Το Energy Observer, το πρώτο πλοίο που κινείται μόνο με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και υδρογόνο, κατέπλευσε στην Αθήνα, δέκατη όγδοη στάση του γύρου του κόσμου που πραγματοποιεί. Από την αναχώρησή του από το Saint–Malo τον περασμένο Ιούνιο, το Energy Observer έχει ήδη διανύσει 7000 ναυτικά μίλια χωρίς εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και λεπτών σωματιδίων, ανήκοντας στους πρωτοπόρους στην καινοτομία για την οικολογική μετάβαση. Μετά από μια μεγάλη πλοήγηση στο Αιγαίο, το πλοίο έφτασε στην Πελοπόννησο. Θα καταπλεύσει στην Μαρίνα Φλοίσβου για να συναντήσει τους Αθηναίους στις 23 Ιουνίου 2018.
Στόχος η Αθήνα
Από τις 28 Μαρτίου, το Energy Observer ταξιδεύει στη Μεσόγειο. Μετά την Τυνησία, το Ισραήλ και την Κύπρο, το πλοίο ταξίδεψε στα ελληνικά νησιά, από την Κρήτη στα Δωδεκάνησα μέχρι τις Κυκλάδες, για να γυρίσει τη σειρά ντοκιμαντέρ «Οδύσσεια του μέλλοντος» ανήκοντας στους πρωτοπόρους που δρουν για έναν καθαρότερο και πιο αλληλέγγυο πλανήτη. Απέπλευσε από την Μύκονο την Δευτέρα 18 Ιουνίου στις 15:00, φτάνοντας στην Αθήνα την Τρίτη 19 Ιουνίου στις 12:00 έχοντας διανύσει 90 ναυτικά μίλια σε διάρκεια πλεύσης 21 ωρών. Το πλοίο θα μείνει 5 ημέρες στην Αθήνα για να γνωρίσει στο κοινό τις τεχνολογίες του πρώτου πλοίου στον κόσμο που κινείται με υδρογόνο, εργαστήρι των ενεργειών του αύριο, και για να συναντήσει τους τοπικούς πρωτοπόρους παράγοντες στον τομέα της οικολογικής μετάβασης για να γνωρίσει με τον τρόπο αυτόν τις καινοτομίες που αναπτύσσονται στην Ελλάδα.
Ελλάδα, ένα αρχιπέλαγος γεμάτο πράσινες και αλληλέγγυες πρωτοβουλίες
Η χώρα που αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη οικονομική κρίση στην ιστορία της έχει σήμερα να αντιμετωπίσει και μείζονα περιβαλλοντικά διακυβεύματα – λειψυδρία, ρύπανση, μαζικός τουρισμός, αυξημένη διακίνηση πλοίων, προστασία μιας Μεσογείου που σήμερα είναι πιο ευάλωτη παρά ποτέ. Πώς μπορούμε να προβάλλουμε το περιβαλλοντικό εγχείρημα στη σημερινή συγκυρία; Πρόκειται για μια πολυσύνθετη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν οι παράγοντες της οικολογικής μετάβασης, καταδεικνύοντας σαφώς για το πλήρωμα τις διασυνδέσεις μεταξύ των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και των οποίων το πλοίο αποτελεί τον πρώτο Πρεσβευτή των στόχων για την Γαλλία. Γιατί πολλοί είναι πεπεισμένοι ότι η προστασία των οικοσυστημάτων, η οικολογική μετάβαση και η μετατροπή των παλαιών επιχειρήσεων δύνανται να εδραιώσουν μια νέα κοινωνική σχέση, να δημιουργήσουν αξία, και μακροπρόθεσμα να βελτιώσουν σημαντικά την κατάσταση της χώρας. Αυτές είναι οι θεματικές που θέλησε να εξερευνήσει η ομάδα του Energy Observer υπό τους Victorien Erussard και Jérôme Delafosse κατά τη διάρκεια την πλοήγησης στα ελληνικά νησιά.
« Η Οδύσσειά μας στα ελληνικά νησιά μας έδωσε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε το απίστευτο δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ειδικότερα στην Τήλο, ένα νησί 700 κατοίκων σχεδόν αυτόνομο χάρη σε μια μοναδική αιολική ενέργεια και μερικούς ηλιακούς συλλέκτες. Το παράδειγμα αυτό που θα έπρεπε να αναπαραχθεί σε όλο το αρχιπέλαγος δείχνει ότι η ενεργειακή επανάσταση είναι όντως εφικτή, χωρίς ωστόσο να αγνοούνται οι κοινωνικές και αλληλέγγυες πολιτικές που εφαρμόζονται », εξηγεί ο Victorien Erussard.
