CHOICE Plus: Η σύμπραξη που φέρνει την καινοτομία και την Kυκλική Οικονομία στο value chain του τροφίμου

22/12/2023

Το CHOICE Plus (https://www.choicecluster.gr/choice-plus/) στοχεύει στην ενίσχυση της προτεραιότητας «Περιβάλλον & Βιώσιμη Ανάπτυξη – Κλιματική Αλλαγή» στην αλυσίδα αξίας (value chain) του τροφίμου. Η βέλτιστη στρατηγική της ενίσχυσης της Βιώσιμης Ανάπτυξης στην αλυσίδα αξίας του τροφίμου είναι η ανάπτυξη Κυκλικής Οικονομίας η οποία ορίζεται με τον ακόλουθο διεθνώς κατοχυρωμένο ορισμό (Kirchherr, Reike and Hekkert, 2017):

Η κυκλική οικονομία είναι εναλλακτική της παραδοσιακής ‘γραμμικής’ οικονομίας (παραγωγή, χρήση, απόρριψη), όπου τα προϊόντα κρατούνται σε χρήση όσο το δυνατόν περισσότερο, εξάγεται η μέγιστη δυνατή αξία από τα χρησιμοποιούμενα προϊόντα, ακoλουθούμενο απο την ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων και των υλικών τους στο τέλος του κύκλου ζωής τους (http://www.wrap.org.uk/about-us/about/wrap-and-circular-economy)

Η Κυκλική Οικονομία έχει αναφορά σε διάφορους τομείς (Ghisellini, Cialani, Ulgiati, 2016), όπως τη μεταποίηση (Lieder and Rashid, 2016), τεχνολογίες περιβάλλοντος (Sauvé et al., 2016) κλπ. Η Κυκλική Οικονομία σχετίζεται επίσης με διάφορες μορφές καινοτομίας πέρα από τα προϊόντα και τις διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρηματικών μοντέλων (business models) (Lewandowski, 2016). Η ανάπτυξη της Κυκλικής Οικονομίας προϋποθέτει συστημικές αλλαγές (Kirchherr, Reike and Hekkert, 2017). Αυτό συνεπάγεται αυξημένη έμφαση σε Συνεργατικούς Σχηματισμούς Καινοτομίας και συγκεκριμένα σε διαδικασίες ανοιχτής καινοτομίας. Ανοιχτή καινοτομία με στόχευση τη ανάπτυξη συνεργασίων τόσο σε τεχνικό επίπεδο (π.χ. συμπληρωματικές τεχνολογίες) όσο και σε οικονομικό επίπεδο (π.χ. συνέργειες σε business models). Οι συνέργειες αυτές είναι ευκολότερο να αναπτυχθούν στο πλαίσιο της ίδιας αλυσίδας αξίας (value chain). Για παράδειγμα, η αποτελεσματική διαχείριση των αποβλήτων του καταναλωτή και η ανακύκλωση τους είναι πιθανόν να προϋποθέτει αλλαγές στη συσκευασία του προϊόντος. Η αλλαγή της συσκευασίας μπορεί με τη σειρά του να φέρει αλλαγές στη σύσταση του περιεχόμενου προϊόντος κλπ. Για αυτό το λόγο το CHOICE Plus στοχεύει στην ανάπτυξη της Κυκλικής Οικονομίας στο value chain του τροφίμου, ένας από τους ισχυρότερους κλάδους της Ελληνικής Οικονομίας.

Το CHOICE Plus σκοπεύει να υποστηρίξει την βιομηχανική έρευνα που θα ενισχύσει την ανάπτυξη της Κυκλικής Οικονομίας στο value chain του τροφίμου. Για την ακρίβεια, οι στόχοι του CHOICE Plus αφορούν την ανάπτυξη:

Ερευνητικών δραστηριοτήτων με σκοπό την ανάπτυξη νέων προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών κυκλικής οικονομίας στο value chain του τροφίμου
Διαδικασιών ανοιχτής καινοτομίας με στόχευση την ανάπτυξη καινοτομιών προϊόντων, διεργασιών, υπηρεσιών ή την ανάπτυξη καινοτόμων business models κυκλικής οικονομίας στο value chain του τροφίμου
Οδικών χαρτών (roadmaps) επιχειρηματικής ανάπτυξης για τη κλιμάκωση παραγωγής/πωλήσεων στην κυκλική οικονομία του value chain του τροφίμου.

