις εκπομπές, στους τομείς που καλύπτει, κατά περισσότερο από 37 % και έχει συγκεντρώσει πάνω από 175 δισ. ευρώ. Πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο επιστρατεύουν πλέον την τιμολόγηση του άνθρακα, ενώ εφαρμόζονται 73 τέτοιοι μηχανισμοί που αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο των συνολικών παγκόσμιων εκπομπών. Πρόκειται για μια καλή αρχή, αλλά πρέπει να προχωρήσουμε περισσότερο και πιο γρήγορα. Η ΕΕ είναι έτοιμη να μοιραστεί την εμπειρία της και να βοηθήσει τους άλλους σ’ αυτό το μείζον έργο.
