Σημαντική εσπερίδα πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου, στην Αίθουσα Συνεδρίων του Πανεπιστημίου Πειραιά από το ΕCOCITY με τη συνεργασία της Μονάδας Βιώσιμης Κινητικότητας, του Εργαστηρίου Γεωγραφίας και Ανάλυσης χώρου της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του ΕΜΠ, του Τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών της Σχολής Ναυτιλίας και Βιομηχανίας του Πανεπιστημίου Πειραιώς και της Ένωσης Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδας.
Ο Θάνος Βλαστός Καθηγητής του ΕΜΠ και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του ECOCITY, στην υποδοχή της εκδήλωσης, αναφέρθηκε στο δεσμό του Πειραιά με το Λιμάνι επισημαίνοντας ότι η πόλη δεν είναι κέλυφος, αλλά διαμορφώνει τη ζωή μας. Ο Πειραιάς, που πνίγεται από την πίεση μίας μητροπολιτικής Αθήνας, ταυτίζεται με το λιμάνι, το οποίο με τη σειρά του καθορίζει τις συνθήκες ανάπτυξης της πόλης.
Ο Δήμαρχος του Πειραιά Βασίλης Μιχαλολιάκος στην ομιλία του αναφέρθηκε στις αλλαγές που θα αναβαθμίσουν τον Πειραιά, καλωσορίζοντας το ΜΕΤΡΟ και το ΤΡΑΜ. Τόνισε τη μελέτη για τον υπόγειο δρόμο προς το λιμάνι με δύο μεγάλα γκαράζ, αναφέροντας τα οφέλη του δεσμού της πόλης με τη θάλασσα. Ο Πειραιάς αγαπήθηκε από τους κατοίκους του και η ανάπτυξή του πρέπει να έχει τον απόλυτο σεβασμό για το περιβάλλον, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Κώστας Μουτζούρης, Καθηγητής, π. Πρύτανης ΕΜΠ και π. Γενικός Γραμματέας Λιμένων έκανε μία αναλυτική παρουσίαση των στοιχείων για τα λιμάνια της χώρας και το ρόλο τους. Στη πόλη του Πειραιά το λιμάνι καταλαμβάνει όλο το θαλάσσιο μέτωπο και μεγάλοι φράχτες διαχωρίζουν τη χερσαία ζώνη από την πόλη. Μίλησε για το πρόβλημα των λιμανιών, όπου οι κάτοικοι δεν έρχονται σε επαφή με το υγρό στοιχείο και τόνισε ότι στην Πάτρα είναι ιδιαίτερα οξύ. Όπως είπε, από το Υπουργείο Ναυτιλίας έχει ζητηθεί στα 57 μεγαλύτερα λιμάνια να γίνουν τα master plan με ορίζοντα τα επόμενα 30 χρόνια. Κλείνοντας, τόνισε ότι Λιμένας που δεν έχει αγαθές σχέσεις με την τοπική κοινωνία δεν μπορεί να προοδεύσει και να προκόψει.
Ο Γιώργος Ανωμερίτης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΠ ενημέρωσε πως το λιμάνι υποδέχεται και εξυπηρετεί 40.000 πλοία, πολύ μεγάλο αριθμό τροχοφόρων και περισσότερους από 2.500.000 τουρίστες κρουαζιέρας. Ανέλυσε τους τομείς του ΟΛΠ, που ασχολούνται με συγκεκριμένες δράσεις για το περιβάλλον και τόνισε την ολοκλήρωση του συστήματος συλλογής νερών του λιμανιού, που καταλήγουν στην Ψυττάλεια και όχι στη θάλασσα. Κλείνοντας γνωστοποίησε ότι ο ΟΛΠ δαπανά 2.000.000 ευρώ σε μελέτες για την περιβαλλοντική διαχείριση, τονίζοντας ότι τα λιμάνια ανήκουν στους διαχειριστές και στους χρήστες του, αφού το ποιοτικό λιμάνι πρέπει να σέβεται τους περιβαλλοντικούς κανόνες.
Ο Κώστας Χλωμούδης, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά τόνισε την ανάγκη ύπαρξης αειφορικών λιμανιών και την ανάπτυξη κουλτούρας στο μάνατζμεντ, αφού ως κόμβος χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων συνεισφέρουν στις τοπικές οικονομίες. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη αξιοποίησης εγκαταστάσεων στο λιμάνι του Πειραιά, που δεν χρησιμοποιούνται, και στον προσανατολισμό της πόλης προς την τουριστική βιομηχανία, κάτι που δεν έχει επιλέξει με σαφήνεια ο Πειραιάς. Ζήτησε να γίνει στροφή της πόλης στο υδάτινο στοιχείο της και να αναπτυχθούν συμμαχίες μεταξύ του Δήμου, του Λιμανιού, των εμπόρων και των ενεργών πολιτών.
