Ο ελληνικός ερευνητικός δημοσιογραφικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός Solomon, πραγματοποίησε πεντάμηνη έρευνα για την πορεία των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων στη χώρα. Το Solomon σε συνεργασία με την Greenpeace και το Basel Action Network τοποθέτησαν συσκευές εντοπισμού σε επιλεγμένα μπουκάλια και συσκευασίες, τα οποία τοποθέτησαν στους μπλε κάδους, έτσι ώστε να καταγράψουν τον τελικό προορισμό τους.
Όπως σημειώνουν οι ερευνητές, πολλές από τις συσκευές gps καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ανακύκλωσης. Ωστόσο, όσες «επέζησαν» κατέγραψαν κάποιους ενδιαφέροντες προορισμούς.
Μια συσκευή εντοπισμού μαζί με την ανακυκλώσιμη συσκευασία που τοποθετήθηκε σε μπλε κάδο της Ξάνθης κατέληξε στο ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) Καβάλας, ενώ στην Ερμούπολη κατέληξε σε ΧΥΤΑ του νησιού.
Όσα τελικά σκουπίδια περνάνε από τη φάση διαλογής και οδηγούνται τελικώς στην ανακύκλωση, σύμφωνα πάντα με την ομάδα του Solomon, καταλήγουν σε κάποια μονάδα επεξεργασίας στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
«Τα ανακυκλώσιμα υλικά που φτάνουν στον μπλε κάδο διαχωρίζονται σε πρώτη φάση στα Κέντρα Διαλογής και Ανάκτησης Υλικών (ΚΔΑΥ) που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο και ένα από τα πιο σύγχρονα βρίσκεται στο Κορωπί, όπου απορριμματοφόρα ξεφορτώνουν καθημερινά 400-500 τόνους ανακυκλώσιμων από 30 δήμους στην Αθήνα. Εκεί συναντάμε τον Κωνσταντίνο Βεργανελάκη, μηχανολόγο-μηχανικό και υπεύθυνο λειτουργίας του εργοστασίου της εταιρείας WATT AE. Ο κ. Βεργανελάκης επιβεβαιώνει ότι μόνο το μισό περιεχόμενο του κάθε κάδου μπορεί να οδεύσει τελικά προς ανακύκλωση. Το δε 50% του υλικού αυτού συνήθως εξάγεται», περιγράφει η έρευνα.
Η Ελλάδα είναι βασικός προμηθευτής πλαστικού σκουπιδιού των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο στη Βουλγαρία και γίνεται όλο και σημαντικότερος. Οι εισαγωγές από τη χώρα μας αυξάνονται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια: 48.000 τόνοι το 2022, ποσότητα υπερδιπλάσια σε σχέση με το 2020. Έπειτα, το 80% των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων πηγαίνει στο εξωτερικό, όπου θα χρησιμοποιηθεί σε κλάδους όπως οι κατασκευές και η γεωργία. Το ενδιαφέρον όμως της υπόθεσης είναι πώς βασικός πελάτης και των τελικών προϊόντων των συγκεκριμένων εταιρειών είναι η Ελλάδα.
Η ερευνητική μονάδα διαπιστώνει πως οι φτωχότερες χώρες παγκοσμίως γίνονται οι τελικοί αποδέκτες των ανεπεξέργαστων ανακυκλώσιμων απορριμμάτων. Η βιομηχανία σκουπιδιών σε χώρες όπως η γειτονική Βουλγαρία αλλά και η Ρουμανία ανθίζει τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την απαγόρευση εισαγωγής στερεών αποβλήτων που επέβαλε η Κίνα το 2018.
Τονίζεται στην έρευνα, ότι η όλη διαδικασία, εξαιτίας της «χρηματιστικοποίησης» των ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, αντί να αντιμετωπίζει το πρόβλημα των πλαστικών αποβλήτων και της περιβαλλοντικής ρύπανσης, το ενισχύει.
Και αυτό συμβαίνει, διότι δίνεται η εντύπωση στον κόσμο πως η ανακύκλωση αποφέρει φιλικά προς το περιβάλλον αποτελέσματα, ενισχύοντας έτσι την ανακύκλωση, που δυστυχώς με τους όρους που πραγματοποιείται να μην λύνει το πρόβλημα της περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Παρατηρείται ότι η κατά κεφαλήν χρήση πλαστικών μιας χρήσης έχει αυξηθεί, όπως και η παραγωγή πλαστικού, ενώ σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η ανακύκλωση δεν πραγματοποιείται με τους όρους προδιαγραφής, με αποτέλεσμα κομμάτια πλαστικού μικρότερα των 5 χιλιοστών να έχουν εντοπιστεί από τους παγετώνες μέχρι και στην κυκλοφορία του αίματος.