Την πρόθεση να υιοθετήσουν συνήθειες που θα βελτιώσουν την υγεία και την ποιότητα ζωής τους δήλωσαν γυναίκες Ρομά που συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές δράσεις του έργου «Ενδυνάμωση νεαρών γυναικών Ρομά σε θέματα υγείας, πρόληψης και ανθρωπίνων δικαιωμάτων», έχοντας αυξήσει σημαντικά τις γνώσεις τους στα συγκεκριμένα θέματα.
Τα αποτελέσματα του έργου, το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος
Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Ινστιτούτο Prolepsis και εταίρο το Εργαστήριο Διαπολιτισμικής Αγωγής (Ε.Δ.Α) του Παιδαγωγικού Τμήματος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ, παρουσιάστηκαν σε Ημερίδα στις 20 Μαρτίου 2024.
Στο πλαίσιο του έργου, μία νέα εκπαιδευτική προσέγγιση εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στον συγκεκριμένο πληθυσμό, η οποία βασίστηκε σε ποσοτική και ποιοτική έρευνα πεδίου.
Η έρευνα διενεργήθηκε με τη συμμετοχή των ίδιων των γυναικών με σκοπό να μελετηθούν οι ανάγκες, οι αντιλήψεις, καθώς και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν σε συγκεκριμένα θέματα. Στη συνέχεια, γυναίκες Ρομά από τον Βόλο, τη Χαλκίδα, τη Θήβα, το Ζεφύρι και την Αγία Βαρβάρα εκπαιδεύτηκαν πάνω σε μεθόδους και συγκεκριμένα εκπαιδευτικά εργαλεία σε θέματα υγείας και πρόληψης (κάπνισμα, διατροφικές συνήθειες, πρόληψη γυναικολογικών ζητημάτων, εμβολιασμοί), καθώς και σε θέματα που αφορούν στα ανθρώπινα δικαιώματα, την ενδοοικογενειακή βία, την ψυχική υγεία και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Σε επόμενο στάδιο, έγιναν οι ίδιες εκπαιδεύτριες, με στόχο να δράσουν πολλαπλασιαστικά και να μεταφέρουν τις γνώσεις που απέκτησαν στα μέλη της κοινότητάς τους. Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν 80 δράσεις στις παραπάνω περιοχές, με περισσότερες από 300 συμμετοχές γυναικών στις εκπαιδεύσεις.
Αυτή η νέα μεθοδολογική προσέγγιση, μαζί με τα συνολικά αποτελέσματα του έργου, το οποίο έχει διάρκεια δύο χρόνια (Ιανουάριος 2022 – Απρίλιος 2024) παρουσιάστηκαν σε Ημερίδα που διοργανώθηκε την Τετάρτη 20 Μαρτίου 2024, στο Ωδείο Αθηνών. Στην Ημερίδα συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, στελέχη από τις αρμόδιες υπηρεσίες υπουργείων και τη δημόσια διοίκηση, Διαμεσολαβητές και εκπαιδεύτριες Ρομά, εκπρόσωποι φορέων και μέλη κοινοτήτων Ρομά από διάφορες περιοχές της Ελλάδας και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Στην Ημερίδα, την οποία προλόγισε η Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Ιδρύτρια του Ινστιτούτου Prolepsis κ. Αθηνά Λινού, απηύθυναν χαιρετισμό ο Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, η Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κ. Ζέττα Μακρή, με γραπτή δήλωσή της, ο Βουλευτής Επικρατείας Ν.Δ. και τ. Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ. Γιώργος Σταμάτης, ο κ. Δημήτριος Δρόσος, Κοσμήτορας Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ, ο Συνήγορος του Πολίτη κ. Ανδρέας Ι. Ποττάκης, η κ. Ελένη Καρακίτσιου, Διαχειρίστρια Προγραμμάτων του Ιδρύματος Μποδοσάκη και ο κ. Κωνσταντίνος Παϊτέρης, Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Ρομά Διαμεσολαβητών και Συνεργατών τους.
Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν οι στόχοι του έργου και τα αποτελέσματα από την έρευνα που διεξήχθη και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών του δράσεων. Τα ευρήματα έδειξαν ότι αυξήθηκαν σημαντικά οι γνώσεις των ωφελούμενων γυναικών μετά την ενημέρωση σχεδόν σε όλες τις θεματικές του έργου, ενώ η εκπαιδευτική μεθοδολογία που εφαρμόστηκε φάνηκε ότι ήταν αποδεκτή και κατανοητή από τις ωφελούμενες. Στη συνέχεια, Διαμεσολαβητές, εκπαιδεύτριες Ρομά και κοινωνικοί λειτουργοί από τα Κέντρα Κοινότητας μίλησαν για την εμπειρία τους από τη συμμετοχή τους στις εκπαιδευτικές δράσεις του προγράμματος.
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, πραγματοποιήθηκαν δύο πάνελ συζήτησης στις ενότητες «Ανθρώπινα Δικαιώματα και Κοινωνικός Αποκλεισμός» και «Υγεία και Πρόληψη», με τη συμμετοχή των φορέων υλοποίησης του έργου, εκπροσώπων της Πολιτείας, και μέλη οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Σε αυτή τη δημόσια συζήτηση αναδείχθηκαν προκλήσεις και εμπόδια που αφορούν στην πρόσβαση των Ρομά στις υπηρεσίες υγείας, και ζητήματα που σχετίζονται με τον κοινωνικό και εκπαιδευτικό αποκλεισμό, καθώς και τον λειτουργικό αποκλεισμό που υφίστανται σε πολλές περιπτώσεις οι Ρομά, λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους. Παράλληλα, υπογραμμίστηκε από τους συμμετέχοντες, μεταξύ άλλων, η ανάγκη να δημιουργηθεί ένα κανάλι επικοινωνίας μεταξύ των οργανώσεων και των θεσμικών φορέων, με στόχο την καλύτερη ενημέρωση και συνεργασία για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των Ρομά σε βασικές υπηρεσίες και αγαθά, καθώς και η δικτύωση των Κέντρων Κοινότητας-Παραρτημάτων Ρομά με τους επαγγελματίες υγείας, με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασης των Ρομά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Επίσης, αναδείχθηκε η σημασία των πολιτικών υγείας που στηρίζονται στην πρόληψη και η ανάγκη εφαρμογής του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου που αφορά στους διαμεσολαβητές Υγείας. Τέλος, τονίστηκε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην αποτελεσματική διάχυση καλών πρακτικών και να γίνουν προσπάθειες για την εξασφάλιση της συνέχειας αντίστοιχων προγραμμάτων.
Το σύνολο των συμπερασμάτων από αυτόν τον δημόσιο διάλογο, μαζί με την έκθεση αξιολόγησης των μεθόδων και των εκπαιδευτικών εργαλείων που σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν στο πλαίσιο του έργου θα ενταχθούν σε Σχέδιο Πολιτικής, το οποίο θα προωθηθεί από το Ινστιτούτο Prolepsis στην Πολιτεία, σε εμπλεκόμενους και ενδιαφερόμενους φορείς.
Μαρτυρίες, δηλώσεις συμμετεχόντων και υλικό από την Ημερίδα μπορείτε να βρείτε εδώ: (link)
Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, με φορέα υλοποίησης το Ινστιτούτο Prolepsis και εταίρο το Εργαστήριο Διαπολιτισμικής Αγωγής (Ε.Δ.Α) του Παιδαγωγικού Τμήματος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του ΕΚΠΑ. Το πρόγραμμα Active citizens fund, ύψους €15 εκ., χρηματοδοτείται από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία και είναι μέρος του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) περιόδου 2014 – 2021, γνωστού ως EEA Grants. Το πρόγραμμα στοχεύει στην ενδυνάμωση και την ενίσχυση της βιωσιμότητας της κοινωνίας των πολιτών και στην ανάδειξη του ρόλου της στην προαγωγή των δημοκρατικών διαδικασιών, στην ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τη διαχείριση της επιχορήγησης του προγράμματος Active citizens fund για την Ελλάδα έχουν αναλάβει από κοινού το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το SolidarityNow.