Το έργο CHOICE Plus συμπεριλαμβάνει ένα σημαντικό αριθμό καινοτόμων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο value chain του τροφίμου. Όλοι οι εταίροι του σχήματος πληρούν τα ακόλουθα κριτήρια: (α) την ύπαρξη φιλόδοξων σχεδίων καινοτομίας με επιχειρηματική βιωσιμότητα (β) την κάλυψη όλου του φάσματος του value chain του τροφίμου. Συγκεκριμένα το σχήμα συμπεριλαμβάνει εταίρους από τα ακόλουθα τμήματα του value chain του τροφίμου:

επεξεργασία τρόφιμων (4 επιχειρήσεις),
συσκευασία τροφίμων (2 επιχειρήσεις)
logistics και διανομή (2 επιχείρηση)
επεξεργασία αποβλήτων και ανακύκλωση (3 επιχειρήσεις).

Οι εταίροι προέρχονται από διάφορες περιφέρειες της Ελλάδος (Κρήτη, Πελοπόννησος, Αττική, Θεσσαλία, Κεντρική Μακεδονία) και συμπεριλαμβάνουν 2 μεγάλες επιχειρήσεις, 3 επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους, 5 επιχειρήσεις μικρού και πολύ μικρού μεγέθους καθώς και 1 νεοφυή επιχείρηση. Το συνεργατικό σχήμα καινοτομίας CHOICE Plus έχει τη φιλοδοξία να αποκτήσει μια κρίσιμη μάζα δραστηριοτήτων και να μετατραπεί σε αρχέτυπο διάδοσης της πρακτικής της ανοιχτής καινοτομίας στο τομέα της Κυκλικής Οικονομίας τόσο στο κλάδο του τροφίμου όσο και σε άλλους κλάδους της Ελληνικής Οικονομίας.

Μεθοδολογία Υλοποίησης του Έργου

Το CHΟICE Plus υιοθετεί τον ορισμό για την «εφαρμοσμένη ή βιομηχανική έρευνα» ως η σχεδιασμένη έρευνα ή κριτική διερεύνηση ενός πεδίου που αποσκοπεί στην απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών ή για τη σημαντική βελτίωση προϊόντων, διεργασιών ή υπηρεσιών που υπάρχουν.

Το CHOICE Plus υλοποιείται μέσω δύο πυλώνων υλοποίησης:

Πυλώνας Α: οι εταίροι υλοποιούν έργα βιομηχανικής έρευνας, με προδιαγραφές και διαδικασίες που καθορίστηκαν και υποστηρίζονται από το έργο προκειμένου να διασφαλιστεί το επίπεδο ποιότητας αλλά και η κοινή γλώσσα μεταξύ τους
Πυλώνας Β: όλοι οι εταίροι συμμετέχουν σε ένα κοινό δίκτυο που υποστηρίζεται και θα υλοποιείται από το έργο προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία στους εταίρους να ανταλλάξουν γνώσεις και εμπειρίες για τα έργα που τρέχουν αλλά και να αναπτύξουν σχέδια ανοικτής καινοτομίας μεταξύ τους

Η μεθοδολογία των δύο αυτών πυλώνων υλοποίησης περιγράφεται σε αυτή την ενότητα. Οι εταίροι έχουν καθορίσει το αντικείμενο των έργων βιομηχανικής έρευνας που θέλουν να υλοποιήσουν στο CHOICE Plus σε συμφωνία με τις στρατηγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν (οι δραστηριότητες του έργου ΣΣΚ CHOICE έχουν βοηθήσει τους εταίρους σε αυτή τη κατεύθυνση). Τα αντικείμενα των έργων αυτών περιγράφονται στο πεδίο 1.1.ζ της πρότασης.

