Σε μια αίθουσα γεμάτη από δημοσιογράφους, εκπροσώπους θεσμικών φορέων και της τοπικής αυτοδιοίκησης αλλά και επιστήμονες με τεράστια εμπειρία και γνώση στους τομείς παιδικής προστασίας, ο κος. Κώστας Γιαννόπουλος, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού», παρουσίασε τον απολογισμό του έργου των 10 Κέντρων δράσης του Οργανισμού για το 2023, εστιάζοντας στα σοβαρά προβλήματα που απειλούν τα παιδιά σήμερα καθώς και στην ανάγκη να βρεθούν άμεσα και συνεργατικά τρόποι διαχείρισής τους.
Ο κος. Κώστας Γιαννόπουλος ανέφερε «Το 2023 το “Χαμόγελο” στήριξε 91.366 παιδιά και διαχειρίστηκε 199.805 κλήσεις στις 4 Γραμμές Υποστήριξης και Βοήθειας που διαθέτει. Σήμερα όμως, μαζευτήκαμε εδώ για να αναδείξουμε τα όσα δυστυχώς προκύπτουν από τα στατιστικά του έργου μας και τα οποία αντανακλούν άμεσα τη φρικτή πραγματικά κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα παιδιά μας. Σήμερα, όμως δεν είμαστε μόνοι, την αγωνία μας τη μοιραζόμαστε με εξαιρετικούς ανθρώπους της πρώτης γραμμής που καθένας και η καθεμία έχουν ήδη προσφέρει πολλά ή –οι νεότεροι– αγωνιούν να προσφέρουν μία καλύτερη ζωή στα παιδιά μας. Τους ευχαριστώ που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας για τη σημερινή συζήτηση ουσίας. Τα ΜΜΕ, που είναι αυτά που μπορούν να κινητοποιήσουν και να ενημερώσουν την κοινωνία, την τοπική αυτοδιοίκηση που μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη αλλά και άμεση παρέμβαση για την επίλυση των προβλημάτων των παιδιών και φυσικά τους εξαίρετους επιστήμονες, εισαγγελείς, επιμελητές ανηλίκων και ενηλίκων, γιατρούς και εκπαιδευτικούς, που είναι αδιαμφισβήτητα η αιχμή του δόρατος για την προστασία των παιδιών. Η σύνθεση της συνάντησης αυτής είναι τέτοια, που είμαι αισιόδοξος ότι θα παράξει προτάσεις ουσίας και όχι ευχολόγια. Θέλω για μία ακόμα φορά να διαβεβαιώσω ότι “Το Χαμόγελο του Παιδιού”, οι εξαιρετικοί επιστήμονές του, οι υποδομές και τα εργαλεία που διαθέτει ανήκουν σε όλους, στην ελληνική κοινωνία και τίθενται πάντα και σταθερά στη διάθεση του κράτους. Είμαστε πάντα στη διάθεση του κράτους και των λειτουργών του για να διευκολύνουμε το έργο του, να το ενισχύουμε, ως οφείλουμε, πρωτίστως στα παιδιά αλλά και σε όλους εκείνους που μας στηρίζουν. Αξιοποιείστε μας στο μέγιστο».
Το 2023 «Το Χαμόγελο του Παιδιού» θωρακίστηκε ακόμα περισσότερο για να διασφαλίσει το απαραίτητο έργο του. Έτσι, παράλληλα με τον καθιερωμένο ετήσιο έλεγχο των οικονομικών του στοιχείων από την Ernst and Young Ελλάδας, προχώρησε στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών από τον διεθνή ελεγκτικό και συμβουλευτικό οίκο Deloitte καθώς και στη συγκρότηση Ομάδας εξωτερικών Συμβούλων –μια μοναδική πρακτική για τα Ελληνικά δεδομένα. Εξίσου, όμως σημαντική υπήρξε και η ανάδειξη των δέκα Κέντρων δράσης του Οργανισμού, δέκα Κέντρων που εξειδικευμένα –πλέον– το κάθε ένα θα διαχειρίζονται ολοκληρωμένα σε επίπεδο πρόληψης, παρέμβασης αλλά και θεραπείας τα πολλά θέματα των παιδιών στη χώρα μας.