« Στην Ελλάδα ανακαλύψαμε έναν λαό που παρά την κρίση καταφέρνει σιγά σιγά να επαναπροσδιοριστεί. Αναπτύσσοντας πολλά περιβαλλοντικά και κοινωνικά σχέδια σε τοπική κλίμακα, ξεκίνησαν μια διαδικασία προς την επιστροφή σε μια οικονομική δραστηριότητα συχνά περισσότερο αλληλέγγυα, που αποδεικνύει σαφώς ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός», αναφέρει ο Jérôme Delafosse.
Τήλος, το πρωτοπόρο ελληνικό μικρό νησί
Η Τήλος είναι το νησί της πρωτοπορίας και της ανάληψης πολιτικών κινδύνων. Από το 2017, το μικρό νησί των μόλις 65 τετραγωνικών μέτρων είναι το πρώτο στη Μεσόγειο που καλύπτει σχεδόν το σύνολο της ηλεκτρικής του ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το διακύβευμα σήμερα είναι η αύξηση της παραγωγής πράσινης ενέργειας σε όλο το νησί, και για όλους τους κατοίκους του νησιού το 2019. Παράλληλα, ο δήμος υιοθέτησε μια προσωρινή πολιτική υποδοχής μεταναστών για τους 7500 μετανάστες που πέρασαν από το νησί από την αρχή της μεταναστευτικής κρίσης, καθώς και μια μόνιμη πολιτική με την οριστική εγκατάσταση 5 οικογενειών που είναι σήμερα πλήρως ενσωματωμένες στον τοπικό πληθυσμό.
Γύρω από την Θεσσαλονίκη, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειες απέναντι στον άνθρακα
Γύρω από την πόλη της Θεσσαλονίκης, δύο αντίθετα μεταξύ τους σχέδια αντανακλά τη βούληση οικολογικής μετάβασης έναντι της οικονομικής πραγματικότητας στην Ελλάδα. Στη Λάρισα, το έργο της Greenpeace« ηλιακή κοινωνική πολιτική » δοκιμάζει ένα καινοτόμο ενεργειακό δίκτυο : ηλιακούς συλλέκτες σε σχολική μονάδα που επιτρέπει την τροφοδότηση κέντρου ανηλίκων που δεν βρίσκεται πολύ μακριά, απαντώντας ταυτόχρονα στην υλοποίηση των 7 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών για καθαρή ενέργεια με προσιτό κόστος, και του Στόχου 4 για μια παιδεία ποιότητας.
Μερικά χιλιόμετρα πιο μακριά, το ανθρακωρυχείο της Πτολεμαΐδας αποτελεί μια τελείως διαφορετική πραγματικότητα. Καταβροχθίζοντας γη και χωριό, ρυπαίνοντας τον αέρα, το εργοστάσιο αυτό σκοτώνει αργά τους ανθρώπους που εργάζονται εκεί. Πολλοί θυσιάζουν την υγεία τους για ένα πενιχρό μισθό 680 ευρώ μηνιαίως ενώ άλλοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη γη τους και τα σπίτια τους που καταπνίγηκαν από τα μεταλλεία. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που καταδεικνύει ότι η πρόσβαση στην ενέργεια εις βάρος μιας αξιοπρεπούς εργασίας και της υγείας των κατοίκων, αποτελεί μια ακόμα μείζονα πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσει ένας μεγάλος αριθμός χωρών της Μεσογείου.
Πρωτοβουλίες στη βάση της ελληνικής οικονομικής ανάπλασης
Στο πρώην στρατόπεδο «Καρατάσου», στις πύλες της πόλης της Θεσσαλονίκης, εκτείνεται σε περισσότερα από 700 000 τετραγωνικά μέτρα το πάρκο της ομάδας ΠΕΡΚΑ. Μετά την εγκατάλειψη της βάσης το 2003 και την αύξηση της ζήτησης τοπικών προϊόντων με σεβασμό προς το περιβάλλον, το δίκτυο «Ομοτράπεζοι» είχε την ιδέα να δημιουργήσει επιτόπιους κοινοτικούς κήπους. Αγγούρια, λάχανα, καρότα και άλλα λαχανικά καλλιεργούνται χωρίς χημικά λιπάσματα, σε μια απόλυτη βιολογική καλλιέργεια, ενώ επιτρέπονται μόνον οι χωρικές ποικιλίες, ελεύθερες πνευματικών δικαιωμάτων. Τα λαχανικά που καλλιεργούνται μοιράζονται μεταξύ των μελών του συνεταιρισμού και τις ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες : τίποτα δεν πωλείται, όλα μοιράζονται. Το πάρκο των ΠΕΡΚΑ επιτρέπει στους κηπουρούς, ως επί των πλείστων συνταξιούχοι ή άνεργοι, να διατηρήσουν μια δραστηριότητα αλλά επίσης και να δημιουργήσουν νέους κοινωνικούς δεσμούς. Ο σύλλογος ελπίζει στην μακροπρόθεσμη επιβίωση των δραστηριοτήτων του καθώς και την επέκτασή τους σε άλλα πάρκα, αποτελώντας χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας κοινωνικής αναγέννησης επιτρέποντας αξιοπρεπή εργασία, (Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης 8 του ΟΗΕ), συμβάλλοντας στον σκοπό για την εξάλειψη της πείνας (Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης 2 του ΟΗΕ) και εντασσόμενος σε έναν κύκλο υπεύθυνης κατανάλωσης και παραγωγής. (Στόχος Βιώσιμης Ανάπτυξης 12 του ΟΗΕ).