Πυλώνας Α

To CHOICE Plus σχεδιάζει τις διαδικασίες υλοποίησης των έργων βιομηχανικής έρευνας. Έτσι κάθε Ενότητα Εργασίας συμπεριλαμβάνει τέσσερις συναντήσεις-ορόσημα:

1^η Συνάντηση Ορόσημο: Λεπτομερής καθορισμός αναγκών και προδιαγραφών των εταίρων για τα έργα βιομηχανικής έρευνας που θα υποστηρίξει το έργο
2^η Συνάντηση Ορόσημο: Καθορισμός των ερευνητικών δραστηριοτήτων και της συνεισφοράς του ερευνητικού φορέα (που θα συμμετάσχει σαν υπεργολάβος στο έργο)
3^η Συνάντηση Ορόσημο: (α) Υποστήριξη των εταίρων να ‘αφομοιώσουν’ και να εφαρμόσουν τα αποτελέσματα της ερευνητικής δραστηριότητας σε προϊόντα ή/και διαδικασίες της επιχείρησης (β) Ανάπτυξη δραστηριοτήτων Διάχυσης και Δημοσιότητας για κάθε έργο βιομηχανικής έρευνας
4^η Συνάντηση Ορόσημο: Υποστήριξη των εταίρων να σχεδιάσουν ένα πρώτο σχέδιο οικονομικής αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της εφαρμοσμένης έρευνας.

Προφανώς το έργο βιομηχανικής έρευνας υλοποιείται με μια γκάμα δραστηριοτήτων βιομηχανικής έρευνας (π.χ. πιλοτική εφαρμογή τεχνολογίας, μετρήσεις και προσαρμογές) καθώς και επιμέρους συναντήσεων (π.χ. μεταξύ της επιχείρησης που εμπλέκεται στην έρευνα και του ερευνητικού φορέα -υπεργολάβου). Οι 4 συναντήσεις ορόσημα χρησιμοποιούνται ως εσωτερικές προθεσμίες προκειμένου να ολοκληρωθούν οι αντίστοιχες εργασίες.

Το CHOICE Plus όχι μόνο σχεδιάζει τις αντίστοιχες διαδικασίες αλλά και υποστηρίζει την εφαρμογή τους. Σε όλες τις συναντήσεις παρίσταται ένας facilitator, για να εξασφαλίζει τη τήρηση των διαδικασιών και να βοηθά την επικοινωνία μεταξύ των συμμετεχόντων. Στις συναντήσεις 1-3 παρίστανται υποχρεωτικά ο ερευνητικός φορέας (που συνδέεται με το CHOICE Plus ως υπεργολάβος). Σε όλες τις συναντήσεις παρίστανται άλλες επιχειρήσεις ή οργανισμοί (εταίροι του έργου ή εκτός αυτού) που έχουν να προσφέρουν σημαντική συνεισφορά στο συγκεκριμένο έργο βιομηχανικής έρευνας. Για παράδειγμα, στις συναντήσεις αυτές καλούνται να συμμετάσχουν πελάτες αιχμής (leading-edge customers) για να προσφέρουν την οπτική τους σε σχέση με την αναπτυσσόμενη καινοτομία.

Οι διαδικασίες υποστηρίζονται επίσης από εξειδικευμένα εργαλεία και templates. Το CHOICE Plus αξιοποιεί εξειδικευμένα εργαλεία και templates που βοηθούν την εφαρμογή αυτών των βημάτων. Για παράδειγμα το εργαλείο Technology Application Matrix, που βοηθάει την αξιολόγηση των δυνατοτήτων χρήσης και εκμετάλλευσης μιας τεχνολογίας σε διαφορετικούς τομείς της αγοράς, χρησιμοποιήθηκε στη πρώτη συνάντηση. Οι πλατφόρμες https://sporosplatform.com/ και https://www.crowdhelix.com χρησιμοποιήθηκαν στη 4^η συνάντηση για την εξεύρεση εμπορικών εταίρων προς κοινή οικονομική εκμετάλλευση.

Τα στάδια ανάπτυξης της καινοτομίας που χρησιμοποιείται από το ΣΣΚ CHOICE, χρησιμοποιήθηκαν και από το CHOICE Plus για να οργανωθούν οι δραστηριότητες της βιομηχανικής έρευνας. Η πρώτη συνάντηση καθόρισε σε ποια φάση ανάπτυξης βρίσκεται το χρηματοδοτούμενο έργο βιομηχανικής έρευνας καθόρισε τα επόμενα στάδια ανάπτυξης (στα οποία εστίασαν οι επόμενες 2 συναντήσεις), επιλέγοντας από τα εξής στάδια:

Διερεύνηση Ευκαιρίας: Σύνδεση με την ερευνητική βάση για να προσδιορισμό της κατάλληλης τεχνολογίας. Προσδιορισμός του κενού της αγοράς, ενσυναίσθηση μιας κρίσιμης μάζας πελατών. Ανάπτυξη οράματος της αγοράς και της προσφοράς.
Καθορισμός Κεντρικής Ιδέας (Concept): Καθορισμός των κύριων παραμέτρων του προϊόντος. Προσαρμογή του concept σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς.
Επικύρωση (Validation) Concept: Εργασία πιλοτικού προγράμματος με πελάτη. Καθορισμός των τελικών λεπτομερειών του προϊόντος ή της διαδικασίας. Ανάπτυξη στρατηγικής χρηστικότητας της καινοτομίας και συμμόρφωση με τους κανονισμούς.
Εισαγωγή σε Αγορά ή Χρήση: Εισαγωγή σε επιλεγμένους πελάτες και προσαρμογή της καινοτομίας σε αυτούς τους πελάτες. Λήψη feedback από αυτούς τους επιλεγμένους πελάτες για τη βελτίωση του προϊόντος. Ανάπτυξη μάρκετινγκ για τους πελάτες αιχμής για τη περίπτωση καινοτομίας προϊόντος (ή πιλοτικούς χρήστες για τη καινοτομία διαδικασίας).

Τέλος, η 4^η συνάντηση θα εστιάσει στην Εμπορευματοποίηση της καινοτομίας, με τελικό στόχο τη κλιμάκωση της παραγωγής και των πωλήσεων της αναπτυγμένης καινοτομίας προϊόντος (ή τη κλιμάκωση της χρήσης της καινοτομίας διαδικασίας) και συζητήθηκαν οι εξής προκλήσεις καινοτομίας:

Κλιμάκωση σε Κρίσιμη Μάζα: Τυποποίηση προϊόντος ή/και διαδικασίας. Επαγγελματικά κανάλια διανομής/αλυσίδες εφοδιασμού. Μάρκετινγκ για mainstream πελάτες
Επέκταση και Διαφοροποίηση: Προσδιορισμός νέων εφαρμογών της καινοτομίας. Ανάπτυξη των δικτύων διανομής. Μείωση του κόστους της παραγωγικής διαδικασίας.

Πυλώνας Β

Ο Πυλώνας Β έχει στόχο την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών μεταξύ των εταίρων του έργου και την ενεργή εξερεύνηση συνεργασιών ανοιχτής καινοτομίας – ανοιχτή καινοτομία με στόχο τη κοινή ανάπτυξη ενός καινοτόμου προϊόντος ή μιας καινοτόμου διαδικασίας ή ανοιχτή καινοτομία με στόχο την συνεκμετάλλευση. Ο Πυλώνας Β υλοποιείται μέσα από το Δίκτυο Ομότιμης Μάθησης και Ανοιχτής Καινοτομίας που συμπεριλαμβάνει τους 11 εταίρους του έργου CHOICE Plus και διευθύνεται από έναν ειδικά εκπαιδευμένο facilitator. Το Δίκτυο ακολούθησε τις εξής Συνεδρίες

1^η Συνεδρία ως εισαγωγή στις διαδικασίες του Δικτύου, το Πρωτόκολλο των Συνεδριών και τον σχεδιασμό των συνεδριών του Δικτύου (π.χ. καθορισμός των θεμάτων που οι συμμετέχοντες θα ήθελαν ένα διαδραστικό σεμινάριο)
2^η -11^η Συνεδρία όπου η ατζέντα της συνεδρίας συμπεριέλαβε τα εξής:
- την παρουσίαση της επιχειρηματικής στρατηγικής του έργου της βιομηχανικής έρευνας (παρουσίαση ένας εταίρος τη συνεδρία)
- τη συζήτηση των θεμάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή του έργου βιομηχανικής έρευνας με έμφαση στα τεχνολογικά θέματα (όποιος εταίρος σε κάθε συνεδρία)
- ένα διαδραστικό σεμινάριο από ένα ειδικό σε θέμα που επιλέγεται από το Δίκτυο ή συνάντηση των Θεματικών Ομάδων
12^η Συνεδρία θα εστιάσει στα μαθήματα που εξήγαγαν οι συμμετέχοντες.

