Στην Ελλάδα της κρίσης, των μνημονίων και των εμποδίων, η ανάγκη να προχωρήσουμε με γρήγορους βηματισμούς σε δραστικές αλλαγές σε τομείς όπως το τραπεζικό σύστημα, η δικαιοσύνη και η εκπαίδευση προβάλλει ως μονόδρομος. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της εκδήλωσης “Breaking the bottlenecks – steps towards sustainable growth” που διοργάνωσαν από κοινού το London Business School Greek Alumni Association και το Stanford Club of Greece.
Στην κατάμεστη αίθουσα Cotsen Hall, της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, διακεκριμένοι ομιλητές συζήτησαν για τις αδυναμίες και αγκυλώσεις του ελληνικού κράτους, καθώς και για την υστέρηση σε θέματα εκσυγχρονισμού, ενώ παράλληλα παρουσίασαν ρεαλιστικές προτάσεις για την επιτάχυνση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και τη δημιουργία ενός σταθερού και αποτελεσματικού πλαισίου επενδύσεων ως προϋπόθεση για την πορεία προς την ανάπτυξη.
Την εκδήλωση άνοιξε με τον χαιρετισμό του ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, κύριος David D. Pearce επιβεβαιώνοντας το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση και επισημαίνοντας την ανάγκη ανάπτυξης των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της χώρας, όπως η ενέργεια και ο τουρισμός, και δημιουργίας ενός σταθερού οικονομικού και επενδυτικού κλίματος.
Στο πρώτο μέρος της εκδήλωσης, με τίτλο “Banking Stream”, εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής κοινότητας και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, συζήτησαν εκτενώς την ανάγκη μεταρρυθμίσεων του τραπεζικού συστήματος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έθεσαν για μια ακόμη φορά το ζήτημα της οικονομικής σταθερότητας ως βάση για την ανάπτυξη. Η Αnat Admati, Καθηγήτρια του Stanford Graduate School of Business, αναφέρθηκε στην ανάγκη για συνέχιση υλοποίησης των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων στην οικονομία συνολικά, αλλά και στο Δημόσιο τομέα. «Δίχως την εφαρμογή μεταρρυθμιστικών πολιτικών και στρατηγικών, η εμφάνιση μιας ακόμα κρίσης θα πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιη», σχολίασε. Στη συνέχεια, ο Καθηγητής Οικονομικών του London Business School, Richard Portes, επικεντρώθηκε στο ζήτημα του shadow banking, ως μείζον θέμα για το μέλλον του χρηματοπιστωτικού τομέα. Σύμφωνα με τον Καθηγητή Portes «Το μέγεθος του shadow banking σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά τη διάρκεια του 2015 ανήλθε στα 37 δισεκατομμύρια ευρώ, αυξημένο κατά 36% σε σχέση με το 2010». Η Lucrezia Reichlin, Καθηγήτρια Οικονομικών του London Business School, πρότεινε τη δημιουργία ενός εντελώς νέου πλαισίου αξιολόγησης του ρίσκου κάθε εθνικής οικονομίας, ως βασική προϋπόθεση για τη διαμόρφωση μιας ενιαίας αγοράς κρατικών ομολόγων, εγγυημένων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το νέο αυτό πλαίσιο θα βασίζεται στην αξιολόγηση των ομολόγων που εκδίδει κάθε χώρα-μέλος από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση (και όχι από τους οίκους αξιολόγησης), με βάση απλούς και διαφανείς κανόνες, όπως το μέγεθος του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Κλείνοντας την πρώτη ενότητα, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, ανέφερε ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση σήμερα, υποστήριξε, ωστόσο, ότι οι κίνδυνοι παραμένουν και επομένως δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού.
