Σήμερα, Τρίτη 19/3, παρουσιάστηκε η νέα Παγκόσμια Κοινοπραξία για την Επιτήρηση Λυμάτων και Περιβάλλοντος για τη Δημόσια Υγεία (GLOWACON). Πρωταρχικός στόχος της είναι η δημιουργία ενός διεθνούς συστήματος δεικτών για την έγκαιρη ανίχνευση, την πρόληψη και την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο επιδημικών απειλών και εξάρσεων. Τα εγκαίνια πραγματοποιούνται στις Βρυξέλλες στις 19-20 Μαρτίου με τη συμμετοχή πάνω από 300 σημαντικών εταίρων από όλο τον κόσμο, όπως η Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (HERA), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων των ΗΠΑ (CDC), το Αφρικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (Africa CDC) και το Ίδρυμα Bill Melinda & Gates.
Μέσω της επιτήρησης των λυμάτων είναι δυνατή η ευέλικτη αντιμετώπιση νέων ανησυχητικών απειλών για την υγεία. Η επιτήρηση παρέχει έγκαιρες ενδείξεις για τη μετάδοση νόσων και παραλλαγών στην κοινότητα και μπορεί να πραγματοποιηθεί με πολύ μικρότερο κόστος σε σχέση με τις εργαστηριακές δοκιμές, γι’ αυτό και ορίστηκε ως μία από τις βασικές δράσεις της HERA, όταν αυτή συστάθηκε το 2021. Το 2022 η Επιτροπή εισήγαγε την επιτήρηση των αστικών λυμάτων στην πρόταση αναδιατύπωσης της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Οι αρχές των κρατών μελών οφείλουν μεταξύ άλλων να συνεργάζονται για την παρακολούθηση σχετικών με την υγεία παραμέτρων στη διάρκεια έκτακτων υγειονομικών αναγκών, όπως ο SARS-CoV-2. Απαιτείται επίσης η παρακολούθηση της μικροβιακής αντοχής.
Στόχος της κοινοπραξίας GLOWACON είναι ο συνδυασμός της επιτήρησης από την κοινότητα και της στρατηγικής επιτήρησης στους κόμβους μεταφορών, όπως οι αερολιμένες και τα αεροσκάφη. Η GLOWACON θα ταυτοποιήσει επίσης χρηματοδοτικά κενά και ευκαιρίες. Ενώ αρκετές χώρες επενδύουν ήδη σε παρόμοιες πρωτοβουλίες, υπάρχει σαφής ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας, των ικανοτήτων και της ανταλλαγής δεδομένων σε παγκόσμιο επίπεδο. Έτσι θα αποφευχθούν επικαλύψεις και θα μεγιστοποιηθούν οι συνέργειες μεταξύ υπαρχουσών και προγραμματισμένων δραστηριοτήτων. Με την κοινοπραξία GLOWACON, η HERA, σε συνεργασία με το Κοινό Κέντρο Ερευνών και το Ίδρυμα Μπιλ & Μελίντα Γκέιτς, θα δώσει ώθηση στην καινοτομία και θα προαγάγει τη θεσμοθέτηση της επιτήρησης των λυμάτων και του περιβάλλοντος ως μιας συνήθους δραστηριότητας των συστημάτων και των ιδρυμάτων δημόσιας υγείας.
Η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, κ. Στέλλα Κυριακίδου, δήλωσε σχετικά: «Η δημιουργία ισχυρών ικανοτήτων επιτήρησης των υδάτων σε παγκόσμια, περιφερειακή και τοπική κλίμακα είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική παρακολούθηση νόσων που αφορούν τη δημόσια υγεία, για την ενίσχυση της συλλογής επιδημιολογικών δεδομένων και την επιτήρηση των παθογόνων. Η επιτήρηση των λυμάτων και του περιβάλλοντος ήταν ένα από τα βασικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού για τον εντοπισμό επιδημικών εξάρσεων και την παρακολούθηση των παραλλαγών, επιτρέποντάς μας να δράσουμε ταχύτερα. Η νέα κοινοπραξία, υπό την ηγεσία της Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αποτελεί βασικό πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, θα συμβάλει καθοριστικά στη λήψη αποφάσεων και στην ενίσχυση της ετοιμότητάς μας για την αντιμετώπιση πανδημιών.»