Το πλήρωμα συνάντησε επίσης την ΒΙΟ. ΜΕ., ένα αυτοδιαχειριζόμενοεργοστάσιο που σήμερα πουλά οικολογικά προϊόντα καθαρισμού σε όλη την Ελλάδα, καθώς και το Ωραίον Ντεπώ, κοινωνικός χώρος ελευθερίας, εξαιρετικό παράδειγμα συλλογικής αυτοδιαχείρισης που θέλει να είναι η συνέχεια των ελληνικών κοινωνικών αγώνων.
«Αρχιπέλαγος» : μια συνάντηση στον αστερισμό της βιοποικιλότητας
Το ταξίδι του Energy Observer στα ελληνικά νησιά έδωσε επίσης την ευκαιρία στο πλήρωμα να γνωρίσει την αξεπέραστη ελληνική φυσική θαλάσσια κληρονομιά που το «Αρχιπέλαγος» επιδιώκει να προστατεύσει. Η παραπάνω ΜΚΟ Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας ερευνά και υπερασπίζεται την βιοποικιλότητα των ελληνικών νησιών και του συνόλου της λεκάνης της Μεσογείου. Από το 1998, το «Αρχιπέλαγος» υλοποιεί πολυδιάστατα έργα συντήρησης συνδυάζοντας αποστολές έρευνας, επιτόπιες εξερευνήσεις και εργασίες εργαστηρίου, σε στενή συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες, τους εθνικούς και ευρωπαίους πολιτικούς παράγοντες και τα ΜΜΕ :
- Συλλογή δεδομένων για τη θαλάσσια συμπεριφορά
- Μελέτη για τις επιπτώσεις της πλαστικής αλλά και ακουστικής ρύπανσης
- Σχέδιο δημιουργίας θύλακα θαλάσσιας ζωής στο Αιγαίο για την αποκατάσταση της θαλάσσιας χλωρίδας
- Ευαισθητοποίηση των τοπικών πληθυσμών μέσω δράσεων της επιστήμης των πολιτών
Οι δράσεις αυτές καταδεικνύουν μιαν συνολική εικόνα της προστασίας της βιοποικιλότητας, με τη συμμετοχή του συνόλου των παραγόντων και των τεχνογνωσιών.
Αθήνα, τελευταία στάση στην Ελλάδα
Η ελληνική πρωτεύουσα θα είναι ο τελευταίος σταθμός μιας Οδύσσειας διάρκειας περίπου τριών εβδομάδων στη χώρα, μια από τις μεγαλύτερες της εκστρατείας. Η στάση θα τεθεί υπό τον αστερισμό της συνάντησης με το κοινό, αλλά και με τις τοπικές αρχές, τους τοπικούς οικονομικούς παράγοντες και εταίρους, που συγκεντρώθηκαν όλοι μαζί για να υποδεχθούν το Energy Observer και να υπενθυμίσουν τη στήριξή τους σε αυτήν την πρωτοβουλία.
Με αφορμή τη συνέντευξη τύπου που διοργανώθηκε στο πλoίο την Τρίτη 19 Ιουνίου, ο Πρέσβης της Γαλλίας στην Ελλάδα κ. Christophe Chantepy χαιρέτισε τον φιλόδοξο και υποδειγματικό χαρακτήρα του σχεδίου που ενσαρκώνει το μέλλον χάρη στις καινοτόμες οικολογικές τεχνολογίες του, τονίζοντας ειδικότερα το πόσο η πρωτοβουλία του Energy observer εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλει η Γαλλία για να συμβάλει με συγκεκριμένο τρόπο στον διεθνή αγώνα κατά των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Άλλοι παράγοντες, εταίροι του σχεδίου, υποδέχθηκαν και εκείνοι το πλοίο, όπως η Engie Hellas, η Toyota και η Trygons, της οποίας το Εcorunner υποδέχθηκε το πλοίο κατά την άφιξή του.
