Ξεκινώντας τον χαιρετισμό του στην εκδήλωση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής στο Ζάππειο Μέγαρο με θέμα: “Η ώρα της συμφωνίας για το εθνικό αναπτυξιακό σχέδιο”, ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος, αφού ευχαρίστησε την ΟΚΕ για την πρόσκληση, επεσήμανε την κοινή αντίληψη ότι το περιβάλλον είναι βασικός αναπτυξιακός πόρος της χώρας μας, είναι η ταυτότητα της Ελλάδας και η στρατηγική της βιώσιμης ανάπτυξης είναι η μόνη εφικτή και δυνατή επιλογή αναπτυξιακού σχεδίου. “Θα ήθελα όμως να δηλώσω εξαρχής ότι για εμάς ανάπτυξη δεν νοείται χωρίς τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στον σχεδιασμό, αλλά και στην υλοποίησή της. Και αυτό δεν αποτελεί μια κοινότοπη δήλωση. Αποτελεί μια δέσμευση για ουσιαστική εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών, των εργοδοτών και των εργαζομένων, των δημιουργών και των καταναλωτών, όλων των κοινωνικών εταίρων στη διαδικασία αυτή. Κι αυτό είναι σημαντικό γιατί την τελευταία οκταετία ο σχεδιασμός και οι αποφάσεις λαμβάνονταν έξω από εμάς και χωρίς εμάς. Πρέπει να συνδέσουμε ξανά δημοκρατικά και ουσιαστικά τους παραγωγούς και τους εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων με τον σχεδιασμό, γιατί πρέπει να υπερβούμε και την κρίση εκπροσώπησης και την κρίση αξιοπιστίας σε όλα τα επίπεδα πολιτικής”, τόνισε χαρακτηριστικά ο Σωκράτης Φάμελλος.
Συνεχίζοντας, ο Αν. ΥΠΕΝ σημείωσε ότι η αφετηρία σχεδιασμού δεν είναι το 2014 ή 2015, αλλά το 2018, που είναι η χρονιά εξόδου από το πρόγραμμα, όπου η χώρα έχει βαθμούς ελευθερίας και την ικανότητα να στηριχθεί στις δικές της δυνάμεις για να αξιοποιήσει αυτό που διεκδίκησε, δηλαδή να διατυπώσει μια αναπτυξιακή στρατηγική επωφελή όχι μόνο για τη σημερινή γενιά, αλλά και για τις επόμενες. Και αυτή η προοπτική με έναν ξεκάθαρο οδικό χάρτη χωρίς μνημόνια έχει εξασφαλιστεί σε επίπεδο ευρωπαϊκών θεσμών. “Όλη αυτή η κουβέντα που γίνεται πολλές φορές στην Ελλάδα για μνημόνια, προληπτικές γραμμές και ειδικά προγράμματα συνεργασίας ή επίβλεψης των Ευρωπαίων εταίρων προς τη χώρα μας αποτελούν μια επιστροφή του παλιού πολιτικού και οικονομικού συστήματος στα δεδομένα, σε αυτά που ξέρει. Ίσως γιατί αδυνατεί να διατυπώσει το καινούργιο. Αδυνατεί να διατυπώσει αυτό που σημαίνει πραγματική παραγωγή. Το πολιτικό σύστημα πρέπει να διατυπώσει νέο οδικό χάρτη και νέες συνθήκες παραγωγής. Γιατί αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον και το πιο δύσκολο, η δημιουργία του καινούργιου. Και αυτή τη συζήτηση για την ωφέλιμη ανάπτυξη με διαγενεακή ισότητα δεν μπορούμε παρά να τη στηρίξουμε στην ισόρροπη και αποδοτική χρήση των φυσικών πόρων, στη διατήρηση και ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της χώρας, έτσι ώστε η ανάπτυξη να είναι όχι μόνο μακροπρόθεσμη οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά, αλλά και δίκαιη και ωφέλιμη”, επεσήμανε ο Σωκράτης Φάμελλος.
Στη συνέχεια ο Αν. ΥΠΕΝ ανέφερε ότι πρέπει να διευκρινιστεί για ποια ανάπτυξη μιλάμε, γιατί στην Ελλάδα είναι γεγονός ότι όλοι μιλούν υπέρ του όρου ανάπτυξη, αλλά το ερώτημα που τίθεται είναι αν μιλάνε για την ίδια ανάπτυξη όλοι. “Θέλουμε την ίδια ανάπτυξη; Υλοποιήσαμε στο παρελθόν όλοι την ίδια ανάπτυξη; Η κοινωνία δεν θα μας επιτρέψει, όποιον κι αν εκπροσωπούμε, να γυρίσουμε πίσω. Δεν μας ενδιαφέρει λοιπόν ένα μοντέλο ανάπτυξης τύπου φούσκας. Η προηγούμενη ανάπτυξη είχε πρόβλημα όσον αφορά το παραγωγικό μοντέλο, που συνδεόταν με ένα μοντέλο διακυβέρνησης εχθρικό προς τον παραγωγό και προς τον πολίτη, ενώ ταυτόχρονα ήταν πολύ φιλικό για πολύ λίγους, για ελάχιστους ουσιαστικά, αλλά δεν δημιουργούσε μια παραγωγική βάση και μια ανταγωνιστική οικονομία. Άρα πρέπει να αποφασίσουμε ότι μιλάμε για μια ανάπτυξη που θα έχει ένα παραγωγικό μοντέλο σαφέστατα δίκαιο και κοινωνικά ωφέλιμο, αλλά και βιώσιμο. Πρέπει να μιλήσουμε για κάτι διαφορετικό και νομίζω σε αυτό το επίπεδο πρέπει να γίνει και η συζήτηση για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, για μια Ελλάδα που θα είναι κράτος ευνομούμενο, ένα ευρωπαϊκό κράτος δικαίου, που θα αξιοποιεί τις τεράστιες δυνατότητές της. Και είμαστε κοντά στη συζήτηση για την επιστροφή στην οικονομία του πραγματικού προϊόντος, με εκείνα τα χαρακτηριστικά που θα προσελκύσουν διεθνείς επενδύσεις, αλλά και θα έχουν ως βασικό κριτήριο την ισοτιμία. Γιατί η ισονομία και η ισοτιμία στην οικονομία και στην παραγωγή αποτελούν απαραίτητο παράγοντα για την ανάπτυξη, ώστε να μην έχουν οι λίγοι πρόσβαση σε «δάνεια με αέρα»”, επεσήμανε ο Σωκράτης Φάμελλος.
Στη συνέχεια τόνισε ότι δύο είναι οι σημαντικότατοι παγκόσμιοι πυλώνες που χαρακτηρίζουν όλα τα επίπεδα συζήτησης για την ανάπτυξη: η στρατηγική του ΟΗΕ για το 2030, οι στόχοι της βιώσιμης ανάπτυξης, και η συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή. Παρ’ ότι όλες οι χώρες παγκοσμίως έχουν συμφωνήσει σε αυτή τη διατύπωση, παρ’ ότι και η χώρα μας και η ΕΕ τα έχουν ως κεντρική πολιτική ατζέντα, λίγα βήματα έχουν γίνει στο να έχουμε ουσιαστική προσαρμογή και ενσωμάτωση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, των SDGs, στη διεθνή κοινότητα, στην παραγωγή πολιτικής. “Η δική μας λοιπόν παρέμβαση σε αυτή τη συζήτηση είναι ότι οι στόχοι και η ουσία της βιώσιμης ανάπτυξης πρέπει να είναι κυρίαρχοι, πρέπει να είναι πρωτεύοντες και αυτό να αντανακλάται και στην εργασία. Αυτό θα μας δώσει ταυτόχρονα πάρα πολλά εργαλεία που έλειπαν για τον σχεδιασμό της ανάπτυξης, όπως είναι το Κτηματολόγιο, οι Δασικοί Χάρτες, ο σχεδιασμός υδατικών πόρων, τα σχέδια διαχείρισης πλημμύρας που έχουν ολοκληρωθεί πλέον για τη χώρα, αλλά και το σημαντικότατο εργαλείο της Κυκλικής Οικονομίας. Το Κυβερνητικό Συμβούλιο ετοιμάζεται τις επόμενες ημέρες να ανακοινώσει και να συζητήσει τη στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία, που θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι και της αναπτυξιακής στρατηγικής, αλλά και των χρηματοδοτικών εργαλείων για την ανάπτυξη. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη συμβατή με το περιβάλλον και να μην έχουμε ως κριτήριο χρηματοδοτήσεων την κυκλικότητα της οικονομίας και τις εκπομπές άνθρακα, όταν όλος ο πλανήτης απειλείται από μία τέτοια αλλαγή. Πρέπει να προσαρμοστούμε και να αποδείξουμε ότι η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας στηρίζεται στο περιβαλλοντικό προτέρημα. Το περιβάλλον μπορεί να δημιουργήσει μια νέα οικονομία στην Ελλάδα”, επεσήμανε ο Αν. ΥΠΕΝ.
Καταλήγοντας, ανέφερε ότι υπάρχει το κοινωνικό περιβάλλον ώστε να είμαστε ή να γίνουμε μια κοινωνία της ανακύκλωσης, χωρίς πλαστική σακούλα, μια κοινωνία με συνδυασμένες και βιώσιμες μεταφορές, μια κοινωνία χαμηλού άνθρακα. “Έχουμε πλέον την κοινωνική συναίνεση για ουσιαστικές αλλαγές του παραγωγικού μοντέλου. Ο πρόσφατος νόμος για τους Φορείς Προστασίας Περιβάλλοντος ενισχύει την τοπική ανάπτυξη και την εργασία, τα τοπικά προϊόντα με σήματα ποιότητας και τα ανταγωνιστικά δίκτυα τουρισμού και οικοτουρισμού, είναι το εργαλείο αλλά και η απόδειξη ότι θέλουμε και το περιβάλλον να ενισχύσει την εργασία και την ανάπτυξη και υπ’ αυτό το πρίσμα αυτή η διαδικασία είναι μια βάση ουσιαστικού διαλόγου που ανακατευθύνει τη συζήτηση για την πραγματική οικονομία και την πραγματική εργασία, που είναι ο στόχος όλων μας. Είναι προφανές ότι σε αυτή την ουσιαστικά δημοκρατική και συμμετοχική διαδικασία που έχει σχέδιο ανάπτυξης και κυρίαρχη την περιβαλλοντική συνιστώσα είμαστε όλοι παρόντες”, σημείωσε ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Σωκράτης Φάμελλος.