Την εισήγηση και τον απολογισμό του έργου του Οργανισμού, ακολούθησε μία συζήτηση υπό τον συντονισμό του κου. Γιάννη Αρβανίτη, Αστυνομικού Συντάκτη του ΑΝΤΕΝΝΑ, με τέσσερις βασικές θεματικές, όπως αυτές κυριάρχησαν και στα στατιστικά του Οργανισμού αλλά ταυτίζονται και με την κοινή γνώμη. Οι τέσσερις θεματικές ήταν: 1) Βία μεταξύ των παιδιών: α) bullying – β) παραβατικότητα, 2) Βία κατά των παιδιών: κακοποίηση, παραμέληση κ.λπ., 3) Αυτοκτονικότητα παιδιών και εφήβων και 4) Εξαφανίσεις και φυγές εφήβων
Την εισήγηση στις τέσσερις θεματικές, ανέλαβαν οι Συντονιστές των τεσσάρων αντίστοιχων Κέντρων του Οργανισμού, επιστημονικά υπεύθυνες, που παρουσίασαν τα στοιχεία και τις λύσεις όπως αυτές προτείνονται από «Το Χαμόγελο του Παιδιού».
Αναφερόμενοι στις τέσσερις θεματικές, οι συμμετέχοντες ανάλογα με την εμπειρία και εξειδίκευσή τους δήλωσαν:
«Πρέπει να καταστήσουμε σαφή τη διαφορά ανάμεσα στο bullying και την παραβατικότητα, που συχνά συγχέονται. Το bullying αφορά σε επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά παιδιών, η οποία να εκδηλώνεται με βία μέσα στο σχολείο, έχει πρόθεση, δε γίνεται τυχαία, δεν υπάρχουν ισότιμες σχέσεις και υπάρχει συστηματικότητα. Η παραβατικότητα των ανηλίκων, αφορά σε εμπλοκή με τον νόμο και μπορεί να ξεφεύγει και του σχολικού πλαισίου». – κα. Ιωάννα Χαρδαλούπα, Συντονίστρια Κέντρου για τη Βία και τον Εκφοβισμό Bullying του Οργανισμού.
«Χρειάζονται να γίνουν πολλές συμπράξεις, να γίνουμε ένα! Το εκπαιδευτικό σύστημα, το σύστημα πρόνοιας για τα παιδιά στην υγεία, της πρόληψης για παραβατικές συμπεριφορές. Να έχει η Πολιτεία μια συνέχεια» – κα. Ξένη Δημητρίου, τ. Εισαγγελέως Αρείου Πάγου.
«Πρέπει ως εκπαιδευτικοί να σεβόμαστε τα παιδιά, να μην τα προσβάλλουμε αλλά να τα φέρνουμε αντιμέτωπα και με τις ευθύνκα». Σοφία Ροκανά, Εκπαιδευτικός, 2ο Γυμνάσιο Ηλιούπολης.
«Μέσα από την προσωπική μου εμπειρία, μέσα από την ιδιότητά μου και ως εκπαιδευτικός, έχω βρεθεί επανειλημμένα με παιδιά. Τα όρια, η ευθύνη που αναθέτουμε σε ένα παιδί και η οικογένεια είναι αδιαμφισβήτητα καθοριστικά» – κα. Βούλα Πατουλίδου, Αντιπεριφερειάρχης Μητροπολιτικής ενότητας Θεσσαλονίκης.
«Το Εθνικό Κέντρο για την Κακοποίηση και την Εκμετάλλευση του “Χαμόγελου” -με βασικό εργαλείο την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS1056- αποτελεί πλέον το κέντρο αναφοράς για κάθε παιδί θύμα βίας. Οι αριθμοί είναι πραγματικά αποθαρρυντικοί αν λάβουμε υπόψη ότι δείχνουν το μέγεθος της βίας και αποκαλύπτουν το φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης στη χώρα μας. Το ενθαρρυντικό είναι πως το φαινόμενο της παιδικής κακοποίησης προβάλλεται και ο κόσμος έχει μάθει να αναγνωρίζει όταν ένα παιδί βρίσκεται σε κίνδυνο, ευαισθητοποιείται και γνωρίζει που να απευθυνθεί δείχνοντας μας την εμπιστοσύνη του». – κα. Σταυρούλα Σπυροπούλου, Ψυχολόγος Συντονίστρια Εθνικού Κέντρου για την Κακοποίηση και Εκμετάλλευση των παιδιών του Οργανισμού.