Απόσπασμα από την ομιλία του Αριστείδη Αραβανή, Προέδρου και Διευθύνοντα Συμβούλου της Toyota Ελλάς
«Χαιρόμαστε πραγματικά που μας δίνεται η δυνατότητα να υποδεχτούμε στη χώρα μας και συγκεκριμένα στην Μarina Φλοίσβου, το σκάφος του Energy Observer, ένα εγχείρημα που υλοποιήθηκε με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη των πόλεων και της κοινωνίας, αλλά και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων.
H Toyota είναι μια εταιρεία με 90 χρόνια ιστορίας και συνέπειας στην εξέλιξη της μετακίνησης προς όφελος των κοινωνιών ανά τον κόσμο. Η υιοθέτηση εναλλακτικών τρόπων βιώσιμης μετακίνησης αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της στρατηγικής μας, με τρανά παραδείγματα τη μαζική παραγωγή υβριδικών-ηλεκτρικών οχημάτων σε όλες τις αγορές του κόσμου, καθώς και τη συνεχή εξέλιξη της τεχνολογίας κυψελών υδρογόνου.
Η υποστήριξη μας στην πρωτοβουλία του Energy Observer, βασίζεται στο κοινό όραμα των δυο εταιρειών για το μέλλον της μετακίνησης, αλλά και στο γεγονός πως η συγκεκριμένη προσπάθεια αποτελεί ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο και άκρως πρωτοποριακό πρόγραμμα, που συνδέεται άμεσα με την εταιρική παγκόσμια φιλοσοφία της ΤΟΥΟΤΑ»
Στην Αθήνα, θα υπάρξουν επίσης και συναντήσεις με τις τοπικές αρχές και με λύκεια, κατά τη διάρκεια της κατάπλευσης του πλοίου στην Μαρίνα Φλοίσβου. Το σκάφος θα είναι ορατό αλλά το κοινό δεν θα έχει πρόσβαση μέχρι τις 23 Ιουνίου, που θα βάλει πλώρη για την Αλβανία.
Ο πρώτος Πρεσβευτής των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης για την Γαλλία συνεχίζει την περίπολό του στην Μεσόγειο για έναν αλληλέγγυο πλανήτη.
Οι συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα θα αποτυπωθούν σε εικόνες στο πλαίσιο της υλοποίησης της σειράς ντοκιμαντέρ « Η Οδύσσεια του Μέλλοντος – L’Odyssée pour le futur », που θα μεταδώσει το Canal+ τον Οκτώβριο 2018, καθώς και της παραγωγής διαδικτυακής σειράς γύρω από συγκεκριμένες και εφαρμόσιμες λύσεις, ως απόδειξη εφαρμογής των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης που υιοθέτησε ο ΟΗΕ το 2015, παντού ανά τον κόσμο, και που ο Victorien Erussard είναι ο πρώτος Πρεσβευτής για τη Γαλλία.
Σχετικά με το «Energy Observer»
Το «Energy Observer» είναι το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο πλοίο υδρογόνου χωρίς εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και λεπτών σωματιδίων. Αυτό το πλοίο του μέλλοντος κινείται με ηλεκτρικό ρεύμα που παράγεται από ένα μίγμα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ένα σύστημα παραγωγής υδρογόνου απαλλαγμένο από το διοξείδιο του άνθρακα από θαλασσινό νερό.
Η τεχνολογική και επιστημονική αυτή πρόκληση αποσκοπεί στο να δοκιμάσει σε ακραίες συνθήκες προηγμένες τεχνολογίες που προδιαγράφουν τα ενεργειακά δίκτυα του αύριο, εφαρμόσιμα στο επίγειο περιβάλλον.
Το «Energy Observer» πραγματοποιεί σήμερα μια πραγματική Οδύσσεια του μέλλοντος διάρκειας έξι ετών (2017-2022), σε 50 χώρες, πραγματοποιώντας 101 στάσεις, υπό την επιμέλεια του Victorien Erussard, ιδρυτή και κυβερνήτη και του Jérôme Delafosse, υπεύθυνου αποστολής και δημιουργού των ντοκιμαντέρ. Ένας γύρος του κόσμου για να γίνει βιτρίνα των καινοτομιών στον τομέα της οικολογικής μετάβασης, με σκοπό την ευαισθητοποίηση του ευρύ κοινού στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την βιοποικιλότητα, την αγροοικολογία, την κινητικότητα και τη κυκλική οικονομία, κατά τη διάρκεια των στάσεων που πραγματοποιεί στην πορεία του, στα κοινωνικά δίκτυα και μέσω μια συλλογής ντοκιμαντέρ.
Η εκστρατεία αυτή του 21ου αιώνα έχει ως σταθερά την εφαρμογή των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, όπου το Energy Observer είναι ο πρώτος Πρεσβευτής για τη Γαλλία.
Το «Energy Observer» τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Emmanuel Macron, διαθέτοντας επίσης την επίσημη υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της UNESCO και του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας- IRENA.