Ο στόχος είναι οι εταίροι να ανταλλάξουν εμπειρίες, ιδέες και γνώσεις για τα έργα καινοτομίας που τρέχουν μέσα στο CHOICE Plus. Η ανταλλαγή αυτή αφορά τόσο τα επιχειρηματικά θέματα (πρώτη ενότητα Συνεδρίας) όσο και τα τεχνικά θέματα (δεύτερη ενότητα Συνεδρίας) των έργων. Οι Συνεδρίες συμπεριελάμβαναν επίσης και Διαδραστικά σεμινάρια από εξειδικευμένους επιστήμονες (π.χ. τεχνικές επεξεργασίες τροφίμων ή βιοδιασπώμενα υλικά) καθώς και συναντήσεις των Θεματικών Ομάδων αντίστοιχων με τις Ενότητες Εργασίας:

Θεματική Ομάδα 1: Κατηγοριοποίηση, χαρακτηρισμός, τυποποίηση παραγόμενου κόμποστ
Θεματική Ομάδα 2: Παραγωγή βιοαερίου – Δοκιμές μιγμάτων υποστρωμάτων
Θεματική Ομάδα 3: Σύστημα υποστήριξης λήψης αποφάσεων για τη Συγκέντρωση και Μεταφορά Αγροτικών και Αγροτοβιομηχανικών Υπολειμμάτων για την Παραγωγή Ζωοτροφών
Θεματική Ομάδα 4: Διαχείριση πλαστικών συσκευασίας προϊόντων τροφίμων

Οι ομάδες αυτές συναντήθηκαν στις Συνεδρίες 2, 4, 6, 8 και 10, δηλαδή κάθε δύο μήνες. Οι συναντήσεις αυτές είχαν πιο εξειδικευμένο θέμα συζήτησης. Δόθηκε η δυνατότητα σε εταίρους που ανήκουν σε διαφορετική Ενότητα Εργασίας να παρίστανται σε συναντήσεις διαφορετικής Θεματικής Ομάδας (για παράδειγμα ένας εταίρος που ενεργοποιείται στην Ενότητα Εργασίας 3, μπορούσε να παρίσταται στην Ενότητα Εργασίας 4, αν το επιθυμεί – και προφανώς αν πιστεύει ότι οι συζητήσεις είναι ενδιαφέρουσες για την επιχείρηση του.

Αναμενόμενα Αποτελέσματα

Το CHOICE Plus καλύπτει μια ποικιλία τύπων καινοτομίας, νέα πρότυπα, νέα και βελτιωμένα προϊόντα, νέες και βελτιωμένες διαδικασίες. Συγκεκριμένα το CHOICE Plus αναπτύσσει 5 νέα προϊόντα, 1 βελτιωμένο προϊόν, 6 νέες διαδικασίες, και 2 βελτιωμένες διαδικασίες – όλες αυτές οι καινοτομίες στο τομέα της κυκλικής οικονομίας στο value chain του τροφίμου. Κάποιοι εταίροι στοχεύουν σε συνδυαστικές καινοτομίες που συνδυάζουν καινοτομία προϊόντος και διαδικασίας (π.χ. Family Farm, Reciget). Το πιο σημαντικό είναι ότι οι καινοτομίες αυτές καλύπτουν όλες τις φάσεις του value chain του τροφίμου (εκτός της αγροτικής παραγωγής). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα αναπτυχθούν καινοτομίες κυκλικής οικονομίας στις φάσεις επεξεργασίας τροφίμων, συσκευασίας τροφίμων, logistics και διανομής και ανακύκλωση αποβλήτων του τελικού καταναλωτή . Αυτό εξασφαλίζει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στο θέμα της κυκλικότητας στο value chain του τροφίμου, και συνεπώς ενισχύει τη δυνατότητα ανάπτυξης κυκλικής οικονομίας στο value chain του τροφίμου.