Ακολούθησε το δεύτερο μέρος, με τίτλο “Entrepreneurship & Innovation Stream“, όπου στο πλαίσιο της συζήτησης γύρω από την επιχειρηματικότητα παρουσιάστηκαν μια σειρά από καινοτόμες ιδέες και ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις για την τόνωση του επιχειρείν. O Πρόεδρος του SRI και Καθηγητής του Stanford Graduate School of Business, Stephen Ciesinski αναφέρθηκε στο ρόλο της καινοτομίας, αλλά και των start-up εταιριών στη στήριξη του σύγχρονου παραγωγικού μοντέλου. «Η παγκόσμια οικονομία της καινοτομίας οδηγείται από τις αγορές και την τεχνολογία και φυσικά καταλήγει στην παραγωγή πλούτου και τη δημιουργία θέσεων εργασίας», ανέφερε. Αμέσως μετά, ο Μιχάλης Ιακωβίδης, Καθηγητής του London Business School, μίλησε για την ανάγκη η ελληνική επιχειρηματικότητα να ξεφύγει από τη «στενή» οικογενειοκρατική αντίληψη, επιτρέποντας τη «γέννηση» καινοτόμων επιχειρηματικών ιδεών που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη στο άμεσο μέλλον. Η ενότητα έκλεισε με την παρουσίαση του Γιώργου Γαζέπη, Ιδρυτή και Προέδρου Δ.Σ. της εταιρείας Cognity, ο οποίος παρουσίασε το case study της start up εταιρείας Cognity, στο «ταραχώδες» ελληνικό περιβάλλον και ανέφερε ότι η ψηφιακή καινοτομία αποτελεί ευκαιρία ανάπτυξης για τις ελληνικές εταιρείες, αλλά και τον Δημόσιο Τομέα.
Ο ρόλος και η σημασία της δικαιοσύνης στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας αποτέλεσε ένα από τα βασικά ζητήματα που συζητήθηκαν στην πολύ ενδιαφέρουσα τρίτη ενότητα με τίτλο “Institutions & Public Policy Stream” στο πλαίσιο της οποίας, ο πρώην πρωθυπουργός και Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, κ. Παναγιώτης Πικραμμένος αναφέρθηκε στις αγκυλώσεις που παρουσιάζει το δικηγορικό σώμα απέναντι σε κάθε προσπάθεια προόδου και μεταρρύθμισης. «Η απονομή Δικαιοσύνης θεωρείται θεμελιώδες ζήτημα για την ανάπτυξη και την πρόοδο της χώρας. Σήμερα λείπει η εμπιστοσύνη και ένα ολοκληρωμένο, ρεαλιστικό και με απτό περιεχόμενο σχέδιο» ανέφερε στο πλαίσιο της ομιλίας του, ενώ τόνισε την ανάγκη οικονομικής ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και αλλαγής του Συντάγματος, το οποίο χαρακτήρισε ως ξεπερασμένο και με εμφανείς αγκυλώσεις. Στο πλαίσιο της ίδιας συζήτησης, ο Ηλίας Παπαϊωάννου, Καθηγητής του London Business School, ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης οι θεσμοί υπολειτουργούν, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται σημαντικές αδυναμίες στην επιβολή Δικαιοσύνης και σημείωσε ότι σήμερα, που τα επίπεδα διαφθοράς κινούνται σε υψηλά επίπεδα, απαιτείται εθνική θεσμική μεταρρύθμιση και διακυβέρνηση ώστε η Ελλάδα να κερδίσει το χαμένο, Ευρωπαϊκό έδαφος. Τέλος, ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ και Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκος Βέττας, μίλησε για την ανάγκη ενός ξεκάθαρου σχεδίου για την ανάπτυξη, αλλά και τη θέληση να εφαρμοστεί παρά τις δυσκολίες. «Οι όποιες δομικές αλλαγές μέχρι τώρα έγιναν υπό το κράτος φόβου και όχι από πίστη σε αυτές. Απαιτείται νέο μοντέλο ανάπτυξης που θα περιλαμβάνει το φορολογικό σύστημα, τη δικαιοσύνη και την εκπαίδευση», τόνισε.
Την ημερίδα έκλεισε με την ομιλία του ο πρώην Πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος, ο οποίος παρουσίασε τη δική του πρόταση για την ανάπτυξη, δίνοντας έμφαση στην καινοτομία, την παραγωγική σύνδεση της ακαδημαϊκής κοινότητας με την αγορά και την ανάγκη διαμόρφωσης ενός βελτιωμένου λειτουργικού πλαισίου που θα αποσκοπεί στην ενίσχυση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στο Δημόσιο τομέα.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με το θετικό μήνυμα ότι η σύζευξη των δυνάμεων του επιχειρηματικού κόσμου και του δημόσιου τομέα, η επιτάχυνση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στους τομείς της δικαιοσύνης, της φορολογίας και της εκπαίδευσης και η μετάβαση στην ψηφιακή εποχή αποτελούν το κλειδί για την έξοδο της χώρας από την κρίση.
Χορηγοί της εκδήλωσης ήταν οι εταιρίες Aegean Airlines, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, Εθνική Ασφαλιστική, ΑΙΑ, COSMOTE, GENESIS Pharma, TITAN, Καθημερινή, Protagon, Black Cherry και V+O Greece.