Ο Νίκος Μπελαβίλας, Επίκουρος Καθηγητής του ΕΜΠ τόνισε ότι η έννοια πράσινο λιμάνι δεν ταιριάζει στον Πειραιά, ο οποίος απαιτεί ισορροπημένη οικιστική ανάπτυξη. Ο Πειραιάς επηρεάζεται έντονα από αέρια και θαλάσσια ρύπανση, κυκλοφοριακή συμφόρηση και αποκλεισμό του αστικού ιστού από τη θάλασσα, ενώ πιέζεται από το γιγαντισμό και τον κορεσμό της πόλης. Μίλησε για την ανάγκη ανάπτυξης πρασίνου και την περιορισμένη ύπαρξη πρασίνου που υπάρχει στον ΟΛΠ με 1,5% της έκτασης. Τόνισε ότι το 42% της ακτογραμμής του Πειραιά είναι αποκλεισμένο από τον ΟΛΠ και άλλες χρήσεις και αναφέρθηκε στην έλλειψη ενοποίησης των χώρων, καταθέτοντας έναν Χάρτη με πρόταση για χώρους πρασίνου που δημιουργούν περίπατο στον Πειραιά. Έκλεισε τονίζοντας ότι η ανάπλαση πρασίνου, που μπορεί να οδηγήσει σε 5 τ.μ. ανά κάτοικο, κοστίζει μόνο 16 εκ. ευρώ.
Ο Νίκος Μηλιώνης, συγκοινωνιολόγος και Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του Τομέα Δυτικής Ελλάδος του ECOCITY, επεσήμανε πως στην Ελλάδα, σε πολλά λιμάνια, οι οργανισμοί των λιμένων κοιτάνε πάντα προς τα μέσα και όχι στην πόλη. Μίλησε για το πρόβλημα των πολεοδομικών σχεδίων που δεν περιλαμβάνουν τα λιμάνια και τόνισε ότι η αμηχανία συνεργασίας μεταξύ των πόλεων και των λιμανιών προκαλεί συγκρούσεις.
Στο κλείσιμο της Εσπερίδας ο Θάνος Ζαφειρόπουλος, σύμβουλος του ΔΣ του ECOCITY, επεσήμανε ότι η συζήτηση προσανατολίστηκε κυρίως στην οικονομική διάσταση της σχέσης του λιμανιού και της πόλης, στις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις που σχεδιάζονται και στην αξιοποίηση χώρων για την ανάπτυξη πρασίνου.
Αντίθετα, δεν παρουσιάστηκαν στοιχεία για τη ρύπανση του αέρα και τις πηγές εκπομπής ρύπων από οχήματα ή πλοία που χρησιμοποιούν το λιμάνι του Πειραιά, αφού η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένας σημαντικός παράγοντας καρκινογενέσεων και πλήθους άλλων ασθενειών, κάτι που δεν έχει αξιολογηθεί για την περίπτωση του Πειραιά.
Η προσέγγιση του Πράσινου Λιμανιού εξετάστηκε κυρίως στις ενέργειες που μπορεί να γίνονται για τις πιστοποιήσεις και όχι στην ανάγκη στρατηγικού σχεδιασμού, που να καλύπτει τον αέρα, τα νερά, τα κτίρια, το πράσινο, την ενέργεια και τις μετακινήσεις.
Το ECOCITY με την εσπερίδα τόνισε την ανάγκη αλλαγών προσανατολισμού που θα βοηθήσει όχι μόνο την αναβάθμιση ποιότητας ζωής του Πειραιά αλλά και την τοπική οικονομία με την ευρύτερη έννοια. Είναι ζητούμενο τα λιμάνια ως μέσο ανάπτυξης των πόλεων να αποτελέσουν και μέσο περιβαλλοντικής αναβάθμισης αφού δεν είναι δυνατόν να αναπτύσσεται ένα πράσινο λιμάνι στην αγκαλιά μιας γκρίζας πόλης.
Ο κύκλος διαλόγου «Πράσινα Λιμάνια» που ξεκίνησε το ECOCITY θα συνεχιστεί στη διάρκεια του 2014 στη Θεσσαλονίκη καθώς και στην Πάτρα.