Το έργο υποστηρίζει μια σειρά από συνέργειες μεταξύ των συμμετεχόντων εταίρων . Πρώτον, οι εταίροι βρίσκονται σε κοινά ‘ταξίδια’ καινοτομίας και συνεπώς μπορούν να αλληλο-υποστηριχθούν μέσω της ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριών για τη διαχείριση της καινοτομίας. Για την ακρίβεια, δύο από τους εταίρους βρίσκονται στο στάδιο της Διερεύνησης Ευκαιρίας με στόχο να υποστηρίξουν -μέσω του Choice Plus- τη μετάβαση στα στάδια της ανάπτυξης της κεντρικής ιδέας (concept development) και της ανάπτυξης και επικύρωσης του πιλοτικού προϊόντος ή της πιλοτικής διαδικασίας (ΑΦΟΙ ΤΡΟΥΠΗ, ΒΙΟΑΕΡΙΟ ΛΑΓΚΑΔΑ). Πέντε από τους εταίρους βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης κεντρικής ιδέας κα θέλουν μέσω του CHOICE Plus να καλύψουν την ‘απόσταση’ του σταδίου της επικύρωσης του πιλοτικού προϊόντος ή της πιλοτικής διαδικασίας (Intercomm, Family Farm, Proactive, Watt, Γνώση). Δύο από τους εταίρους βρίσκονται στο ίδιο σημείο εκκίνησης αλλά ευελπιστούν ότι θα καλύψουν -μέσω του CHOICE Plus- και τα πρώτα βήματα εισαγωγής στην αγορά (Eurocert, Reciget).

Δεύτερον λόγω της θέσης τους των εταίρων στο value chain, οι εταίροι μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν την ανατροφοδότηση (feedback) από άλλους εταίρους για να αναπτύξουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα (business models). Για παράδειγμα, η Reciget μπόρεσε να αναπτύξει το business model της λαμβάνοντας feedback από τους εταίρους που βρίσκονται στο τομέα της επεξεργασίας τροφίμων (ΑΦΟΙ ΤΡΟΥΠΗ, Intercomm, Family Farm, ΒΙΟΑΕΡΙΟ ΛΑΓΚΑΔΑ) καθότι είναι οι πιο πιθανοί πελάτες των ετικετών σήμανσης που θέλει να αναπτύξει. Με παρόμοιο τρόπο οι επιχειρήσεις στον τομέα επεξεργασίας τροφίμων βοήθησαν την Proactive να αναπτύξει το δικό της business model καθότι η Proactive έχει b2b σχέσεις με επιχειρήσεις από το τομέα Επεξεργασία Τροφίμων.

Τρίτον κάποια από τα έργα εφαρμοσμένης έρευνας έχουν παρόμοιο ή συμπληρωματικό θεματικό αντικείμενο. Για παράδειγμα οι επιχειρήσεις ΑΦΟΙ ΤΡΟΥΠΗ, Intercomm και ΒΙΟΑΕΡΙΟ ΛΑΓΚΑΔΑ ασχολούνται με βιομηχανική έρευνα για παραγωγή κόμποστ. Οι εταιρείες Family Farm και Βιομέστη ασχολούνται με θέματα βιοαερίου (παραγωγή ενέργειας και λιπασμάτων από υπολείμματα παραγωγής γαλακτομικών προϊόντων). Οι επιχειρήσεις Reciget και Watt επικεντρώνονται σε ‘συμπληρωματικά’ θέματα υλικών συσκευασίας (σήμανση και καταγραφή κατά τη διαδικασία της ανακύκλωσης).

Τέλος κάποιοι από τους εταίρους μπόρεσαν να ανταλλάξουν ιδέες, γνώσεις και εμπειρίες για στρατηγικές κοινής προώθησης και κοινών υποδομών τους και φυσικά να διερευνήσουν τη πιθανότητα κοινών εξαγωγών.

H σύμπραξη των συμμετεχόντων/Οργανωτική Δομή

Προετοιμασία των επιχειρήσεων για τις Συμπράξεις και την Ανοικτή Καινοτομία

Οι εταίροι του CHOICE Plus έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες του ΣΣΚ CHOICE στον οποίο ήδη έχουν ενταχθεί. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι 11 εταίροι του CHOICE Plus έχουν πρόσβαση στις Υπηρεσίες Διάγνωσης των Αναγκών Καινοτομίας & τα Εργαστήρια Ανοιχτής Καινοτομίας 2.0, που παρέχει ο Φορέας Αρωγός (PCM).