«Το ζήτημα της κακοποίησης και του εκφοβισμού παιδιών είναι πολύ σημαντικό για αυτό από τις πρώτες ημέρες της θητείας μας, πήραμε την πρωτοβουλία να κάνουμε ευρεία σύσκεψη για την αντιμετώπιση του bullying αλλά και των φαινομένων βίας μεταξύ ανηλίκων στην πόλη μας, με την παρουσία όλων των αρμόδιων φορέων. Επειδή αποτελεί βαθιά μου πεποίθηση πως ο ρόλος του Δήμου σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι κατασταλτικός, θα δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη, μέσα από στοχευμένες δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης παιδιών, γονέων και εκπαιδευτικών». – κος. Γιάννης Μυλωνάκης, Δήμαρχος Αγίας Παρασκευής
«Όλα ξεκινάνε από το σπίτι. Η οικογένεια είναι το βασικό κύτταρο στη ζωή μας, ο βασικός πυλώνας. Είναι καθοριστικές οι αρχές που θα λάβει το παιδί από τους γονείς, τους κηδεμόνες, ώστε μεγαλώνοντας να μην προσανατολιστεί προς την εγκληματικότητα. Το τρίπτυχο είναι: οικογένεια, σχολείο, κοινωνικός περίγυρος». – κος. Πάνος Σόμπολος, Αστυνομικός συντάκτης, τ. Πρόεδρος ΕΣΗΕΑ.
«Έχω αντιμετωπίσει αμέτρητες περιπτώσεις κακοποίησης παιδιών στην καριέρα μου, 41 ολόκληρα χρόνια στα Νοσοκομεία, τα 37 εξ αυτών στα Νοσοκομεία Παίδων. Η άμεση αντίδραση και παρέμβαση είναι αυτό που μπορεί να σώσει ένα παιδί. Η άμεση, ακαριαία συνεργασία και ενεργοποίηση του μηχανισμού που περιλαμβάνει τον γιατρό, τον Εισαγγελέα και την Αστυνομία. Κάθε ώρα που χάνεται θέτει ένα παιδί σε κίνδυνο». – Γιώργος Σφακιανός, Νευροχειρουργός
«Τα παιδιά πρέπει να διακατέχονται από αρχές αλλά και ενσυναίσθηση. Οι παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται είναι πολύ λίγες και χαιρόμαστε που υπάρχει “Το Χαμόγελο του Παιδιού” με τους εξειδικευμένους συνεργάτες του, καθώς συμπληρώνει σημαντικά τον κρατικό τομέα». – κος. Σωτήρης Ευστρατιάδης, Διευθυντής ενιαίας Υπηρεσίας Επιμελητών & Κοινωνικής Αρωγής Αθήνας.
«Η αυτοκτονικότητα είναι η κορυφή ενός παγόβουνου, είναι αυτό που βλέπουμε. Πολλές φορές θεωρούμε πως η αυτοκτονία είναι αυτό που συμβαίνει, σαν αποτέλεσμα, αλλά οι αιτίες είναι βαθύτερες, και αυτό που βλέπουμε είναι ένα σημάδι. Το 2023 στον Οργανισμό διαχειριστήκαμε 615 περιστατικά αυτοκτονικού ιδεασμού -1,7 την ημέρα. Πίσω από τους αριθμούς, υπάρχουν άνθρωποι, οικογένειες, σχολεία, ολόκληρες κοινότητες». – κα. Ιωάννα Γκίκα, Ψυχολόγος και Συντονίστρια του Κέντρου για τη Διαδικτυακή Ασφάλεια του Οργανισμού.
«Κάθε 2 ημέρες, το “Χαμόγελο» αντιμετωπίζει μία υπόθεση εξαφάνισης παιδιού με μέσο χρόνο εύρεσης τις 2 μέρες. Γνωρίζουμε ότι τα παιδιά που εγκαταλείπουν το σπίτι τους -που πραγματοποιούν φυγές- αποτελούν τη μεγαλύτερη ομάδα “εξαφανισμένου παιδιού”. Σύμφωνα με τα στατιστικά του 2023, χειριστήκαμε 236 υποθέσεις παιδιών που αφορούσαν 186 παιδιά με κυρίαρχη φιγούρα εξαφανισμένου παιδιού το κορίτσι εφηβικής ηλικίας, ελληνικής καταγωγής. Κάθε παιδί που λείπει από το σπίτι του είναι ένα παιδί σε κίνδυνο». – κα. Ειρήνη Ριζοπούλου, Κοινωνική Λειτουργός και Συντονίστρια του Εθνικού Κέντρου για τις Εξαφανίσεις ανηλίκων και ενηλίκων του Οργανισμού.