Ποιες επιπτώσεις έχει ο εξαιρετικά υψηλός Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) Αλκοολούχων Ποτών στην οικονομική βιωσιμότητα των ελληνικών bar; Τι ισχύει σε άλλες, άμεσα ανταγωνιστικές αγορές εντός ΕΕ; Ποια θα ήταν τα οφέλη για τους επαγγελματίες του κλάδου των bar στην Ελλάδα από μια μείωση του ΕΦΚ Αλκοολούχων Ποτών σε επίπεδα κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ; Αυτά ήταν μερικά από τα βασικά ερωτήματα που απασχόλησαν τη συζήτηση με τίτλο «ΕΦΚ Αλκοολούχων Ποτών: Ένα βαρίδι για την επιχείρηση του bar στην Ελλάδα!», η οποία πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Συμμαχίας «Στηρίζω HORECA» για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του τομέα Φιλοξενίας και Εστίασης στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης του Athens Bar Show, με κοινό επαγγελματίες του κλάδου του bar. Βασικοί ομιλητές ήταν ο επικεφαλής της διοργάνωσης του Athens Bar Show και ιδρυτής του Bar Academy σε Ελλάδα και Κύπρο, Μπάμπης Καϊδαλίδης και ο οικονομολόγος του ΙΟΒΕ, Γρηγόρης Παύλου.
Στην Ελλάδα, ο ΕΦΚ Αλκοολούχων Ποτών είναι ο υψηλότερος σε μονάδες αγοραστικής δύναμης στην ΕΕ των 27, ενώ είναι σχεδόν τριπλάσιος σε σχέση με αγορές άμεσα ανταγωνιστικές ως προς το τουριστικό προϊόν. Κατά τη συζήτηση, εξετάστηκε το παράδειγμα μίας απλής φιάλης βότκα στη χώρα μας, με ενδεικτική τιμή λιανικής περίπου στα 16 ευρώ. Σε αυτήν την τιμή –όπως και σε κάθε φιάλη αποστάγματος 700ml με 40% περιεκτικότητα σε αιθυλική αλκοόλη– εμπεριέχεται ΕΦΚ ύψους €7,14. Εν ολίγοις, ο ΕΦΚ αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 35% της τιμής. Εάν συμπεριλάβει κανείς και τον ΦΠΑ, περισσότερο από 55% της τιμής λιανικής στο ράφι αντιστοιχεί σε έμμεσους φόρους. Όπως αναφέρθηκε, ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις αποσταγμάτων όπου οι φόροι ξεπερνούν ακόμη και το 70%. Την ίδια στιγμή, για την ίδια φιάλη βότκα, μια ενδεικτική τιμή λιανικής στην Ισπανία ανέρχεται στα €13, εκ των οποίων μόλις τα €2,70 αντιστοιχούν σε ΕΦΚ – το 21% δηλαδή, της λιανικής τιμής, έναντι του 35% που ισχύει στη χώρα μας. Παρόμοια είναι η εικόνα και στην Ιταλία, με €2,90 από τα €13 της τελικής λιανικής τιμής του ίδιου προϊόντος να αντιστοιχούν στον ΕΦΚ – περίπου 22%.
Για τις επιχειρήσεις bar στην Ελλάδα, όλα τα παραπάνω έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική τους βιωσιμότητα, την ανταγωνιστικότητα και την αναπτυξιακή τους προοπτική. Συγκεκριμένα, ο σημερινός συντελεστής ΕΦΚ στη χώρα κρατά τις τιμές καταναλωτή σε ύψος αναντίστοιχο του επιπέδου ζωής, ενώ, παράλληλα, συμπιέζει σημαντικά προς τα κάτω το περιθώριο κέρδους για τα σημεία επιτόπιας κατανάλωσης, αφήνοντας χώρο στη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο – τα οποία ενισχύονται και εξαιτίας των αλλεπάλληλων κρίσεων που βιώνουν οι επιχειρήσεις από το 2010 έως σήμερα. Λειτουργώντας ως κορυφαίο κίνητρο για όσους συμμετέχουν στην αλυσίδα λαθρεμπορίου, η υπερφορολόγηση δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού που πλήττουν τις νόμιμες επιχειρήσεις. Επίσης, ο υψηλός ΕΦΚ λειτουργεί, όπως έγινε εμφανές και από το παραπάνω παράδειγμα, ως ανταγωνιστικό μειονέκτημα για το τουριστικό προϊόν της χώρας, αφού οι ομοειδείς επιχειρήσεις άλλων μεσογειακών προορισμών έχουν ένα πολύ ελαφρύτερο «φορτίο» ΕΦΚ να σηκώσουν σε σχέση με τις ελληνικές.
Με βάση τα παραπάνω, η Συμμαχία «Στηρίζω HORECA», μια σύμπραξη 7 φορέων εκπροσώπησης επιχειρήσεων και εργαζομένων στον τομέα της Εστίασης και της Φιλοξενίας προτείνει, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου συνόλου προτάσεων, τη μείωση του ΕΦΚ αλκοολούχων ποτών, από τα €2.550 ανά 100lt αιθυλικής αλκοόλης που είναι σήμερα στη χώρα μας, στον μέσο όρο της Ε.Ε., δηλαδή σε €1.800 ανά 100lt αιθυλικής αλκοόλης. Αυτό σημαίνει μείωση περίπου 30% του ΕΦΚ που θα οδηγήσει σε περίπου 2 ευρώ μείωση κόστους για κάθε φιάλη. Πρόκειται για μία σημαντική ελάφρυνση για τις επιχειρήσεις bar, η οποία θα έχει άμεσο, θετικό αντίκτυπο στη βιωσιμότητα και την αναπτυξιακή τους προοπτική. Πρόκειται για μία ρεαλιστική πρόταση, η οποία λαμβάνει υπόψιν την συγκυρία και τις μεγάλες προκλήσεις στην οικονομία. Την πρόταση, άλλωστε, έχει εξετάσει αναλυτικά και το ΙΟΒΕ σε σχετική μελέτη του1, εκτιμώντας πως, ακόμη και στο πλέον συντηρητικό σενάριο, οι απώλειες ΕΦΚ θα αντισταθμίζονται από αύξηση εσόδων σε άλλες κατηγορίες φόρων, την αύξηση της απασχόλησης και τις αναπτυξιακές προοπτικές που θα απελευθερώσει.
Η συζήτηση αποτέλεσε την πρεμιέρα του HoReCa Community Dialogues, μιας πρωτοβουλίας της Συμμαχίας «Στηρίζω HORECA» για την ενίσχυση του διαλόγου εντός της κοινότητας της εστίασης και της φιλοξενίας για τα θέματα που την απασχολούν, καθώς και τις ιδέες που μπορούν να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα και την αναπτυξιακή προοπτική των επιχειρήσεων και των ανθρώπων που δραστηριοποιούνται σε αυτό το οικοσύστημα.