Ως αποτέλεσμα, οι εταίροι του CHOICE Plus έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στις δραστηριότητες βιομηχανικής έρευνας του Έργου αφού πρώτα έχουν κάνει

μια αξιολόγηση των στρατηγικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν (μέσω των Υπηρεσιών Διάγνωσης των Αναγκών Καινοτομίας του CHOICE)
μία εκτίμηση των κενών που αντιμετωπίζουν στη τεχνογνωσία και τις δεξιότητες στα έργα καινοτομίας που τους ενδιαφέρουν (Εργαστήρια Ανοιχτής Καινοτομίας 2.0).

Δηλαδή, οι εταίροι του CHOICE Plus εισήλθαν στις διαδικασίες βιομηχανικής έρευνας και επένδυσης του προγράμματος αφού έχουν προετοιμασθεί κατάλληλα.

Διερεύνηση Συμπράξεων και Ανοικτής Καινοτομίας με επιχειρήσεις του CHOICE Plus

Το Choice Plus έχει 11 εταίρους, που αντιπροσωπεύουν όλους τους τομείς του value chain του τροφίμου. Με αυτό το τρόπο έχει εξασφαλιστεί η θεματική και επιχειρηματική ‘συνάφεια’ των εταίρων, έτσι ώστε να υπάρχει το εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη συνεργειών. Οι εταίροι έχουν μεταξύ τους μια σειρά από πιθανές συνέργειες όσον αφορά: (α) τη διαχείριση του έργου καινοτομίας, (β) παρόμοιο ή συμπληρωματικό θεματικό αντικείμενο, (γ) πιθανές b2b πωλήσεις και τέλος (δ) τη πιθανότητα κοινής προώθησης και κοινών υποδομών πωλήσεων.

Για να δοθεί η ευκαιρία στους εταίρους να διερευνήσουν και να αναπτύξουν τις συνέργειες αυτές, το CHOICE Plus εφαρμόζει μια μεθοδολογία με δύο πυλώνες.

Ο Πυλώνας Α περιλαμβάνει έργα βιομηχανικής έρευνας με κοινές προδιαγραφές και διαδικασίες (π.χ. Συναντήσεις-Ορόσημα), έτσι ώστε οι εταίροι να διαθέτουν μια κοινή ‘γλώσσα’ συνεννόησης. Η ενασχόληση με μια κοινή διαδικασία, τη διαδικασία της βιομηχανικής έρευνας θα δώσει στους εταίρους και μια κοινή ατζέντα, την ατζέντα κοινών αναζητήσεων για τη καινοτομία.

Ο Πυλώνας Β περιλαμβάνει μια υποδομή επαφής, συζήτησης και ανταλλαγής ιδεών, εμπειριών και τεχνογνωσίας που αναμένεται να καλλιεργήσει το έδαφος ανάπτυξης συνεργατικών σχέσεων. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία, πολλές προσπάθειες ανάπτυξης συνεργατικών σχημάτων καινοτομίας αποτυγχάνουν γιατί προσπαθούν να αναπτυχθούν χωρίς να έχει προηγηθεί η ανάπτυξη της απαραίτητης εμπιστοσύνης μεταξύ των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων. Για να ‘χτισθεί’ η απαραίτητη εμπιστοσύνη μεταξύ των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων, χρειάζεται να προηγηθεί το ‘χτίσιμο’ δύο θεμελίων: (ι) οι επιχειρήσεις να περάσουν χρόνο μαζί και (β) οι επιχειρήσεις να εκτιμήσουν τις ικανότητες και τις δεξιότητες των πιθανών συνεταίρων. Αυτά ακριβώς τα δύο ΄θεμέλια’ στοχεύει να ‘χτίσει’ το Δίκτυο Ομότιμης Μάθησης και Ανοιχτής Καινοτομίας με τις 12 Συνεδρίες του, μεταξύ των επιχειρήσεων του έργου.

Οι Συνεδρίες του Δικτύου συμπεριλαμβάνουν συζητήσεις όχι μόνο για το τεχνικό θέμα των έργων βιομηχανικής έρευνας (π.χ. Ενότητες Εργασίας) αλλά και την επιχειρηματική στρατηγική που συνδέεται με αυτά. Ο στόχος είναι να καλλιεργηθεί η δυνατότητα ανοικτής καινοτομίας μέσω αναγνώρισης ευκαιριών κοινής ανάπτυξης ή/και κοινής συνεκμετάλλευσης. Οι ευκαιρίες αυτές συζητούνται στη τελευταία ενότητα κάθε Συνεδρίας του Δικτύου με την υποστήριξη facilitator. Το Δίκτυο προσφέρει μέσα από τις Συνεδρίες του κατάρτιση για τη προστασία Πνευματικών Δικαιωμάτων, για κοινά business models κλπ.

