Με σημερινή τους ανακοίνωση στο πλαίσιο της διαβούλευσης για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΕΧΠ) για τον Τουρισμό και τη σχετική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), οι συνυπογράφουσες οργανώσεις επισημαίνουν ότι η πρόταση του ΥΠΕΝ προωθεί ένα πρότυπο χωρικής ανάπτυξης του τουρισμού που ελάχιστα διαφοροποιείται από το υφιστάμενο -και χωρίς σχέδιο- μοντέλο, με αποτέλεσμα όχι απλά να μην αντιμετωπίζονται, αλλά αντιθέτως να μεγεθύνονται τα κρίσιμα περιβαλλοντικά προβλήματα που συνδέονται με την τουριστική ανάπτυξη.
Με αναλυτικά σχόλια που υπέβαλαν προς το ΥΠΕΝ, οι 11 περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς τονίζουν ότι το ΕΧΠ:
- Στερείται επαρκούς επιστημονικής βάσης και τεκμηρίωσης ως προς τη μεθοδολογία του και την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης, αλλά και ως προς τη διατύπωση των στόχων και των βασικών αξόνων παρέμβασής του.
- Θεωρητικά μόνο υποστηρίζει την οργανωμένη -και περιορίζει τη διάχυτη- δόμηση τουριστικών εγκαταστάσεων – στην πραγματικότητα προωθεί τις τουριστικές επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και δεν θέτει σχεδόν κανέναν περιορισμό στο καταστροφικό μοντέλο της εκτός σχεδίου δόμησης.
- Περιλαμβάνει ελάχιστες, θεωρητικές ή άστοχες πρόνοιες περιβαλλοντικής προστασίας, έχοντας προβεί σε μία γενική και προβληματική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων μέσω της ΣΜΠΕ.
- Επιτρέπει τη δόμηση εκτεταμένων τουριστικών εγκαταστάσεων σε μικρές νησίδες άνω των 300 στρεμμάτων, και γενικότερα παραγνωρίζει τις επιτακτικές ανάγκες περιβαλλοντικής θωράκισης και διαχείρισης που χαρακτηρίζουν τα νησιά, τις βραχονησίδες, τον παράκτιο χώρο και τις προστατευόμενες περιοχές.
- Δεν προτείνει κάποια ουσιαστική αντιμετώπιση του φαινομένου του κορεσμού σε επιβαρυμένες νησιωτικές και αστικές περιοχές.
- Δεν λαμβάνει υπόψη, περιορίζει ή και ανατρέπει τη χωροταξία περιφερειακού επιπέδου, δηλαδή το σχεδιασμό εκείνον που συνθέτει και εξειδικεύει τις χωρικές παρεμβάσεις με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χωρικής ενότητας.
Επίσης επισημαίνεται ότι η διαδικασία διαβούλευσης είναι περιορισμένη ως προς την ουσία της για δύο λόγους: α) δεν είναι δημόσια προσβάσιμα τα σχόλια που υποβάλλονται από τους ενδιαφερόμενους, γεγονός που απομειώνει τη διαφάνεια της όλης διαδικασίας και δεν επιτρέπει τη δημιουργία ουσιαστικού δημόσιου διαλόγου, και β) δεν είναι διαθέσιμο το υλικό τεκμηρίωσης (τα παραδοτέα της μελέτης που έχουν προηγηθεί του δημοσιοποιημένου κειμένου), κάτι που θα συντελούσε στη διατύπωση πιο ουσιαστικών σχολίων από τους ενδιαφερόμενους, και γενικότερα θα ενίσχυε τον ουσιαστικό χαρακτήρα και την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διαβούλευσης.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς καλούν το ΥΠΕΝ να αναθεωρήσει ριζικά το προτεινόμενο ΕΧΠ για τον Τουρισμό και να θέσει εκ νέου σε διαβούλευση μία επιστημονικά συνεκτικότερη, πιο στοχευμένη και πιο αποτελεσματική πρόταση, η οποία θα αντιμετωπίζει με συστηματικότητα τα σοβαρά περιβαλλοντικά, κοινωνικά αλλά και οικονομικά προβλήματα της χωρικά ασύδοτης τουριστικής ανάπτυξης. Η αρμόδια αρχή πρέπει επιτέλους να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, αντιμετωπίζοντας από χωροταξική άποψη τον τουρισμό με τη δέουσα σημασία και αποτελεσματικότητα που αρμόζει όχι μόνο στην ίδια την δραστηριότητα, αλλά και στις περιβαλλοντικές προκλήσεις του καιρού μας.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς:
- ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ
- ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
- Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης
- Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
- Εταιρία Προστασίας Πρεσπών
- Καλλιστώ
- Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
- Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών
- Greenpeace
- MedINA
- WWF Ελλάς