Διερεύνηση Συμπράξεων και Ανοικτής Καινοτομίας με επιχειρήσεις εκτός CHOICE Plus

Οι δυνατότητες ανάπτυξης σχέσεων Ανοικτής Καινοτομίας των επιχειρήσεων του CHOICE Plus δεν περιορίζεται στους εταίρους του έργου. Οι επιχειρήσεις του CHOICE Plus αλληλεπιδρούν με τις υπόλοιπες 8 επιχειρήσεις μέλη του ΣΣΚ CHOICE (2 επιχειρήσεις από την αρχική φάση ανάπτυξης του ΣΣΚ CHOICE συμμετέχουν και στο CHOICE Plus). Όλες οι επιχειρήσεις (ήδη 18) συμμετέχουν στο Δίκτυο μάθησης και ομότιμης συνεργασίας του ΣΣΚ CHOICE. Αυτό διευρύνει τον κύκλο δυνητικών εταίρων ανοιχτής καινοτομίας, ενισχύοντας προφανώς τα αντίστοιχα έργα καινοτομίας των εταίρων του CHOICE Plus.

Η δυνατότητα διερεύνησης για συνεργασίες ανοικτής καινοτομίας θα διευρυνθεί ακόμη περισσότερο από τη πολιτική του CHOICE Plus να επιτρέπει την συμμετοχή στις διαδικασίες πιλοτικών πελατών, σημαντικών προμηθευτών ή οποιοδήποτε άλλου οργανισμού με πιθανές συνέργειες με τις επιχειρήσεις του έργου.

Η δυνατότητα Συμπράξεων και Ανοικτής Καινοτομίας διευρύνεται περαιτέρω για τις επιχειρήσεις του CHOICE Plus μέσω της παροχής Υπηρεσιών Διαμεσολάβησης του ΣΣΚ CHOICE, που περιλαμβάνουν:

Εξατομικευμένη Συμβουλευτική Καινοτομίας (innovation coaching)
Ενεργές Συνδέσεις με εταίρους Ανοιχτής Καινοτομίας
Εργαστήρια bootcamp με στόχο τη αναγνώριση και τη διευκόλυνση σχέσεων Ανοικτής Καινοτομίας.

Αυτή η στρατηγική αναμένεται να ενισχύσει τους εταίρους του CHOICE Plus όχι μόνο με νέες επαφές και πιθανούς εταίρους ανοιχτής καινοτομίας αλλά και με την ενεργό εξερεύνηση συνδυαστικών ‘πακέτων’ προϊόντων και υπηρεσιών, νέων ανοιχτών business models, κοινής χρηματοδότησης επενδυτικών προγραμμάτων και αμοιβαία επωφελή εμπορικές συμφωνίες.

Οργανωτική Δομή

Συμπερασματικά η οργανωτική δομή και διαχείριση του έργου προσδιορίζεται, από

Τη λειτουργία του εταιρικού σχήματος που περιλαμβάνει τους ρόλους του Συντονιστή εταίρου & του Συντονιστή/ Επιστημονικού Υπευθύνου που ορίζεται από αυτόν, των επιχειρήσεων – εταίρων & των υπευθύνων έργου ανά επιχείρηση καθώς και των υπεργολάβων τους
Του Φορέα Αρωγού του Συνεργατικού Σχηματισμού Καινοτομίας και του συνόλου των επιχειρήσεων που μετέχουν σε αυτόν, ανεξάρτητα αν υποβάλλουν ή όχι πρόταση χρηματοδότησης στο πλαίσιο της παρούσας πρόσκλησης
Των συντελεστών του οικοσυστήματος Ανοικτής Καινοτομίας που αναπτύσσεται γύρω από το ΣΣΚ και το προτεινόμενο έργο (πελάτες, προμηθευτές, ερευνητικοί φορείς, ρυθμιστικές αρχές)

Συμμετέχουσες Επιχειρήσεις: